Asiye Zeybeke, Tucholsky Ödülü

İsveç PEN bu yılki "Tucholsky Ödülü"nün Atılım ve İşçinin Yolu dergilerinin Cezaevinde bulunan editörü Asiye Güzel Zeybek 'e verilmesini kararlaştırdı. İsveç PEN yöneticileri Zeybek'in 21 Eylül'deki duruşması için Türkiye'ye geliyorlar. 1984'ten beri verilmekte olan "Tucholsky Ödülü"nü daha önce Salman Rushdie ve Taslima Nasrin de almıştı.

Dört yıldan beri hapiste

İsveç PEN'in Asiye Güzel Zeybek ile ilgili yaptığı basın açıklaması şöyle:

* 4 yıl önce, Şubat 1997'de, Atılım ve İşçinin Yolu dergilerinin editörü Asiye Güzel Zeybek, yasadışı Marksist-Leninist Komünist Parti ile bağları olduğu iddiasıyla tutuklanan on kişiden biriydi. 4 yıldan bu yana hapiste olan Güzel hala yargı önüne çıkarılmayı bekliyor.

* Güzel, Ekim 1997'de, ilk gözaltı günlerinde 8 polisin kendisine tecavüz ettiğini ve işkenceye maruz kaldığını açıklamıştı. İddiayla ilgili soruşturma İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden sunulan kanıtlara karşın düşürüldü.

Zeybek, tecavüzün şoku nedeniyle olayı kocasına bile açıklayamadı ama yaşadıklarını yazdığı kitapta anlatıyor.

* Güzel, tutuklanma nedeni ne olursa olsun, büyük bir adaletsizlikle karşı karşıya bulunuyor. Birleşmiş Milletler Sivil ve Siyasi Haklar Konvansiyonu'nun 9. Maddesi "herkesin makul bir sürede yargıya çıkarılmak ya da serbest bırakılmak hakkıdır" diyor.

* Dört yıl "makul bir süre" olmaktan çok uzak. Ona saldıranlar çok çabuk kurtuldular. Aralık 2000'de, askerler karışıklıkları bastırmak gerekçesiyle cezaevlerine girdi. Asiye, açılan ateş sonucu yaralanınca cezaevi hastanesine kaldırıldı, şimdi yürürken aksıyor.

* Öte yandan, avukatının açıklamasına göre, uluslararası ilgi Güzel'e iyi geldi, depresyonu yendi ve şimdi kendini "güçlü" hissediyor.

* Asiye Güzel Zeybek'in duruşması 21 Eylül 2001, Cuma günü, Beşiktaş'ta Devlet Güvenlik Mahkemesi'nde saat 10:00'da başlayacak.

* Uluslarası Pen ve İsveç Pen Asiye Zeybek Güzel'in durumundan kaygı duyuyor ve onun derhal serbest bırakılmasını talep ediyor.

Tucholsky Ödülü

İsveç Pen, Tucholsky ödülünü sürgünde, tehdit altında ya da yargılanan bir yazar ya da editöre veriyor.

İsveç PEN, bu ödülle, düşünce özgürlüğünü onurlandırmak ve desteklemek istiyor.

Bu ödül, Alman yazar Kurt Tucholsky'nin adına veriliyor. Tucholsky otuzlu yılların başında Almanya'dan, Hitler'in Nazi rejiminden kaçarak mülteci olarak İsveç'e geldi. Mülteci olarak kabulünü beklerken 1935'de intihar etti ve Mariefred'de gömüldü.

Tucholsky ödülü 1984'den bu yana Adam Zagajevski, Nuruddin Farah, Salman Rushdie, Taslima Nasrin, Shirali Nurmaradov, Mirko Kovac, Svetlana Alexievich, Faraj Sakoohi, Vincent Magombe, Flora Brovina and Salim Barakat gibi yazarlara verildi. .

Bütün bu isimler, hayatlarının bir döneminde, baskı gördüler, sorgulandılar, tehdit edildiler. Bunun tek bir nedeni var: Egemenler yazarları susturmak istiyor.

Zeybek'e dayanışma delegasyonu

Asiye Zeybek Güzel duruşmasına katılacak Uluslarası Pen, İsveç PEN, Sınır Tanımayan Avukatlar temsilcileri:

Kristina Hultman : İsveç, Stokholm, 1964 doğumlu. Gazeteci. Feminist İsveç Dergisi Bang editorü (1989-1994) Sosyo politik Arena Dergisi genel yayın yönetmeni (1996-00). İsveç Pen ve PEN Kadın Kazarlar Komitesi Üyesi.

Ozan Sunar :1964, Türkiye Gelibolu doğumlu. Sanat eleştirmeni ve 1987'den bu yana "Södra Teatern" Kültür Merkezi direktörü. İsveç İçişleri Bakanlığı eski politik danışmanı (1995-96.)

Elisabeth Zila-Olin : Stokkholm, 1945 doğumlu, yazar. İsveç Pen Yönetim Kurulu Üyesi (1994-2001), başkan yardımcısı ve Hapisteki Yazarlar Komitesi Başkanı (1998-2001). 1999 ve 2000'de Nadire Mater duruşmalarına, 2001'de Mehmet Uzun duruşmasına katıldı. 1998'den bu yana Asiye Zeybek olayını izliyor.(NA)