Hrant Dink Ödülleri Osman Kavala ve Mozn Hassan’ın

Osman Kavala hakkında

1957’de Paris’te doğdu. Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nde İşletme alanında lisans, Manchester Üniversitesi’nden Ekonomi alanında yüksek lisans derecesi aldı. Amerika’da doktora öğrencisi olduğu dönemde babasının vefat etmesi üzerine Türkiye’ye döndü. 12 Eylül’ün ardından demokratikleşme ve sivilleşmeye hizmet edecek etkili ve popüler yayıncılık yapmak amacıyla 1983’te arkadaşlarıyla birlikte İletişim Yayınları’nı kurdu.

1999 Marmara Depremi, hayatının dönüm noktalarından biri oldu. Depremin ardından bölgede oluşturulan sivil yardım ağlarına katıldı. Barınma alanlarının kurulması için çalışmalar yürüttü. Sonraki dönemde, ülkede yeni yeni gelişen sivil toplum faaliyetlerinde önemli bir rol oynadı. Birçok sivil toplum kuruluşunun oluşumunda ve çalışmalarında yer aldı.

2002’de kültür ve sanat etkinliklerini çoğaltmak, kültürel çeşitliliği ve kültürel hakları savunmak için iş dünyasından ve sivil toplumdan kişilerle birlikte Anadolu Kültür’ü kurdu. Yerel inisiyatifleri destekleyen projelerde yer aldı. Yerelde faaliyet gösteren kurumlar ile Avrupa’daki kültür-sanat ve sivil toplum kuruluşları arasındaki ilişkileri güçlendirmeye yönelik çalışmalar yürüttü.

1990’larda, Doğu ve Güneydoğu illerindeki çatışmaların açtığı toplumsal yaraların sarılması, diyalog ve toplumsal barış kültürünün sanat aracılığıyla inşası için, Anadolu Kültür’ün ilk girişimi olan Diyarbakır Sanat Merkezi’nin kurulmasına önayak oldu. Yine Anadolu Kültür’ün desteğiyle kurulan Kars Sanat Merkezi sadece Türkiye değil, Ermenistan, Gürcistan ve Azerbaycan için de bir kültürel buluşma alanı oldu.

Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne kabulüne ilişkin müzakere sürecinde, Avrupa ile Anadolu kentleri arasında bağlar kuracak çalışmalara ağırlık verdi. Anadolu’daki gençlerin ortak sanatsal üretimini, kültür yöneticilerinin uzun vadeli iş birliklerini destekledi. 2008’de İstanbul’da kurulan DEPO çoğulculuğu ön planda tutan bağımsız bir sanat mekânı olarak birçok sanatçıya ev sahipliği yapıyor.

2011 Van Depremi’nden sonra çocuklarla fotoğraf atölyeleri düzenledi. Zor şartlar altında yaşayan Ezidi ve Suriyeli mülteci çocuklar için projeler üretti, kitaplar yayımladı.1993’ten beri aralarında diplomatik ilişki bulunmayan Türkiye ile Ermenistan arasındaki kapalı sınırın açılmasına katkı sunmak için kültür ve sanat etkinlikleriyle yüzlerce sanatçıyı bir araya getirdi.

Anadolu’nun kültürel miras varlıklarını korumayı, belgelemeyi ve restore etmeyi hedefleyen projelerde yer aldı.

Hayatını çoğulcu ve demokratik bir toplum inşasına adadı. Diyaloğu ve çokkültürlülüğü savundu. Sivil toplum çalışmalarıyla, kültür ve sanat aracılığıyla halklar arasındaki ilişkilerin güçlendirilebileceğini gösterdi. 1 Kasım 2017’de tutuklandı. 15 Eylül 2020 itibariyle hâlâ İstanbul Silivri Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde bulunuyor ve hücresindeyken projeler üretmeye, insanları bir araya getirmeye devam ediyor.

