Birleşmiş Milletler'de ABD-Rusya Restleşmesi
Fotoğraflar: Atılgan Özdil/ New York/ AA
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), Suriye'de geçen hafta Doğu Guta'nın Duma ilçesinde gerçekleşen kimyasal saldırının soruşturulması için iki ayrı tasarıyı oyladı.
15 üyeli BMGK'da veto yetkisi bulunan Rusya ve konseyin geçici üyelerinden Bolivya tasarıya karşı çıkarken, veto yetkisi bulunan Çin çekimser kaldı.
Rusya'nın Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Vasily Nebenzya ve ABD BM Daimi Temsilcisi Nikki Haley.
Rusya'nın 12. vetosu
Rusya, iç savaşın başından bu yana 12. kez Suriye karar tasarısını veto etmiş oldu. ABD'nin tasarısı BM mekanizmasından Suriye'de hem kimyasal silah kullanımını soruşturma hem de sorumluların belirlemesini talep ediyordu.
Rusya, ABD'nin tasarısını veto ettikten sonra BM Güvenlik Konseyinde karşı bir tasarıyı oylamaya sundu. Rusya'nın bu tasarısı BMGK'da gerekli olan 9 ülkenin desteğini alamadığı için kabul edilmedi. Rusya'nın tasarısına sadece 6 ülke destek verirken 7 ülke karşı çıktı, 2 ülke de çekimser kaldı.
Rusya kendi sunduğu karşı tasarıda BM mekanizmasının sadece Suriye'de kimyasal silah saldırısının gerçekleşip gerçekleşmediğini belirleyip BMGK'ya rapor etmesini ve saldırının sorumlularının mekanizma tarafından değil BMGK tarafından belirlenmesini talep ediyordu.
Rus Temsilci: Anarşi ve manipülasyon
Rusya, BMGK'ya ilettiği ilk tasarısı kabul edilmeyince, ikinci tasarısını da konseyde oylamaya sundu.
Rusya, ikinci tasarıda Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü'nün (KSYÖ) Duma'da yapacağı kimyasal silah saldırısına ilişkin soruşturmaya BMGK'nın destek vermesini talep ediyordu ancak KSYÖ, sadece kimyasal silah saldırısını soruşturabiliyor, örgütün sorumlularının kimler olduğunu belirleme yetkisi bulunmuyor. Batılı ülkeler ise soruşturmanın yanında saldırının sorumlularının da belirlenmesini ve sorumlu tutulmasını talep ediyor.
Rusya'nın BM Daimi Temsilcisi Vassily Nebenzia, oylama öncesi konseyde yaptığı konuşmada, ABD'nin talep ettiği mekanizmanın bağımsız olmayacağını iddia ederek, bu tasarıyı ''anarşi ve manipülasyon'' olarak nitelendirdi.
ABD'nin BM Daimi Temsilcisi Nikki Haley ise Rusya'nın rakip tasarısının Rusya'ya kurulacak mekanizmada soruşturmayı yürütecek yetkilileri belirleme hakkı verdiğini söyledi.
Türkiye'nin BM temsilcisi Feridun Sinirlioğlu ile Rus temsilci Vasily Nebenzya.
"Yine kilitlendi, acil soruşturulmalı"
Öte yandan, İnsan Hakları İzleme Örgütü BM Direktörü Louis Charbonneau, yaptığı yazılı açıklamada, BMGK'nın Rusya'nın vetosu ile yine kilitlendiğini belirterek, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'ten kimyasal silah saldırısının sorumlularının belirlenmesi için çok acil bir soruşturma ekibi ataması çağrısında bulundu. (PT)