2018 Hrant Dink Ödülü Murat Çelikkan ve Mwatana İnsan Hakları Örgütü'ne Verildi
.jpg)
Fotoğraf: Pınar Tarcan/bianet
Haberin Kürtçesi / İngilizcesi için tıklayın
Uluslararası Hrant Dink Ödülü 2009 yılından itibaren her yıl Hrant Dink'in doğum günü olan 15 Eylül'de sahibini buluyor. Bu yıl ödülü hak savunucusu ve Hakikat Adalet Hafıza Merkezi Direktörü Murat Çelikkan aldı.
Çelikkan: Bu ödülü umut için alıyorum
Çelikkan'a ödülü Avukat Eren Keskin ve Doktor/Oyuncu Ercan Kesal verdi.
Çelikkan teşekkür konuşmasında "Bu ödülün iyi bir insan olduğum için verildiğini umuyorum. Unutmayın hep bir çatlak vardır ve o çatlaktan umut sızar. Bu ödülü umut için alıyorum" dedi.
Yurt dışı sahibi Mwatana İnsan Hakları Örgütü
10. Uluslararası Hrant Dink Ödülü yurtdışı sahibi ise Yemen'den Mwatana İnsan Hakları Örgütü oldu.
Yemen'deki iç savaşta ülkede yaşanan tüm gelişmeleri uluslararası alanda duyuran; güç yaşam koşulları ve hayati tehlike nedeniyle birçok kişinin ülkeyi terk ettiği bir dönemde, bağımsız ve tarafsız belgeleme çalışmaları yapıp raporlar hazırlayan, hak ihlallerine karşı cesur bir mücadele yürüten Mwatana İnsan Hakları Örgütü'ne ödülünü jüri üyeleri Albie Sachs ve Rakel Dink verdi.
Radya el-Mutavakel, Mwatana İnsan Hakları Örgütü adına yaptığı konuşmasında, adalet ve barışa giden yolda kendilerine rehberlik etmesi için insan haklarını seçtiklerini ve barışın bir gün geleceğine duydukları inançla, adalet ve haklara tam olarak erişim hakkının herkes için garanti altında olduğu bir toplum için çalışacaklarını vurguladı.
Mwatana İnsan Hakları Örgütü adına konuşma yapan Radya el-Mutavakel "Türkiye'deki durum ile Yemen'deki durum arasında çok büyük farklılıklar olsa da, insan hakları kuruluşları olarak benzer güçlüklerle karşılaşıyoruz" dedi.
Gecede, Medz Bazar Topluluğu, Vomank ve Sahakyan Çocuk Korosu da sahne aldı.
Rakel Dink: Uyanmak istiyorum bu kötü rüyadan
Fotoğraf: Hrant Dink Vakfı
Harbiye Lütfü Kırdar Kongre ve Sergi Sarayı’nda yapılan ödül töreninin açılış konuşmasını Rakel Dink yaptı ve 700. Haftasında yasaklanan Cumartesi oturmalarını andı:
“Ülkenin geldiği noktaya akıl sır ermiyor. Uyanmak istiyorum bu kötü rüyadan. Ülkemde Cumartesi Anneleri’nden özür dilenmiş; binler, yüz binler tarafından Galatasaray meydanına karanfiller bırakıldığı bir Türkiye’ye uyanmak istiyorum.
“Adalet istiyorum. Cinayetlerin olmadığı tacizlerin, tecavüzlerin olmadığı, ‘Bir daha asla’ diyen bir Türkiye’ye uyanmak istiyorum. Hrant onca tehlikeye rağmen umutluydu. Hatta arkadaşlarını, ülkesini, demokrasi mücadelesinde yalnız bırakıp hazır cennetlere gitme düşüncesi bile zulümdü kendisi için.
“Ondan aldığımız mirasın en büyük bölümü, bu topluma inanmak. Bu toplumun ve tüm insanlığın daha iyisini yapabileceğine inanmak."
Jüri üyeleri
Hrant Dink Vakfı tarafından bu yılın "Işıllar"ı bu yılki jürisinde, 2017 Uluslararası Hrant Dink Ödülü sahibi, insan hakları aktivisti ve avukat Eren Keskin, 2017 Uluslararası Hrant Dink Ödülü sahibi sanatçı Ai Weiwei, insan hakları aktivisti ve eski hakim Albie Sachs, siyaset bilimci Ayşe Kadıoğlu, yazar, oyuncu ve film yönetmeni Ercan Kesal, insan hakları aktivisti Özlem Dalkıran, tarihçi Ronald Grigor Suny, sanatçı Sarkis, müzisyen ve siyasi aktivist Serj Tankian, kadın hakları aktivisti Zainab Salbi ve Hrant Dink Vakfı Başkanı Rakel Dink'in jüri üyeliğinde seçildi.
Işıklar: Flormar İşçileri ve Osman Kavala
Fotoğraf: Pınar Tarcan/bianet
Bu yıl dünyanın her yerinde bütün insanlığa ilham kaynağı olan kişiler ve gruplar, Hrant Dink Vakfı'nın belirlediği bu yılın 'Işıklar'ı arasında tutuklu insan hakları savunucusu Osman Kavala da var.
