Bir Kadın Arşivini Okuma Denemesi: Necile Tevfik Arşivi Açıklamalı Kataloğu

Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı Özel Arşivler Katalog Dizisi’nin üçüncü kitabı, İş Bankası Kültür Yayınları ve Vakıf ortak yayını olarak çıktı.

TIKLAYIN - Kadın Eserleri Kütüphanesi'nin 2019 Ajandası Kadın Örgütlerine Odaklanıyor

TIKLAYIN - Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı

Bu açıklamalı katalogla, Necile Tevfik Arşivi gibi küçük bir arşivden hareketle nasıl bir bilgi üretiminin söz konusu olabileceğini göstermek; kadın tarihinin belgelerini, kadın hareketi mücadelesini ve bu mücadeleyi yürüten isimleri görünür kılmak; arşivin daha erişilebilir olmasını sağlamak ve içerdiği belgeleri araştırmacıya tanıtmak amaçlandı.

Böylece arşive başvuran araştırmacı, kataloğun ürettiği bilginin yanı sıra bu belgelerden hareketle yeni araştırma alanları keşfedecek ve yeni bilgilerin üretilmesi sağlanıyor.

Necile Tevfik hakkında

Annesi ressam Emine Naciye Neyyal, babası devlet adamı Mehmet Tevfik Biren, kız kardeşleri Meliha Tevfik (Meliha Zâfir Yenerden) ve Güzin Tevfik Biren'dir. Genç yaşta edebiyat ve sinemayla ilgilenmeye başlayan Tevfik, İstersen Okuma adlı bir hikâye kitabı yayımladı; ayrıca bazı senaryolarını Hollywood'daki film şirketlerine sattı.

1930'larda sosyal sorumluluk alanlarında çalışmalar yürüttü ve Kısıklı Tayyare Cemiyeti, Çocuk Esirgeme Kurumu Beyoğlu Şubesi, Türk Kadın Birliği gibi sivil toplum örgütlerinde çeşitli görevlerde bulundu. 1932-1935 arasında Türk Kadın Birliği İdare Heyeti üyesi olarak görev yaptı ve Uluslararası Kadınlar Birliği'nin İstanbul'da topladığı 12. Kongre'nin hazırlık çalışmalarına aktif olarak katıldı.

Demek faaliyetlerinin yanı sıra, 1932-1936 arasında La République ve İkdam gazetelerinde çalıştıktan sonra 1936-1944 arasında gazetecilikten ve toplumsal çalışmalardan bir süre uzaklaştı; 1944'te Vakit ve Yeni Sabah'ta yazmaya başladı. 1944'ten 1952'ye kadar 8 yıl boyunca Merkez Bankası Kambiyo Servisi'nde çalışan Necile Tevfik, kadın hareketi içindeki faaliyetlerini devam ettirdi ve 1935'te kendini fesheden ve 1949'da yeniden kumlan Türk Kadınlar Birliği'nin kumcu üyeleri arasında yer aldı.

1911 'de İstanbul'da doğdu. Yaşamı boyunca kadınların eşitlik ve özgürlük mücadelesi için çalışmakla kalmadı, kadın hakları üzerine yazdığı yazılar uluslararası birçok kadın dergisinde de yayımlandı. Necile Tevfik 1964'te İstanbul'da vefat etti.

(EMK)