Çeviri Günü İçin Çevirmenlerden Kitap Önerileri

30 Eylül Uluslararası Çeviri Günü için çeviri hizmetleri veren Kalem Ajans, çevirmenlerinden en sevdikleri çeviriyi ya da çevirmekten en çok keyif aldıkları kitabı birkaç cümleyle anlatmalarını istedi. İşte çevirmenlerin azizi olarak kabul edilen İncil çevirmeni Aziz Jerome adına her yıl 30 Eylül'de düzenlenen ve 1953 yılından beri kutlanan gün için çevirmenlerin önerdikleri iyi ve sevilen çeviriler.

Alev Yıldırım: Tanrı Kent

Portekizce

Paulo Lins, Tanrı Kent,  Çev. Zeynep Biçer, Kahve Yayınları

"Çevirisini en beğendiğim kitaplardan birisi, Paulo Lins'in "Tanrıkent" eseridir. Bize ve kültürümüze bu denli uzak bir ülkenin şaşırtıcı hikayelerini bize taşıdığı için seviyorum bu çeviriyi.

Farklı dünyalardan haberdar olmamızı sağladığı için."

Aslı Anar: Ben Mikaelsen

Almanca/İngilizce

Ben Mikaelsen, Petey, Çev. Aslı Anar, Beyaz Balina Yayınları

"Beyaz Balina Yayınlarından 'Petey', çevirdiğim ilk kitaptı.

Kendime bir kahve yaptım, bilgisayarın başına oturdum. 'Alkış kıyamet koptu,' dedim; 'baklayı ağzından çıkarıverdi,' dedim; 'heyecandan karnına ağrılar giriyordu,' dedim; kalktım; bir kahve daha içtim; bir daha oturdum...

İçime sinmeyen bir sözcüğün yerine ne koyabilirim diye günlerce kafa yorduktan sonra bir sabah o sözcüğü bağırarak uyandım. Kendi çeviri ritüelimi bulup çeviriyi sevdim. Daha uzun yıllar da sevmek niyetindeyim."

***

Ayşe Belma Dehni: Kleopatra'nın Anıları

İngilizce

Margaret George, Mısır Kraliçesi Kleopatra’nın Anıları, Çev. Ayşe Belma Dehni, Pegasus

"Bugüne kadar çevirisini yaparken en çok zevk aldığım roman, çeviri hayatıma ilk kez onunla ciddi anlamda adım attığım Margaret George'un Mısır Kraliçesi Kleopatra'nın Anıları'dır.

Nedenine gelince: Belki de bir anlamda ilk göz ağrım olduğu için bilmiyorum ama yaklaşık bin sayfalık bir romanı bana bir çırpıda  ve büyük bir zevkle çevirten asıl gerçek; onun özel yaşamı da dahil olmak üzere istediğini elde etme konusundaki en etkili silahının sanıldığı gibi bedeni değil, parmak ısırtan kıvrak zekası, hedefine giden yolda kesin kez başarı elde etmesine neden olan çok akıllıca seçimleri, risk almaktaki gözü karalığı, dünyaya meydan okuyacak kadar cesur oluşu, kısacası müthiş gücü idi."

 ***

Candan Karsu: Çarklar Arasında

Almanca

Herman Hesse, Çarklar Arasında, Çev. Kamuran Şipal, Can Yayınları,

"Hermann Hesse’nin bir kitabını ilk defa elime almış olduğum dönem lise dönemimdi; bir çırpıda okumuş olduğum bu kitap “Unterm Rad”dı. Kitaptan o kadar etkilenmiştim ki, kendimi kısa zaman içersinde Hesse’nin diğer kitaplarını okurken buldum. Bir süre sonra, çeviriyle ilgilenmeye başlamam üzerine, beni oldukça etkilemiş olan bu romanın da Türkçesini (“Çarklar Arasında”) okuma kararı aldım.

Kamuran Şipal’in çevirisinde de aynı duyguları, aynı sürükleyiciliği yakalma şansına sahip oldum. Zaten bir çeviride önemli olan bu değil midir: Aynı etki, aynı duygular, aynı anlam, aynı akıcılık ve tabii ki dilin doğru kullanım."

 ***

Cristina Negoita Çetinkaya: Yüzyıllık Yalnızlık

Romence

Gabriel Garcia Marquez, Yüzyıllık Yalnızlık, Rao Publishing

"Gabriel García Márquez tarafından yazılmış "Yüzyıllık Yalnızlık" romanı, ilk olarak 1971 yılında İspanyolca çevirmen Mihnea Gheorghiu’nın çevirisi ile Romanda’ya yayınlandı ve sonraki yıllarda birçok defa ek baskısı yapıldı.

Márquez’in romanı, insanlık halini ve zamanın geçmesini vurgulayarak, Latin Amerikalı tarihin bir alegorisi olarak okunabilir ve yorumlanabilir. Kitabın çevirisinin en beğendiğim tarafı okurun sanki orijinal dilde yazılmış gibi hissetmesi. İyi edebiyatçı bir çevirmenin niteliklerinden biri de orijinale sadık kalarak yeniden bir kitap yazmaktır."