Kavala'ya, "Bağımsız sivil toplum faaliyetlerine sunduğu değerli katkılar sayesinde pekçok insanın hayatına dokunan Osman Kavala,18 Ekim 2017'de gözaltına alındı. Hakkında herhangi bir iddianame olmadığı halde 319 gündür Silivri Cezeaevinde tutuluyor. Asılsız haberlerle, uzun tutukluluk süreleriyle hayatı karartılmak istenen Osman Kavala'yı çok özlüyor. Onun bir an önce serbest bırakılmasını talep ediyoruz" sözleriyle selam gönderildi.
Bu yılın tüm 'Işıklar'ı şöyle:
- Gebze’de Flormar emekçisi 120 kadın, fabrikada direniş başlattı. Çalışma koşulları ve cinsiyetçiliğe direnen emekçilere destek için Flormar ürünlerine boykot başladı.
- Florida’da bir lisede gerçekleşen silahlı saldırının ardından öğrenciler protesto yürüyüşü ve oturma eylemi yaptı. ‘Hayatımız İçin Yürüyüş’ gösterileriyle bireysel silahlanmanın kısıtlanması talep ediliyor.
- Endonezya’da Dr. Gamal Albinsaid Çöp Klinik Sigortaları adlı program ile yoksul hastalara, getirdikleri çöp karşılığında sağlık hizmeti sunuyor.
- İstanbul’da Sicilya Demirspor, kadın-erkek birlikte mücadele pratiğini geliştiriyor. Ekip, sporun bir dayanışma alanı olabileceğini gösteriyor
- Meksika’da La Patrona kasabasında kadınlar, trenlerle ABD’ye gitmeye çalışan göçmenlere su ve yiyecek dağıtıyor. Norma Romero’nun başlattığı girişimi, “Las Patronas” yani “Azizeler” olarak anılan grup sürdürüyor.
- Tahran’da Vida Movahed’in, sopanın ucuna bağladığı beyaz başörtüsünü sallayarak ‘hicap’ zorunluluğunu protesto etmesiyle Masih Alinejad ‘Benim Saklı Özgürlüğüm’ kampanyasını başlattı.
- Kocaeli Dayanışma Akademisi (KODA), ücretsiz dersler ve atölyelerle toplumun her kesimine kapılarını açıyor. Alternatif bir akademi niteliğindeki Hayat Bilgisi Okulu’nu faaliyete geçirdi.
- Kenya’da, Samburu kabilesi üyesi Rebecca Lolosoli ve 15 tecavüz mağdurunun kurduğu Umoja Uaso Kadın Köyü, ataerkil kültür, aile içi şiddet, tecavüz, çocuk evliliği ve sünnetten kaçan kadınları için bir sığınak.
- İsrail’de Arapçayı ülkenin ikinci resmî dili olmaktan çıkaran ‘Yahudi Ulus Devlet’ yasasına karşı Habima Meydanı’nda binlerce kişi, Arapça dersine katılarak ve İbranice-Arapça şarkılarla yasaya meydan okudu.
- İstanbul’da sosyal hizmet uzmanı olarak çalışan İclal N., hastaneye 250 hamile çocuk geldiğini; 115’i hakkında polise, sosyal hizmetlere bilgi verilmediğini fark etti. Durumu savcılığa bildirdi.
- ABD'de mültecilerin çocuklarını ailelerinden ayıran göçmen politikalarına karşı birçok yurttaş FamiliesBelongTogether - Aileler bir arada bulunmalı - sloganıyla ülkenin çeşitli şehirlerinde eylemlere başladı.
- Ermenistan’da halkın, demokrasi, adalet ve şeffaflık talebiyle, yaklaşık bir ay boyunca, şiddetten uzak sürdürdüğü hareket, dünyadaki insan hakları ve demokrasi savunucularına ilham verdi.
- Dr. Amani Ballour, Kuzey Guta’da bir hastane işletiyor. Ağır savaş koşulları altında Suriye’de kalıp çalışmayı tercih eden Ballour, kadınların bu ortamda etkinliklerini sürdürmelerinin hayati olduğuna inanıyor.
- İsveç’te Afganistanlı bir göçmenin sınır dışı edilmek üzere bindirildiği uçakta bulunan Elin Ersson, sınır dışı kararını geri aldırana kadar ayakta bekledi. Eylem, sivil itaatsizlik başarısı olarak tarihe geçti.
- Burak Acerakis Up Sendrom projesi ile down sendromlu çocuğu için rapor alamayan, yanlış rapor alan veya coğrafi koşullar nedeniyle uzman terapistlere ulaşamayanlarla gönüllü uzmanları bir araya getiriyor.
- Mısır’da 1984’te kurulan Çevre Koruma Derneği kadınlara okuma-yazma ve fabrika atıklarından ürünler yapma eğitimi veriyor.
