Ana Dilinde Konuşan Çocuğa Verilen Cezayı Nasıl Silersin?

"Diyelim ki evinizde bir tavşan var... O tavşanın ihtiyaçları nelerdir? Diyelim ki su ve yiyecek... Peki, bu temel gıdalara sahip olmak aynı zamanda tavşanın temel hakları arasında mıdır?"

İkinci bir soru: "Okulunuzda yalnızca ulusal dili konuşmanıza izin var. Dilleri başka olan çocuklar, oyun sırasında bile olsa bu dilde konuştuklarında ceza alıyor. Bu cezayı silecek bir hak biliyor musunuz?"

Bunlar Bilgi Üniversitesi Çocuk Çalışmaları Birimi (ÇOÇA) eğitim çalışmalarına katılan çocuklara sorulan sorular.

Okuldan Haber Odası'na (OHO) öğrencilerinin dün (14 Temmuz) ziyaret ettiği ÇOÇA, Çocuk Hakları Sözleşmesi'nin kabulünün 18. yıldönümünde 20 Kasım 2007'de çalışmalarına başladı. Birim, çocukların katılımıyla çocuk hakları üzerine eğitim modelleri üretip, bunun yaygınlaştırılmasına çalışıyor.

Birimin ana hedefleri arasında başta çocuklarda ve ailelerde çocuk haklarına ilişkin bilinci artırmak ve haklarını korumaları için onları güçlendirmek; çocukların kişilik ve yeteneklerini geliştirmelerine destek olmak, eleştirel düşünme ve sorgulama becerilerini geliştirmek; çocukların karar verme politika geliştirme ve planlama mekanizmalarına katılımlarını artırmak ve desteklemek bulunuyor.

Küçükler büyüklere soruyor

ÇOÇA'nın çalışmaları arasında "Söz Küçüğün Çocuk Hakları Radyo Programı" var. Açık Radyo'da her pazartesi 16:30-17:00 arasında yayınlanan programın yapımcıları çocuklar; hedef kitlesi ise yetişkinler. Çocuklar her hafta yetişkin bir konuğa sorular yöneltiyor.

İki yıldır yayınlanan programın 2009'daki konularından bazıları şunlar: Çocuk gelinler, tutuklu yargılanan çocuklara ilişkin hukuki süreç, yerel yönetimler ve çocuk, mevsimsel işçilik, çocuğun istismarı.

ÇOÇA'nın "eğitim" programlarından biri de 10 - 15 yaş grubuna yönelik "Söz Küçüğün Kutu Oyunu." Oyunda çocuklar günlük hayatta karşılaştıkları hak ihlallerini ve bunların çözümünü öğreniyor.

"Okulum, bugünüm, geleceğim" belgeseli

ÇOÇA, ÇHS'nin kabulünün yıldönümlerinde Çocuk Hakları Festivali, 5 Haziran'da Çevre günleri düzenliyor. Çocuklar eğitici atölyelerde öğrendiklerini, sanat atölyelerinde resimle ifade ediyor.

Okuldan diplomasız çıkmanın önüne geçmek için ÇOÇA'nın Toplum Gönüllüleri Vakfı ile beş pilot ilde yürüttüğü "Okulum, bugünüm, geleceğim" projesi ise belgesel filmin hazırlanması aşamasına geldi. Belgeseli hazırlamak için çocuklara "Okul sizin ne ifade ediyor" diye soruldu ve cevaplarını resmetmeleri istendi. Şimdi bunun belgeseli hazırlanıyor; 10 ile genişletilecek projenin beş yıl sürmesi planlanıyor. (SP)

Daha fala bilgi için:  Bilgi Üniversitesi Çocuk Çalışmaları Birimi.