Kaynak: Hrant Dink Vakfı

Mozn Hassan hakkında

1979’da Mısırlı bir ailenin çocuğu olarak Suudi Arabistan’da doğdu. 14 yaşındayken ailesiyle birlikte Mısır’a döndü. İskenderiye Üniversitesi’nden Yunan ve Roma Araştırmaları alanında lisans; Kahire ve Kahire Amerikan üniversitelerinden, sivil toplum ve insan hakları alanlarında yüksek lisans derecesi aldı. Halen, Kahire Amerikan Üniversitesinde toplum psikolojisi alanında yüksek lisans eğitimine devam ediyor.

2007’de, on genç kadın aktivistle birlikte Mısır’da Nazra Feminist Araştırmalar adlı sivil toplum örgütünü kurdu. Nazra, toplumdaki güç ilişkilerinin kadınların siyasi, sosyal ve ekonomik durumu üzerindeki etkilerine dikkat çeken çalışmalar yapıyor. Kadınların Siyasi Katılımı Akademisi’yle, sendikaların, siyasi hareketlerin, partilerin, yerel yönetimlerin ve öğrenci birliklerinin feminist bakış açısını içselleştirmesi, kadın adayların bu yapılarda daha çok söz sahibi olması için çaba gösteriyor. Feminizm Okulu’yla, gençlere bireysel özgürlükler ve toplumsal cinsiyet konularında eğitim veriyor. Toplumun çeşitli kesimlerini feminizmle tanıştırabilecek sanat çalışmalarına destek oluyor. Mısır’daki feministlerin hikâyelerini toplayıp yaygınlaştırıyor. Hak savunucusu ve siyasetçi kadınlara, kamusal alanda ve siyasette maruz kaldıkları şiddet ve ayrımcılığa karşı verdikleri mücadelede destek oluyor.

Hem Nazra aracılığıyla, hem de bireysel olarak, 2011’de Mısır Devrimi sırasında Tahrir Meydanı’nda yaşanan insan hakları ihlallerini belgeledi. Tahrir Meydanı’nda şiddete ve toplu tecavüze uğrayan kadınların haklarını korumak için yerel örgütlenmelerle birlikte çalıştı. Kadınlara tıbbi, psikolojik ve hukuki destek vermek için yürütülen çalışmaları koordine etti. Devrim sonrasında, cinsel şiddete uğrayan kadınlar için bir acil yardım hattı kurdu. Cinsel şiddet davalarının takipçisi oldu.

Devrimin ardından kadın örgütlerinin oluşturduğu koalisyonda yer alarak, Mısır Anayasası’na kadın haklarının dâhil edilmesinde önemli rol oynadı. Nazra’daki çalışma arkadaşlarıyla birlikte, Ulusal Kadın Konseyi, Ulusal İnsan Hakları Konseyi ve Adalet Bakanlığı’yla işbirliği yaparak, yasalar ve siyasi kararlarda kadın haklarının gözetilmesini ve Mısır polis teşkilatı içinde, kadına yönelik şiddetle mücadele için özel bir birim kurulmasını sağladı. Birleşmiş Milletler gibi uluslararası platformlarda, Mısır’daki kadın hakları ihlallerini, kadına yönelik şiddet ve ayrımcılığı gündeme getirdi. 2015’te, Ortadoğu ve Kuzey Afrika’da Kadın İnsan Hakları Savunucuları adlı sivil toplum örgütü koalisyonunun ve Arap Ülkeleri Kadın Politikacılar Birliği’nin kurulmasına önayak oldu.

2011’de, kadınların “sorumsuz bir özgürlük” kazanmasına destek olduğu ve Nazra’nın yasadışı olarak yabancı fonlar aldığı gerekçesiyle, hakkında soruşturma başlatıldı. 2016’da seyahat hakkı kısıtlandı. Kendisinin ve Nazra’nın mal varlığının dondurulması nedeniyle Nazra ofisini kapamak zorunda kaldı. Tüm engellemelere rağmen, kadın hakları ihlallerinin son bulması ve ihlallerin görünür kılınması için mücadele veriyor.

Kaynak: Hrant Dink Vakfı