- Osman Kavala insan hakları, kültürel haklar ve barış için çalışan sayısız kişi ve kurumu destekledi. İnsan hakları alanında yaptığı çalışmalarla hem Türkiye’de, hem de uluslararası alanda saygınlık kazandı.
Ödül hakkında
Ödül her yıl ayrımcılıktan, ırkçılıktan, şiddetten arınmış, daha özgür ve adil bir dünya için çalışan, bu idealler uğruna bireysel risk alan, ezber bozan, barışın dilini kullanan, bunları yaparken, insanlara mücadeleye devam etme yolunda ilham ve umut veren kişi, kurum veya gruplara veriliyor.
Hrant Dink Vakfı, ödülle, bu yönde çaba gösterenlere, seslerinin duyulduğunu, yaptıklarının görüldüğünü ve yalnız olmadıklarını hatırlatmayı, onlara manen destek olmayı, tüm insanları idealleri uğruna mücadeleye teşvik etmeyi amaçlıyor.
Murat Çelikkan kimdir?
25 yıllık gazetecilik hayatı boyunca muhabirlik, editörlük, köşe yazarlığı ve yayın yönetmenliği gibi çeşitli görevler üstlendi.
Türkiye insan hakları hareketinde aktif olarak yer aldı; İnsan Hakları Derneği, Uluslararası Af Örgütü - Türkiye, Helsinki Yurttaşlar Derneği ve Türkiye İnsan Hakları Vakfı’nın kurucusu oldu ve yönetim kurullarında yer aldı. Kürt meselesi ve medya etiğiyle ilgili projelerde çalıştı.
2010'dan bu yana kurucularından olduğu Hakikat Adalet Hafıza Merkezi direktörü.
Murat Çelikkan, gazetenin başlattığı kampanyaya destek vererek 28 Mayıs 2016 tarihli Özgür Gündem gazetesinin Nöbetçi Genel Yayın Yönetmeni olmuştu.
İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen duruşmada mahkeme, 16 Mayıs 2017 tarihinde Çelikkan’ı “terör propagandasına” ilişkin Terörle Mücadele Kanunu 7/2 maddesince mahkum etmişti. Bülent Dalkıran (mahkeme başkanı), Pınar Gezen Atanian ve Kadri Arslan’dan oluşan mahkeme heyeti “Sanığın duruşmadaki davranışları ile yeteri kadar pişmanlık göstermemiş olması” şeklindeki açıklamasıyla cezada indirime gitmedi ve cezayı, benzeri yargılamalardaki durumun aksine, ertelemedi.
Murat Çelikkan 17 Mayıs 2017 günü yapılan duruşmasındaki savunmasında nöbetçi yayın yönetmenliği yaptığı gün gazetede çıkan üç haberin neden “suç” sayılamayacağını anlatmıştı.
Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kapatılan Özgür Gündem Gazetesi ile dayanışmak amacıyla bir günlük Nöbetçi Genel Yayın Yönetmenliği yapan gazeteci Murat Çelikkan’a, “Örgüt propagandası yaptığı” iddiasıyla 1 yıl 6 ay hapis cezası verildi. Çelikkan 12 Ağustos 2017'dehapse girdi; 21 Ekim 2017 tarihinde tahliye oldu.
Çelikkan 2018 yılı Sivil Haklar Savunucuları (Civil Rights Defenders) Ödülü'nü nisan ayında aldı.
Hrant Dink Ödüllerinin önceki sahipleri
Uluslararası Hrant Dink Ödülleri, 2017'de yıllardır tüm riskleri göze alarak insan hakları ihlallerini hem Türkiye'nin hem de uluslararası toplumun gündemine taşıyan avukat Eren Keskin ve eserleriyle tüm dünyada yaşanan eşitsizliklere ve insan hakları ihlallerine dikkat çeken Çinli sanatçı Ai Weiwei'ye; 2016'da Malavi'de çocukların insan hakları ve eğitim hakları üzerine çalışan kabile reisi Theresa Kachindamoto ve insan hakları ve hukukun üstünlüğü için mücadele eden Diyarbakır Barosu'na; 2015'te Suudi Arabistan'dan kadın hakları savunucu Samar Badawi ve LGBT hakları için mücadele eden KAOS GL'ye; 2014'te adli tıp uzmanı ve insan hakları savunucusu Şebnem Korur Fincancı ve aktivist Angie Zelter'e; 2013'te insan hakları savunucusu Nataša Kandić ve Cumartesi Anneleri / İnsanları'na; 2012'de yazar İsmail Beşikçi ve insan hakları örgütü Uluslararası 'Memorial' Topluluğu'na; 2011'de gazeteci, yazar Ahmet Altan ve gazeteci, insan hakları savunucusu Lydia Cacho'ya; 2010'da Türkiye Vicdani Ret Hareketi ve hukukçu Baltasar Garzón'a; 2009'da gazeteci, yazar Alper Görmüş ve gazeteci, yazar Amira Hass'a verilmişti. (PT/HK)