“Hak Savunucularının Keyfi Tutukluluğu, Ulusal ve Uluslararası Yasaların İhlali”

Hak örgütleri, “hak savunucularına yönelik keyfi tutuklamaya son verilmesini” istedi.

Eşit Haklar İçin İzleme Derneği, Hak İnisiyatifi, İnsan Hakları Derneği, İnsan Hakları Gündemi Derneği, Kadın Koalisyonu, Türkiye İnsan Hakları Vakfı, Uluslararası Af Örgütü Türkiye Şubesi, Yurttaşlık Derneği’nin ortak açıklamasında, sekiz hak savunucusuna düzenlenen operasyonun üzerinden 40 gün geçtiği ifade edildi.

Tıklayın - Büyükada'da Gözaltına Alınan Hak Savunucuları Kimdir

Büyükada’da gözaltına alınan hak savunucularından Özlem Dalkıran, İdil Eser, Günal Kurşun, Veli Acu, Ali Garawi ve Peter Steudtner 18 Temmuz’da, Nalan Erkem ve İlknur Üstün 23 Temmuz’da tutuklanmıştı.

“Açık ve şeffaf bir ortamda bir araya gelmişlerdi”

Hak örgütlerinin ortak açıklaması özetle şöyle:

“Temel meseleleri, insan hak ve özgürlükleri, toplumsal cinsiyet eşitliği ve insani güvenliği savunmak olan 10 insan hakları savunucusunun insan hakları örgütlerinin bilgisi, onayı ve inisiyatifi ile İnsan Hakları Ortak Platformu’nun* bir etkinliği olarak gerçekleştirilen toplantının dördüncü gününde, İstanbul Adalar Başsavcılığının talimatıyla 5 Temmuz 2017’de gözaltına alınmalarıyla başlayan sürecin üzerinden 40 gün geçti.

“İçinde bulunduğumuz ortamın ortaya çıkardığı ve hak savunucularının çalışmalarını doğrudan etkileyen tehdit ve riskleri anlamak, bu risklere karşı donanımlarını artırmak, kendilerini, yaptıkları çalışmaları ve birlikte çalıştıkları hak öznelerini dijital ve sanal ortamın tehditlerinden korumak için açık ve şeffaf bir ortamda bir araya gelmişlerdi.”

* İnsan Hakları Ortak Platformu: İnsan Hakları Derneği, İnsan Hakları Gündemi Derneği, Uluslararası Af Örgütü Türkiye Şubesi, Yurttaşlık Derneği.

“Keyfi tutuklulukla Anayasa ihlal ediliyor”

Açıklamada, Türkiye’nin uyma yükümlülüğü altında olduğu uluslararası anlaşmalar hatırlatıldı:

“Türkiye, Birleşmiş Milletler ve Avrupa Konseyi’nin insan hakları sözleşmelerinin yükümlülüğü altında olan ve Anayasasının 90. Maddesi gereğince de bu yükümlülükleri yerine getirme zorunluluğu olan bir devlet.

“İnsan hakları savunucularına yönelik olarak, bir gizli tanığın ifadesinden hareketle, elinde herhangi bir delil bulunmadan keyfi olarak gerçekleştirilen uzun gözaltı süreci ve ardından gelen keyfi tutuklama kararları, Olağanüstü Hal’de dahi kısıtlanamayacak insan hak ve özgürlüklerini tanımlayan Anayasanın 15. maddesini ve 90. maddesini ihlal ediyor.

“Keyfi olarak tutuklu bulunan insan hakları savunucusu arkadaşlarımızın derhal serbest bırakılmasını talep ediyoruz.

“Soruşturma sürecinde insan hakları ihlâllerinin önlenmesi, delillerin zamanında ve usulüne uygun toplanması, kişi ve kurumların mağdur edilmemesi ve daha da önemlisi, toplumun yargıya olan güveninin tesisi için soruşturma işlemini yürüten Cumhuriyet savcılarının bu hususlarda azamî ölçüde hassas davranması gerektiği, Hâkimler ve Savcılar (Yüksek) Kurulu’nun B.03.1.HSK.0.70.12.04- 010.06.02-135-2011 Sayılı ve 10 No’lu ve 18 Ekim 2011 tarihli genelgelerinde de yer alıyor.”

“Hedef gösterildiler, tekzipler sonuçsuz kaldı”

“Ulusal mevzuat ve uluslararası insan hakları hukuku, bir suçla itham edilen bireyin görevli ve yetkili bir mahkeme tarafından her türlü şüpheden uzak bir şekilde suçlu olup olmadığına dair verdiği bir hükme kadar bu kişinin maddi ve manevi varlığının her türlü haksız saldırıdan korunması gerektiğine işaret eder.

“Kolluk ve savcılıktaki usul işlemlerini kapsayan soruşturma evresinin ‘gizli’ olmasının temel nedeni de şüphelinin adının kötüye çıkmasını önlemek, şeref ve haysiyetini korumaktır. Ancak bu koruma gerçekleşmedi.

“Arkadaşlarımızın gözaltına alındığı günden itibaren yazılı ve görsel medyada belirli medya kuruluşlarınca hiçbir biçimde gerçek olmayan, adeta bir takım senaryolar üzerinden hareketle, gerek soruşturmayı yürüten savcılık makamı, gerekse de kamuoyu yönlendirilmeye çalışılıyor.

“Bu yayın kuruluşları savunma avukatlarının dahi erişemediği ve bırakalım tutuklanma nedeni olmayı, kesinlikle suç delili bile sayılamayacak bazı dokümanları, ‘ele geçirilen belgeler’ olarak yayınladı ve her gün yeni bir senaryo üreterek gerçekleri çarpıttı. Bunları yapanlara karşı herhangi bir tedbir alınmadı, yapılan tekzipler sonuçsuz kaldı.

“Son derece yasal ve açık bir eğitim toplantısının kasıtlı bir biçimde kriminalize edilmesi, bu toplantıya moderatör ve katılımcı olarak katılanları sürekli olarak suçlu gösterme gayreti, hukukun bütün ilkelerini ve değerlerini ortadan kaldırıyor. İlgili makamların bu duruma seyirci kalması kabul edilemez bir durum.

“Biz insan hakları örgütleri olarak bu duruma seyirci kalmayacağız ve gerekli önlemlerin alınması için ulusal ve uluslararası hukuki süreçlere başvuracağız.”

(AS)