AİHM’den Cemevleri ve Alevilere Ayrımcılık Kararı
* Kararın İngilizcesine buradan, Fransızcasına buradan ulaşabilirsiniz.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Büyük Daire (Grand Chamber), aralarında Cem Vakfı Genel Başkanı İzzettin Doğan’ın da olduğu 203 başvurucunun mahkemeye taşıdığı cemevlerinin statüsüyle ilgili davada kararını dün açıkladı.
Kararda, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin din ve inanç özgürlüğünün düzenleyen 9. maddesi ile ayrımcılık yasağının bulunduğu 14 maddesinin ihlal edildiğine oyçokluğuyla karar verdi.
Türkiye başvuruculara toplam 3 bin Euro mahkeme masrafı ödeyecek. Manevi tazminata ise hükmedilmedi.
Başvurucular, cemevlerinin Türkiye’de resmen ibadethane olarak tanınmasıyla ilgili iç hukuk yollarının tükenmesinin ardından davayı 31 Ağustos 2010’da AİHM’e taşımıştı.
“Sadece Sünnilere kamu hizmeti”
Başvuruda, Alevilik inancının iç hukuk yollarıyla korunmadığı ve deklare etme ve ibadet etme haklarının ihlal edildiği belirtilmişti.
Ayrıca, devletin yansızlık ve tarafsızlık görevinin yerine getirilmediği de ifade edildi.
Başvuruda kamu hizmetinin sadece Sünnilere sağlandığı yazıyordu. Bu nedenle, inançlarıyla ilgili ayrımcılığa maruz kalındığını ve mantıklı bir açıklama yapılmadığı anlatıldı.
AİHM, Türkiye'de inançlara yönelik kamu hizmetinin sadece bazı dini gruplara verilmesinin diğerleri açısından ayrımcılık anlamına geleceğini belirtti.
Kararda Alevilerin, hukuksal statülerinin olmaması nedeniyle din özgürlüğü hakkını fiilen kullanamadıkları ifade edildi.
Büyük Daireye taşındı
AİHM 18 Aralık 2014'te aldığı karar ile davayı Büyük Daire’de tarafların katılımı ile görüşmeye karar verdi.
Cem Vakfı Başkanı İzzettin Doğan ve 202 Alevi vatandaşın mahkemeye taşıdığı davanın Büyük Daire’de 3 Haziran 2015’te görüldü.
Öncesinde, Türkiye’de açılan davada cemevlerinin statüsünün tanınması talep edilmiş, ancak dava ve devamındaki itirazlar reddedilmişti.
AİHM Büyük Daire’de, Türkiye’deki dini uygulamalarda ayrıcalık yapılmakta olduğu, eşit vatandaşlık kurallarının ihmal edildiği, bütçeden Alevilere de pay ayrılması gerektiği talepleri görüşüldü.
Karar dün AİHM’in resmi internet sitesinde yayınlandı. (AS)