Trump'ın Akıl Hocaları ve Suriye Krizi

ABD Başkanı Donald Trump'ın şiddetli tepkisine rağmen  askeri müdahale kararı dün gece alınmadı. 

Beyaz Saray Sözcüsü Sarah Huckabee Sanders  yaptığı açıklamada, "Başkan Trump'ın Suriye'deki durumu ele almak üzere Ulusal Güvenlik ekibiyle toplantısı az önce sona erdi. Nihai bir karar alınmadı" dedi.

Bu sonuç/suzluk ABD yönetimi içinde bazı anlaşmazlıklarının olduğunu düşündürüyor, ama anlaşmazlık ötesinde sivil yönetimin hala tam oturmadığını ve özellikle askeri bürokrasinin sözünün çok fazla geçtiğini de düşündürtüyor.

Doğu Guta

Yeni Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'nun atamasıyla ilgili Senato'dan henüz "olur" da çıkmadı. Belki bugün bir sonuç alınır.

Suriye'nin Doğu Guta bölgesinde aylardır süren yoğun bombardıman ve çok sayıda sivil ölümüne rağmen, dünya kamuoyu konuyla pek ilgilenmedi.

Dünya Birleşmiş Milletler'de yapılan görüşmelerle de pek ilgilendi gibi görünmüyor. 

Rusya'nın karşı çıkışıyla bir sonuç alınamadı. Aniden geçen hafta, kimyasal saldırı konusu ortaya atıldı ve ciddi bir askeri çatışma ihtimali ortaya çıktı.

Dörtlü

Başkan Trump'ın (72) en yakınları, akıl hocaları dört kişiyi tanımakta fayda var.

ABD Birleşimiş Milletler Daimi temsilcisi Nikki Haley, Ulusal Güvenlik danışmanı John R. Bolton, Savunma bakanı James Mattis ve Dışişleri Bakanı Mike Pompeo. 

Bu en önemli dört kişiye ve Başkana bakıldığında ABD dış siyasetinin bundan böyle, olağandışı bir saldırganlıkla yönetileceğini ve Suriye'den öte, esas hedefin İran olacağı söylemek pek de yanlış olmaz gibi görünüyor. 

Türkiye Zirvesi'nin etkisi

Kimyasal kullanım konusunda, Suriye rejimi suçluyorsa da, bombardıman sırasında muhaliflerin elindeki kimyasalların da yayılma ihtimali var.

ABD Başkanı sert bir tepki gösterdi ve Rusya ABD'ye aynı derecede bir tepki vermedi.

ABD davranışında, geçen hafta Türkiye' de yapılan Rusya, İran, ve Türkiye zirvesinin de etkili olduğunu düşünüyorum.

Krizin yönetimi konusunda, ABD'li yöneticilere yakından bakmak, aydınlatıcı olabilir.

Mike Pompeo

ABD Dışişleri Bakanı. Askeri Akademi mezunu. Kısa askerlik yaşantısından sonra, özel sektöre geçti. Muhafazakar Çay Partisi hareketinden. 3. dönem temsilciler Meclisi üyesi.

Ocak 2017'den beri CIA Direktörü, Su işkencesine desteği ile biliniyor. Önde gelen bir İran karşıtı. İran ve Türkiye’yi "totaliter İslamcı diktatörlük" olarak tanımlıyor.

Şu sıra ABD Senatosu'nda sorguya çekiliyor, onay alırsa ABD dış siyaseti aşırı sağcı sayılabilecek bir politikacı tarafından yönetilecek.

55 yaşında.

James Mattis

ABD Savunma Bakanı. "Mad Dog" (kuduz köpek) lakaplı, 4 yıldızlı ABD Deniz Piyade Generali.

Körfez, Afganistan ve Irak savaşlarında yer aldı. Ünlü "bazı insanları vurmak oldukça zevkli" sözlerinin sahibi. 2004 Felluce çatışmasındaki kullandığı sert yöntemler tartışma yarattı.

İran karşıtlığı ile de tanınıyor.

Son bir haftada çelişkili açıklamalar yaptı. En son açıklamasında, savaşı bitirmek için Cenevre sürecine bağlı olduklarını söyleyerek, müdahale ihtimalini azaldığı yorumlarına neden oldu.

68 yaşında.

John R. Bolton

ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı

Irak savaşının mimarlarından biri. O sıra ABD Dışişleri Bakan yardımcılarından biriydi. ABD Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi (2005-2007) Kuzey Koreye askeri müdahaleden yana. İran karşıtlığı ön planda. Yeni muhafazakar olarak niteleniyor.

Son Suriye krizinde, müdahale için Başkan Trump'ı ikna ettiği sanılıyor.

70 yaşında.

Nikki Haley

ABD Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi. Hintli göçmen bir aileden geliyor. Çay Partisi hareketinde yer aldı. Güney Karolina valisi (2011 – 2017).

Birleşmiş Milletler'de ABD'nin saldırgan dış politikasını, Başkan Trump'ın tam istediği şekilde uyguluyor. BM Güvenlik Konseyi'nin her toplantısında özellikle Rusya Temsilcisisiyle giriştiği tartışmalar dikkat çekiyor.

İran karşıtlığı da diğer ABD'li yöneticilerle aynı düzeyde.

46 yaşında. (TM/APA)