Basın Konseyi Raporu
Raporun tam metni şöyle:
Mart 2001'de Türk Basını
Türk basınının sıkıntıları Mart ayında artarak devam etti. Yargılamalar, kapatma kararları ve gazetecilere yönelik fiili saldırılar bu ayda da hızını kesmedi.
Gazeteciler açısından siyasi baskılardan çok ekonomik baskılar daha dayanılmaz bir hal almaya başladı.
Bu durum gazetelerin kapanmasına ve gazetecilerin işsiz kalmasına yol açarak iletişim (basın) özgürlüğü önünde en önemli sorun olarak durmaya devam ediyor. Bu ayın en önemli olayları ise Sabah Gazetesi sahibi Dinç Bilgin'in tutuklanması ve İkibinde Yeni Gündem Gazetesi'nin yayınına son vermesi oldu.
Türkiye'de 1980'li yıllarda başlayan ve hızlanarak artan medya alanındaki ticarileşme eğilimleri sonucunda basın ilk kurbanını verdi. Sabah Grubu'nun sahibi ve Türk medyasında gazeteci kökenli az sayıda gazete sahibinden biri olan Dinç Bilgin Etibank davası kapsamında önce gözaltına alındı, daha sonra tutuklandı.
Siyasi baskılara ve kapatma kararlarına uzun süre direnen İkibinde Yeni Gündem Gazetesi ekonomik sorunlara yenilerek yayınına son vermek zorunda kaldı. OHAL Bölgesi'nde yasaklanmasına, 308 sayısından 72'si toplatılmasına ve hakkında 54 dava olmasına rağmen ayakta kalmaya çalışan gazete kendi beyanıyla "ekonomik teröre" yenik düştü.
Basın Konseyi Genel Sekreterliği'nin ulusal çapta yayın yapan basın organlarından ve Konseye gelen bilgilerden yaptığı derlemeye göre Mart 2001'de meydana gelen önemli olaylar ve ayrıntıları şöyle:
* Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, yayınladıkları "ETİ-BAKAN" ve "Özkan köşeye sıkıştı" başlıklı haberlerden dolayı Başbakan Yardımcısı Hüsamettin Özkan'ın kişilik haklarına hakaret edildiği gerekçesiyle YENİ ŞAFAK Gazetesi aleyhinde dava açtı. Gazetenin Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Ali TOKER ve muhabir Murat KELKİTOĞLU'nun 8'er yıla kadar hapisleri istendi.
* 2000'DE YENİ GÜNDEM Gazetesi'ne İstanbul 2 No'lu DGM tarafından 18 Kasım 2000 tarihli "Öcalan'dan AİHM'e çağrı " başlıklı haberden dolayı "Düşünce ve fikir açıklama ve haber alma hürriyetini kötüye kullanarak AİHM'in belirttiği kıstasların dışına çıktığı" gerekçesiyle 3 gün kapatma kararı verildi. Kararda gazetenin İmtiyaz Sahibi M. Emin YILDIZ ile Sorumlu Yazıişleri Müdürü Erdal TAŞ'a da toplam 1 milyar 322 milyon lira ağır para cezası verildi.
* Ankara 25 Asliye Hukuk Mahkemesi Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Mesut Yılmaz'ın "kişilik haklarına saldırıda bulunulduğu" gerekçesiyle HÜRRİYET Gazetesi ve köşe yazarı Fatih ALTAYLI'nın 2 milyar lira manevi tazminat ödemesini kararlaştırdı.
* Emeğin Partisi (EMEP) Bahçelievler İlçe Örgütü'nün zamları protesto etmek için yapmak istediği basın açıklaması izleyen Yeni Evrensel Gazetesi muhabiri Savaş VELİOĞLU ile gazetenin sahibi Avukat Fevzi SAYGILI gözaltına alındı. Soruşturma başlattı.
* YENİ EVRENSEL Gazetesi, 8 Ocak 2000 tarihli sayısında yer alan "Ben mutlaka izlemeliyim arkadaşlar" başlıklı yazıdan dolayı, "Terörle mücadelede görev almış bir kısım emniyet görevlilerinin yasadışı örgütlere hedef gösterildiği" gerekçesiyle İstanbul 3 No'lu DGM tarafında bir hafta süreyle kapatıldı. Ayrıca gazetenin sahibi Fevzi SAYGILI ile Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Ali KARATAŞ toplam 720 milyon lira para cezasına çarptırıldı.
* FIRAT'TA YAŞAM Gazetesinin 19 Mart 2001 tarihli sayısı Gaziantep 2. Sulh Ceza Mahkemesi kararı ile Mehmet Boncuk tarafından Doç. Dr. Fikret Başkaya ile yapılan "Sivil Toplum Kavramı: Apolitizasyonun aracı..." başlıklı röportaj ile "Newroz'u özgürleştirelim" ve "13 Mart, İsyanın çığlığıdır zulmün kalelerine..." başlıklı yazılarda "Halkı, ırk, din, dil, mezhep ve bölge farklılığı gözeterek açıkça kin ve düşmanlığa tahrik ettiği" gerekçesiyle toplatıldı.
* İnternet Şirketi SÜPERONLINE'ın eski interaktif Bolümler Koordinatorü Coşkun AK , "Süper Meydan" adlı forum sayfasında "bir insan" rumuzuyla yazılan bir mesajı yayımladığı için "Türkiye Cumhuriyeti'ni, askeri kuvvetleri ve emniyet güçlerini ve Adliye'nin manevi şahsiyetini tahkir ve tezyif suçu işlediği" gerekçesiyle 40 ay hapis cezasına çarptırıldı.
* Yazar Emine ŞENLİKOĞLU ile eşi olan yayıncı Recep ÖZKAN "Ben kimin kurbanıyım" adlı kitapta "Bölücülük" yaptığı gerekçesiyle yargılandıkları davada beraat ettiler.
* Bayram tatili sebebiyle memleketlerine gitmek üzere bilet alan yolcuları 3 saat bekleterek mağdur eden Tatlıses Turizm görevlileri, olayı görüntülemeye çalışan CHA kameramanına saldırdılar.
Görevlendirildiği bir haber için İstanbul Emniyet Müdürlüğü, Gayrettepe Asayiş Büro Amirliği'ne gelen TGRT polis muhabiri Ertuğrul ERBAŞ , polislerle arasında çıkan bir tartışma yüzünden kapıda görevli polisler tarafından dövüldü. ERBAŞ, görevli diğer polislerin araya girmesiyle saldırganların elinden kurtuldu. Asıl ilginç olan ise polislerin özrü kabahatinden büyük savunmalarıydı. Polisler "Erbaş'ın gazeteci olduğunu sonradan fark ettiklerini" ifade ettiler.
(NA)
