ÇAYKUR Çaya Karşı

Çay İşletmeleri Kurumu (ÇAYKUR) Genel Müdürü Nejat Ural, çayın ekonomik değeri yitirdiğini, bu nedenle, Rize'nin de içinde bulunduğu Doğu Karadeniz Bölgesi'nde çaya alternatif ürünlerin yetiştirilmesini önerdi. Ural, bölgeden dışarıya yeniden göç başladığını da sözlerine ekledi.

Üretici kuruluşları ise, çayın ekonomik değerini kaybetmediğini, alternatif ürün teklifinin altında ÇAYKUR'un özelleştirilmesi kavgasının yattığını savundular.

"Üretim, tüketim dengesi bozuldu"

ÇAYKUR Genel Müdürü Nejat Ural, çay üreticileri ile Rize'de bulunan genel müdürlük binasında bir toplantı yaptı. Genel Müdür Ural, yaptığı açıklamada, üretim ve tüketim dengesinin bozulmasından sonra, çayın yörede gelir getirici özelliğini kaybettiğini, söyledi.

Gerileyen Rize

Ural,1950-1960'lı yıllarda, devletin çay üretimini

Destekleyerek, yöre insanını gurbetçilikten kurtardığını hatırlattı ve şöyle konuştu:

"1970'li yıllarda ekonomik ve sosyal olarak gelişmişlik bakımından Rize, Türkiye sıralamasında 12. sırada yer alıyordu. 1986 yılında 32. sıraya, 1996 yılında da 37. sıraya geriledi."

Üretim, tüketim ve kaçak

Genel Müdür Nejat Ural,"Çayda üretim dengesinin bozulmasından sonra, bölgede sıkıntılar başladı. Yıllık 200 bin ton çay üretimine karşılık, 150 bin ton dolayında tüketim gerçekleşiyor. Kaçak çay girişini önlenmek ve kaliteli üretimle, tüketim fazlası çayı ihrac etmek gerekiyor" dedi.

Alternatif ürün ve göçü önlemek

Ural, yöre insanının gelirini artırarak, göç olayının önüne geçilmesi gerektiğini belirterek, "Arazi yapısına uygun tarımsal ürün

seçimiyle, çayın yanında farklı bitkilerin yetiştirilmesinin gündeme alınması gerekmektedir. Bunun yanısıra, ticaret ve turizmin gelişmesini

özendirici ve destekleyici önlemlerin de hızla hayata geçirilmesi lazım" dedi.

Tepkiler ve öneriler

Çaykur Genel Müdürü Ural'ın açıklamalarına çay üreticisi derneklerinden ve ziraatçılardan tepki geldi.

Ziraat Odası

Rize Ziraat Odası Başkanı Avukat Sedat Bıçakçı "Karadeniz Bölgesi'nde ve özellikle Rize'de, ekonomik olarak yaş çayın sağladığı geliri hiç bir ürün karşılayamaz. Çaya alternatif aramak yerine, ÇAYKUR'u iyi bir ticarethane

olarak çalıştırmak lazım. Çayı ortadan kaldırmak demek, geçimini bu üründen

temin eden Karadeniz Bölgesi'ndeki 1 milyon insanı da ortadan kaldırmak

demektir" dedi.

Ziraatçılar Derneği

Türkiye Ziraatçılar Derneği Rize Şube Başkanı Güngör Usta, "Çaya alternatif aramak asla kabul edilebilir bir anlayış değildir. Karadeniz

Bölgesi'nin, özellikle, Rize'de turizm konusunda yatırımlar yapılırsa, ekonomiye ciddi bir girdi sağlayacağı gerçektir; bu yapılmalıdır da. Ancak,

iyi şeyler yapılırken, var olan iyi bir şeyi yok etmek gerekmiyor. Çay bütün dünyanın tükettiği önemli bir üründür. İnsanlık var oldukça,

her halde çay da var olacaktır" yorumunu yaptı.

Usta, "Çay'a alternatif aramaktaki asıl amaç;

özelleştirilecek olan ÇAYKUR'un uluslararası şirketlere hangi ilişkiler içinde peşkeş çekileceğinden başka birşey değildir" dedi.

ÇAYKUR Mensupları Derneği

ÇAYKUR Mensupları Dayanışma Derneği Başkan'ı Yaşar Özcan da, "ÇAYKUR 2001 yılında da mensuplarına ve üreticilere faydalı olmayacak. Çünkü, birileri çayın üretimini ortadan kaldırmak ve bu ülkede yabancı menşeli çayları pazarlamanın peşindedir. Çayın ekonomik olarak önemini yitirdiği doğru değildir. Yeni yatırımlar bölgenin kalkınması için yapılmalıdır, bu yapılırken çay yok edilmemelidir" diye konuştu.