 ***

Cumhur Özkaya: Ateşin Kızları

İngilizce

Gerard de Nerval, Ateşin Kızları, İthaki Yayınları

"Gerard de Nerval'ın "Ateşin Kızları" adıyla çevirilen romanı orijinalindeki anlatının kudsiyetini orijinalini okumasam da bana hissettirdiğine büyük ölçüde inandığım bir çeviriydi. İnanılmaz koşullarda yazılmış bir kltap için oldukça yetkin bir çeviriydi ve bende derin etkiler bıraktı. Sanırım bir daha okuyacağım."

 ***

Erhan Gürer: Multatuli

Hollandaca

Max Havelaar, Multatuli, Çev. Erhan Gürer, Aylak Adam

"Orijinal dildeki ifadelere aynı güzellikte ifadeler bulabilmek ifade edilemez bir keyifti. Özellikle bu klasik eserde. Kendimi aşmak mutlu etti beni."

 ***

Eylül İdemen Gökyüz: Bir Gün Beraber Gideriz

İngilizce

Joyce Carol Oates, Bir Gün Beraber Gideriz, Çev. Alev Bulut, İş Bankası Kültür Yayınları

"Hiçbir engele takılmadan su gibi akan duru cümleler... Kitabın yazarını bilmesem, çeviri olduğuna asla inanmazdım. Kusursuz bir dil kullanımıyla bezenmiş şahane bir çeviri."

 ***

Ferhat Sakha: Yok Etme

Farsça

Thomas Bernhard, Yok Etme, Çev. Sezer Duru, Yapı Kredi Yayınları

Thomas Bernhard gerçek bir füg (Fugue) ustasıdır. Bir tema ile giriş yapar ve sonra onu transpoze ederek yeniler ve bu ufak temayı büyük bir sarmala çevirip derinleştirir.

Böyle bir ustayı çevirmek en az onun kadar ustalık gerektirdiği için onun eserlerinin büyük bölümünü Türkçeye kazandıran, usta çevirmen ve yazar; sayın Sezer Duru'ya saygılarımla. 

 ***

Gül Bostancı: Melekler Tarikatı

İngilizce

James Meek, Melekler Tarikatı, Çev. Gül Bostancı, Vatan Kitap

Çeviri yaparken hikayenin içine girerek, oradaki dünyaya bizzat tanıklık etmiş birkaç insandan biri olarak onu gerçek dünyaya aktarıyor olmak hep heyecanlandırıyor beni. Bu duyguyu tattığım ilk eser olan James Meek'in Melekler Tarikatı (People's Act of Love) adlı kitabının o nedenle bende ayrı bir yeri vardır.

 ***

İrem Gültan: Yüzyıllık Yalnızlık

İngilizce

Gabriel Garcia Marquez, Yüzyıllık Yalnızlık, Çev. Seçkin Selvi, Can Yayınları

"Yüzyıllık Yalnızlık'ı okumamın üzerinden uzun zaman geçti ama etkisinden uzun süre sıyrılamadığımı, derinden sarsıldığımı ve dünyaya, hayata, insanlığa bakış açımın değişmeye başladığını hatırlıyorum...

Yazarın dili ve anlatımı kadar çevirmeninki de aynı etkiyi okuyucuya aktarıyor ki bir eserin hakkını vermek için öyle de olmalı. Bu kadar lezzetli, dolu dolu ve renkli bir çeviri yaptığı, genç yaşta dönüşümüme sağladığı katkı için Seçkin Selvi'ye teşekkürlerimle."

 ***

Lale Şimşek: Hücre

Hollandaca

Charles den Tex, Hücre, Çev. Lale Şimşek, Yapı Kredi Yayınları

"Büyük bir keyifle çevirdiğim bu kitap internet üzerinden yapılan bir dolandırıcılıkla ilgili.Öyle ki, başkahraman kimliğini kaybediyor ve inanılmaz suçların içinde buluyor kendini. Onunla birlikte okuyucu da ne olduğunu anlamaya çalışırken heyecanlı bir okuma serüveni başlıyor."

 ***

Melike Ayça Güzel: Kleopatra

İtalyanca

G.Giulio Cesare, La Guerre in Gallia

"Latin ve İtalyan edebiyatının tarih meraklıları için ilgi çekici olduğuna eminim. Jul Sezar'ın salt Kleopatra'nın sevgilisi olmadığını bilmek, bilgili okurlara göre."

 ***

Mehmed Yonuz: Köşenin Arkasında

Makedonca

Tomislav Osmanli, Köşenin Arkasında, Çev. Mehmed Yonuz

"En sevdiğim çeviri heyecanla yayınlanmasını beklediğim orijinal dili Makedoncadan çevirilmiş  Tomislav Osmanli'nin "Köşenin Arkasında" adlı romanı. Bir ucuyla Antik çağı, öbür ucuyla 20. yüzyılın son yıllarına uzanan, bu arada kanatlarıyla Bizans ve Osmanlı medeniyetlerini de okşarcasına geçtiği derin anlatımı olan zamansal ve mekansal çok katmanlı bir roman."

