2013'ten Duma'ya Kimyasal Silah İddiaları
Suriyeli muhalif güçler, Doğu Guta’nın Duma kasabasında Suriye yönetimini, muhaliflere karşı kimyasal silah kullanmakla suçladı.
Anadolu Ajansı kimyasal silah kullanımı iddialarını Doğu Guta'daki Sivil Savunma (Beyaz Baretliler) ekiplerinin verdiği bilgilere dayandırdı.
Doğu Guta'nın da yer aldığı Şam kırsalı bölgesindeki Sivil Savunma ekiplerinin sözcüsü Sirac Mahmut, AA muhabirine yaptığı açıklamada, rejim güçlerinin zehirli gaz içerikli kimyasal silah saldırısı sonucu 40 kişinin gazdan etkilenerek yaşamını yitirdiğini öne sürdü. Mahmut, gazdan etkilenen binden fazla sivilin de Duma ilçe hastanesine kaldırıldığını söyledi.
Euronews ilk yardım ekipleri ve bölgede görev yapan doktorların 7 Nisan Cumartesi günü kimyasal saldırı düzenlendiği ve en az 70 kişinin öldüğünü, çok sayıda kişinin de yaralandığına dair açıklamalarına yer verdi.
BBC ise Suriye'deki hastanelerle çalışan bir ABD derneği olan The Union of Medical Relief Organizations çalışanının verdiği bilgiyi haberleştirdi. BBC'nin haberine göre de bölgeden gelen bilgiler en az 70 kişinin öldüğü yönünde.
ABD’den açıklama
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nauert, Esad rejiminin Duma'da kimyasal silah saldırısı düzenlemesine ilişkin, "Eğer bu dehşet verici haberler doğrulanırsa acil bir şekilde uluslararası toplumun cevabını gerektirir" dedi.
Suriye yönetimi: Yalan haber
Suriye hükümetinden yapılan açıklamada ise kimyasal iddiaları reddedildi ve “düşmekte olan Guta kentindeki isyancı güçler yalan haber yayıyor” denildi.
Rusya: Tehlikeli provokasyon
Rusya Dışişleri Bakanlığı’ndan bugün konuyla ilgili yazılı bir açıklama iddiaları “tehlikeli provokasyon” olarak niteledi.
“Bunun gibi yalan haberlerin amacının, Suriye’deki teröristler ile uzlaşılması mümkün olmayan radikal muhalifleri korumak ve bu ülkeye dışarıdan olası güç saldırılarını meşrulaştırmaktır.”
Rusya açıklamasında uyarıda da bulundu:
"Rusya meşru hükümetin ricası üzerine bulunduğu Suriye’ye uydurma gerekçeler üzerinden askeri müdahalede bulunulması kesinlikle kabul edilemez. Böyle bir şey, çok ağır sonuçlara sebep olabilir. aldı.
Rusya’nın Doğu Guta operasyonu
Rusya'nın garantörlüğünde yürütülen görüşmeler sonucu varılan anlaşmayla 22 Mart'ta Doğu Guta'dan zorunlu tahliyeler başlamıştı.
Doğu Guta'nın Arbin, Zemelka ve Ayn Terma yerleşimlerinden tahliyeler yapıldı. Duma konusunda ise anlaşma sağlanamadı.
Bölgede hakim askeri muhalif gruplardan Ceyşül İslam ve Rusya arasındaki müzakereler sürerken, 2 Nisan'da Duma'dan da tahliyeler başladı, 5 bin civarı sivil, Suriye'nin kuzeyinde muhaliflerin kontrolündeki bölgelere gönderildi.
Bu gelişme sonrası Duma'ya saldırılar da büyük oranda durdu.
Ancak son iki gündür saldırıların yeniden başladığına yönelik haberler geliyor.
Anadolu Ajansı’nın geçtiği haberlere göre yaklaşık 7 kilometrekarelik Duma'da hali hazırda 100 bin kişi abluka altında yaşıyor.
Suriye’de kimyasal silah iddiaları
Suriye savaşının başlangıcından itibaren muhalifler Esat yönetiminin kimyasal silah kullandığına yönelik iddiaları sıklıkla gündeme getirdi. Ağustos 2013'te muhaliflerin dolaşıma soktuğu bir video görüntüsü en ciddi iddia olarak ele alındı.
O günlerde kimyasal silah kullanımı iddialarını araştırmak üzere Birleşmiş Milletler Uluslararası Araştırma Komisyonu uzmanları Suriye’deydi.
Bu komisyonun raporu Eylül 2013’te yayınlandı. Raporda Suriye’de Sarin gazı kullanıldığına dair bulgulara rastlandığı ancak hangi güçler tarafından kullanıldığının tespit edilemediği açıklandı.
Suriye yönetimi kimyasal silah kullandığına dair iddialar üzerine Şubat 2013’te BM uzmanlarının ülkeye girişine izin vermişti.
Birleşmiş Milletler Uluslararası Bağımsız Suriye Araştırma Komisyonu Başkanı Carla del Ponte, Suriye'deki savaşın kurbanlarının ifadelerine dayanarak muhaliflerin sinir gazı sarin kullandığını açıklamıştı.
Suriye’de hükümet güçlerinin kimyasal silah kullandığına dair bir kanıta rastlamadıklarını belirten Del Ponte, muhaliflerin kullandığına dair ise “güçlü, somut şüpheler bulunduğunu, ancak henüz kesin kanıtlar olmadığını” ifade etmişti.
Nisan 2017'de ise Han Şeyhun'da 80 kişinin öldüğü bir saldırının ardından BM ile Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü'nün (OPCW) ortak araştırması, Suriye hükümetini bölgede kimyasal silah kullandığı bulgusuna varmıştı.
Kimyasal saldırı iddialarını inceleyen BM ve OPCW’nin 2016’da tamamlanan araştırması sonucunda hükümet yanlısı güçlerin en az üç kere klorin kimyasalını kullandığı açıklanmıştı. (HK)