OHAL Sansürü ve Cezalardan Türkiye AİHM’de Mahkum

AİHM, dün (8 Ocak) açıkladığı kararlarında Türkiye’nin Evrensel gazetesi yetkilileri Fevzi Saygılı, Nizamettin Taylan Bilgiç ve Serpil Kurtay’a 4 bin avro (6 bin 800 YTL), Günlük Evrensel gazetesi sahibi Fevzi Saygılı’ya da 2 bin 500 avro (4 bin 250 YTL) tazminat ödemesine karar verdi.

OHAL Yasağı hem susturdu, hem de hak aramaya kapalıydı

Merkezi Fransa’nın Strasbourg kentinde bulunan Mahkeme, Günlük Evrensel gazetesinin 23 Temmuz 2001 tarihinde OHAL yönetiminin etkili olduğu Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ne sokulmamasını Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) ifade özgürlüğünü güvence altına alan 10. maddesinin bir ihlali olarak değerlendirdi.

AİHM, yine oybirliğiyle, yasağın, yargı yoluna kapalı kaldığı için, mahkemeye etkin başvuru hakkını düzenleyen AİHS’nin 13. maddesine de aykırı olduğunu bildirdi; ancak “ayrımcılık” (AİHS, madde 14) yaşandığı yolunda yapılan şikayeti kabul etmedi. Türkiye Saygılı’ya, da 2 bin 500 avro manevi tazminat ödeyecek.

Türkiye’de kaybedilen kişilerle ilgili Evrensel gazetesinde yayımlanan yazılara verilen para cezaları da AİHM’da itiraz gördü. Bu dosyada da, oybirliğiyle ifade özgürlüğünün ihlal edildiği kararı çıktı. Türkiye, dört başvuru sahibine, 2 bin 500’ü maddi, bin 500’ü de manevi olmak üzere toplam 4 bin avro tazminat ödeyecek.

OHAL döneminde 30 kadar gazete ve dergi yasaklandı

AİHM, 24 Temmuz’da aldığı bir başka kararında, Yedinci Gündem gazetesine getirilen OHAL yasağını mahkum etmişti.

19 Temmuz 1987'de sıkıyönetimin kalkmasıyla birlikte yürütülen 285 sayılı KHK ile kurulan OHAL Bölge yönetimi Kasım 2002'ye kadar sürdü. Bu dönemde aralarında Evrensel, Demokrasi, Yeni Evrensel, Günlük Emek, Özgür Bakış, Günlük Evrensel ve Yedinci Gündem’in de yer aldığı 30'a yakın muhalif dergi ve gazete bölgede yasaklanmıştı. (EÖ/TK)