60 Yıllık Bir Mücadele Öyküsü: Petrol-İş
Altmış yılı geride bırakan Petrol-İş Sendikası, 60. yaşını, tarihini anlattığı bir belgesel filmle taçlandırdı. Bir Mücadele Öyküsü: Petrol-İş belgeseli, dün akşam (1 Şubat) Ses Tiyatrosu'nda seyirciyle buluştu.
İki yıllık bir çalışma sonucunda, Documenta film tarafından hazırlanan belgesel sendika başkanlarının, grevlere tanıklık eden işçilerin, grevlere ve sendikal mücadeleye destek veren aydınların anlatılarını beyaz perdeye taşıyor.
Uluslararası örgütlenmede bir ilk
1947 Sendikalar Yasası'ndan kısa bir süre sonra, 1950'de Beykoz 'da İstanbul Akaryakıt İşçileri Sendikası olarak kurulan Petrol-İş zamanla bütün ülkeye yayıldı. Eylül 1958'de 8. Olağan Genel Kurulunu toplayan Petrol-İş, Türk-İş'e ve Uluslararası Petrol İşçileri Federasyonu'na üye olur. Uluslararası üyelik Türkiye'deki sendikalar için bir ilktir. "Bir Mücadele Öyküsü"nde Petrol-İş, kendi tarihine bakarken Türkiye işçi sınıfının tarihine de bakıyor.
Sendikanın genel başkanlarından Ziya Hepbir'in, Berec Grevi'ni anlatırken "Grev gömleğini ilk giyen kadınlardı" diyor Hepbir, Petrol-İş'in ilk grevinden söz ederken.
Berec Grevi, 1963 Temmuz'unda toplu sözleşme ve grev hakkına sahip yeni dönem için önemli bir harekettir. Gerek fotoğraflarla, gerek görsel ve yazılı haberlerle Berec Grevi'nin içinden geçen belgesel, 15-16 Haziran direnişi, Kemal Türkler'in cenaze yürüyüşü gibi karakteristik olaylara da arşiv görüntüleriyle yer veriyor ve12 Eylül'e giden süreci anlatıyor.
Zonguldak maden işçisi ürüyüşüne destek
12 Eylül sendikal hareketlere darbe indirir, kesintiye uğratır. 85'ten başlayarak işçi hareketi yeniden canlanır, 87'de Petrol-İş on bini bulan üyesiyle yola devam eder. 88 bahar eylemleriyle toplu sözleşme hakkını yeniden almak için harekete geçen Petrol-İş, 90'da Zonguldak maden işçilerinin yürüyüşüne büyük destek verir. 90'lı yıllardan günümüze gelen süreç de, özelleştirmelere karşı eylemlerin yanı sıra savaş karşıtlığı, Kürt sorunu Ve Tekel direnişini gündemine aldı. 2010'da ise pek çok sanatçının destek verdiği (Meral Okay, Halil Ergün) "Sendikalı ol" kampanyasını başlattı.
Belgesel için geniş bir araştırma yapılmış. Belgeselde, arşivlerden taranan yazılı ve görsel haberlere, canlandırmaya ve görüntü üzerine ses bindirmelerine yer verilmiş. Belgeselin yapım ve yönetimini Özgür Arık ve Özüm Seda Duran üstlenirken, genel koordinatörlüğünü Hakan Ocak yapmış.
"Arşivi olmayan kurum, belleksiz topluma benzer"
Petrol-İş genel başkanı Mustafa Öztaşkın belgesel gösteriminden sonra bir konuşma yaparak Petrol-İş'e destek veren herkese teşekkür etti ve Aziz Çelik'in son kitabında (Vesayetten Siyasete) geçen "arşivi olmayan kurumlar belleksiz toplumlara benzer" sözünü dile getirdi. Belgesel ekibi sahneye davet edildi, plaket sunuldu. Salonda bulunan eski sendika başkanları ve akademisyenler belgesel ve gece hakkında görüşlerini bildirdi. Ses Tiyatrosu'nu gece için tahsis eden Ferhan Şensoy ve Orhan Aydın'a teşekkür edildikten sonra, gece sona erdi. (AT/EÖ)