"Barışçıl Devrim" Sonrası Ermenistan Sandık Başında
Ermenistan seçmenler erken seçim için bugün sandık başında. Oy verme işlemi yerel saatle sabah 8'de başladı; saat 20'de sona erecek. Yaklaşık 3 milyon nüfuslu ülkede 2,5 milyon kadar seçmen bulunuyor. Seçime katılım oranının daha öncekilerde olduğu gibi yüzde 60 civarında olması bekleniyor.
Ermenistan’da erken seçime geçici olarak başbakanlığa getirilen Nikol Paşinyan’ın yeni seçimler yapılabilmesi için istifası üzerine gidilmişti.
Paşinyan seçimlerin sonucunda meclisin ülkedeki politik dağılımı daha iyi temsil edeceğini umduğunu söylüyor.
Çünkü kendisini geçici başkanlığa getiren Ermenistan parlamentosu Mayıs ayında tüm ülkede protestolara neden olan bir karar vermişti.
Ermenistan’da Anayasaya göre Cumhurbaşkanları beş yıllığına seçiliyor ve en fazla iki önem görev yapabiliyor. Ülkede 2015 yılında yapılan referandumda başkanlıktan parlamenter sisteme geçilmesiyle yürütme yetkileri cumhurbaşkanından başbakana geçti. İki dönem cumhurbaşkanlığı koltuğunda oturan Serj Sarkisyan’ın ülke yönetimindeki devri kapanıyordu. Ancak Sarkisyan sistemi değiştirerek başbakanlık koltuğuna oturarak yönetimini devam ettirmek istiyordu. Görevinin bitiminde Sarkisyan başbakan olmayacağını duyurdu. Ancak Ermenistan parlamentosu onu yine de başbakan olarak seçti. Yani Sarkisyan dönemi sürecekti.
Bunun üzerine Ermenistan halkı Sarkisyan ve yönetimine karşı sokağa çıktı. Protestoların 11. gününde Sarkisyan görevini bıraktığını duyurdu.1 1 gün süren etkili protesto hareketi "Barışçıl Devrim" ya da 1989 Çekoslovakya'daki benzerlik kurularak "Kadife Devrim" olarak anılıyor.
Muhalif hareketin lideri Nikol Paşinyan 8 Mayıs’ta parlamentoda yapılan oylamada başbakan seçildi.
Bir süre geçici olarak bu görevi yürüten Paşinyan, erken seçimlere gidilebilmesi için ekim ayında koltuğunu bıraktı.
Paşinyan’ın bu nedenle Ermenistan siyasi geleneğine aykırı olarak hareket eden Parlamentodaki dağılım değişeceğini umduğunu söylüyor.
Paşinyan’ın partisi “Toplumsal Sözleşme”
Ülkede tahminler seçimi Paşinyan öncülüğündeki ittifakın kazanacağı yönünde.
Seçimlere toplamda 9 parti ve 2 ittifak katılıyor.
Seçim öncesi yapılan anketlerde, ekimde istifa etmesine rağmen geçici olarak başbakanlığı yürüten Nikol Paşinyan'ın partisi "Toplumsal Sözleşme" öncülüğündeki "Benim Adımım" ittifakının yarışı açık farkla kazanacağı tahmin ediliyordu. Paşinyan'ın en yakın rakibinin merkez sağdaki Müreffeh Ermenistan Partisi olması bekleniyor.
Paşinyan eğer seçilirse ülkenin uluslararası ilişkilerinde büyük değişimler yapmayacağını ve Moskova ile ilişkileri bozmayacağını vaat etti. Ermeni siyasetçi ayrıca, Dağlık Karabağ bölgesindeki eski politikaları takip edeceği ima etti.
Sarkisyan için baraj zor
Daha önce 10 yıl iktidarda bulunan eski Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan'ın başkanlığını yaptığı Cumhuriyetçi Parti'nin (HHK) barajı geçemeyeceği öngörülüyor. Sarkisyan bu seçimde milletvekili adayı olmadı. HHK, onun yerine önceki hükümette savunma bakanı olarak görev yapan Vigen Sarkisyan önderliğinde seçime giriyor.
Ermenistan'da seçime tek başına giren partiler için yüzde 5, ittifaklar içinse yüzde 7 seçim barajı bulunuyor.
Parlamentonun en az 101 yeni üyesi belirlenecek
Seçimde parlamentonun en az 101 yeni üyesi belirlenecek. Ermenistan anayasası gereği, parlamentonun üye sayısı en az 101, en fazla 200 olabiliyor.
Anayasa, parlamentoda en az 3 partinin temsil edilmesini gerektiriyor. Bu nedenle seçimde kullanılan oyların dağılımına ve baraj altında kalacak partilerin durumuna göre seçim bölgelerinin çıkaracağı milletvekili sayıları değişebiliyor. Bu yüzden son parlamentonun üye sayısı 105 olmuştu. Parlamentoda kaç milletvekili bulunacağını seçim kurulunun bir hafta içinde açıklaması bekleniyor.
Seçimin ilk sonuçlarının gece belli olmaya başlayacağı, pazartesi sabahı ise resmi olmayan sonuçların ortaya çıkacağı tahmin ediliyor.
Ermenistan meclisinin oluşmasından sonra yeni parlamentonun üyeleri 31 Aralık'ta yapılacağı belirtilen oturumda başbakanı seçecek ve başbakan da hükümetini kuracak. (HK)
Fotoğraf: Tuğrul Çam - Erivan/AA