70 yaban keçisinin avına izin veren ihalenin iptali için dava

Hayvan hakları savunucuları “av turizmi” kapsamında Adana, Mersin, Hatay, Niğde ve Kayseri’de nesli tükenme riskiyle karşı karşıya olan 70 yaban keçisinin öldürülmesine engel olmak için Adana 2. İdare Mahkemesi’nde Tarım ve Orman Bakanlığı’na dava açtı.

Açılan davada yürütmenin durdurulması kararı alınması, 31 Mart 2022 tarihine kadar av acenteleri aracılığıyla avcılarca öldürülmesi planlanan her bir hayvanın kurtulmasını sağlayacak.

Müdahillik başvurusu

Aktivistler aynı zamanda Türkiye çapındaki tüm av ihalelerinin ve Merkez Av Komisyonu (MAK) kararlarının iptalini talep eden İzmir ve Ankara Barolarının açtığı iki ayrı davaya da müdahillik başvurusunda bulundu.

Hukuka ve Anayasa’ya aykırılık gerekçesiyle baroların iptalini istediği av kararları iptal edilmezse, Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliğinin kırmızı listesinde nesli tehdit altında olan üveyik ve elmabaş patka kuş türlerinin yanı sıra tilki, çakal, yabani tavşan, ada tavşanı ve yaban domuzu gibi kara memelileri de öldürülecek.

“Hayvan katliamı ‘kamu menfaati’ olamaz”

31 Mart 2022 tarihine kadar 18 parti halinde 70 yaban keçisi “acente kotasının avlattırılması işi” ihalesinin yürütmesinin acilen durdurulmasını ve iptalini talep eden dernekler dava dilekçesinde, yaban keçilerinin avlanması üzerinden maddi gelir elde edilmesinin ulusal ve uluslararası mevzuata aykırılık teşkil ettiğini vurguladı.

Dava konusu ihalenin Tarım ve Orman Bakanlığınca Bern Sözleşmesi’nin, Hayvanları Koruma Kanunu’nun ve Kara Avcılığı Kanunu’nun öngördüğü şartlara uyulmadan düzenlendiğini belirten hayvan hakları savunucuları dilekçede şu ifadelere yer verdi:

“Bu ihale sürecinin işlemeye devam etmesi, hem ihale konusu hayvanların yaşam hakkı hem de yaban hayatının korunması anlamında telafisi imkânsız zararlar doğuracaktır. Bu zararların önüne geçilebilmesi için; 31.03.2022 tarihine kadar sürecek av ile ilgili olarak İdari Yargılama Usulü Kanunu md.27/2 gereğince idarenin savunmasının alınması beklenmeden davası konusu ihalenin yürütmesi durdurulmalıdır.”

“Zorlayıcı güç öldürme eylemini kapsamaz”

Dilekçede hayvanların yaşam hakkına vurgu yapan ve geçtiğimiz yıl ceylanlar, yaban keçileri ve kızıl geyikler için farklı şehirlerdeki baro ve STK’ların açtığı davaların kazanıldığını hatırlatıldı:

“Doğal yaşam alanında yaşamakta olan, yaban hayatın gerekliliğini sağlayan, kendi yurdunda ve tabiatında kimseye zarar vermeden nesli tükenme tehlikesi altında olan yaban keçilerinin öldürülmesinin paraya çevrilme işlemi kamu düzenine tamamen aykırı bir işlemdir. Kamunun zorlayıcı gücü öldürme eylemini kapsamamaktadır. 

“Daha önceki iptal kararlarında da kararı veren mahkemelerce defalarca tekrar edildiği üzere, hiçbir canlının yaşam hakkı ihlal edilemez ve elinden bu yaşam hakkı alınamaz. Söz konusu ‘turizm ve ekonomi’ adına canlıların vurularak vahşice katledilmesi sonrasında kazanılacak paranın kamu menfaati olarak görülebilmesine imkan bulunmamaktadır. 

“Anayasal bir hak olan yaşam hakkı yalnızca insanların değil, insan dışı hayvanların da gözetilmesi gereken temel haklarındandır.”

Herkes dava açabilir

Dernekler, doğa ve hayvan hakları savunucularının dava açmak ve/veya açılan davalara müdahillik başvurusunda bulunmak için gereken örnek dava dilekçelerini de web sitelerinden ve sosyal medya hesaplarından paylaştı.

Dilekçeler; Rize’den Afyon’a Konya’dan Erzurum’a kadar farklı illerde avlanması planlanan kızıl geyik, çengel boynuzlu dağ keçisi ve Türkiye’ye endemik bir tür olan Anadolu yaban koyunu gibi farklı türleri kapsıyor. 

Kolektif hukuki mücadelenin önemine dikkat çeken aktivistler, av karşıtı mücadeleye katılmak isteyen şahıs ve derneklere ulaşarak diğer illerde de dava açılması için çaba sarf ediyor.

Dernekler geçtiğimiz yıl da mücadele etmişti

Vegan Derneği Türkiye (TVD) ve Hayvan Hakları ve Etiği Derneği; Yunuslara Özgürlük Platformu, Hayvanlara Adalet Derneği (HAD) ve Hayvan Hakları İzleme Komitesi (HAKİM) geçtiğimiz yıl Antalya ve Isparta’daki “av ihalesine” karşı da Salda için Türkiye Grubu ve A Platformu ile birlikte hareket etmişti.

Dernekler, 28 yaban keçisinin katledilmesini engelleyen dava sonucunu duyurmuş, aynı zamanda Türkiye çapında “Av Turizmi Uygulama Talimatı”nın iptali için Tarım ve Orman Bakanlığı’na karşı Salda için Türkiye Grubu’ndan Hediye Gündüz’ün açtığı iptal davasına da müdahillik başvurusunda bulunmuştu.

(TP)