***

Nergis Turan: Akıl Tutulması

İspanyolca

Max Horkheimer, Akıl Tutulması, Çev. Orhan Koçak, Metin Yayıncılık

"Frankfurt Okulu'nu anlamamıza katkı sağlayan Orhan Koçak'a selam olsun."

 ***

Neşe Taluy Yüce: Good Night Jerzi

Lehçe

Janusz Glowacki, Good Night Jerzi, Çev. Neşe Taluy Yüce, Yapı Kredi Yayınları

"Bir Polonya Yahudisi olarak doğan, ABD'de büyük bir üne kavuşarak onlarca skandal koparan ve yaşamını intiharla sonuçlandıran Jerzy Kosinski'nin yazgısını konu eden "Good Night Jerzi", çevresi tarafından korkutulmuş küçük bir Yahudi çocuğun başından geçenleri, Polony'dan göçün daha sonra New York sokaklarında boy gösterişini, kışkırtarak, saldırarak varolma isteğini öykülüyor. Yaşam öyküsünü yalanlar üzerine  kurduğu söylenen Kosinski gerçekte kimdir? Kosinski'yi mi yoksa yazarı Glowacki'yi mi anlattığı kesin sınırlarla belirlenemeyen bu roman, bir tür yazınsal -patchwork, çok renkli bir roman."

 ***

Nil Deniz Çidanlı: Eğlenceli Tekerlekler

Fince

Mauri Kunnas, Eğlenceli Tekerlekler, Çev. Nil Deniz Çidanlı, Minik Ada Yayıncılık

"Fin çocuk edebiyatının en sevilen isimlerinden biri olan Mauri Kunnas'ın, "Eğlenceli Tekerlekler" adlı kitabını çevirirken, hobi olarak başladığım çevirmenlik kariyerime uzun süre devam edeceğimi anlamıştım. Ruhu çocuk kalan herkese hitap eden bu kitaptaki ustaca gizlenmiş muziplikleri bulmak hem çevirmen hem de okuyucu olarak oldukça eğlenceliydi!

Hyvää kääntäjien päivää!"

 ***

Nurşen Kaya: Medeia

Hollandaca

Christa Woolf, Medeia Sesler, Çev. Turgay Kurultay, Telos Yayıncılık

"Christa Wolf’ın 'Medeia' adlı eserini (Telos yayıncılık, 2000 ve Turgay Kurultay çevirisiyle) tarihsel dokusuna, edebi derinliğine ve dilsel hazlara en uygun şekliyle Türkçe'ye kazandırdığı için beğeniyorum."

 ***

Paulina Dominik: Nazım Hikmet'le Üç Buçuk Yıl

Lehçe

Orhan Kemal, Nazım Hikmet’le Üç Buçuk Yıl, Everest Yayınları

"Yazarın yapıtını çeviren çevirmen, yazar o dilde konuşuyormuş gibi vekili sayılır ve mutlak öze vakıf olur".

 ***

Sakine Irk: Vergilius'un Ölümü

Çince

Hermann Broch, Vergilius'un Ölümü, Çev. Ahmet Cemal, İthaki Yayınları

"Bir kitabın çevirisi neden sevilmelidir? Kalbime ,gözüme  ve beynime iyi gelen çeviri edebiyat kitapları içinde  tereddüt etmeden  tek  isim gelir aklıma , o isim de Ahmet Cemal'dir. Salt kendisi çevirdiği için çevirilerini okuduğum  kitapların  yazarı gibidir , hem de ömürlük raf kitaplığımda hangi kitaplar olması gerektiğini bilirmişçesine sanki beni tanıyan çevirmendir. Bu bakımdan, Ahmet Cemal‘in nakşettiği çeviriler arasında “Vergilius’un Ölümü"nün 40 yıl gibi uzun bir zaman yolculuğunda çevrilmesi, üç noktalı şiirsel ve felsefi anlatımın en yalın haliyle çevrilip işlenmiş olmasıyla Türk edebiyatında bir çeviri başyapıtı haline gelmiştir."

***

Sevinç Üçgül: Gelibolu

Rusça

İvan Lukaş, Gelibolu, Çev. Sevinç Üçgül, Çeviribilim Yayınları

"Gelibolu kitabı en heyecanla çevirdiğim bir eser.  Akademik çalışmalarda alt metnini irdelediğim bir eseri çevirmek ve Türk okurlarına sunmak başlı başına bir heyecandı...  İçeriğine gelince, üzeri fazla açılmayan bir sayfa diye düşünüyorum..."

 ***

Sima Özkan Yıldırım: Büyülü Ada

İngilizce

Gerald Durrell, Büyülü Ada, Çev. Ayşen Anadol, Helikopter Yayınevi

"Kitap, tam da anlatıcısı olan on yaşında bir çocuk konuşur gibi Türkçeleşmiş. Kitap bir de benle Yunanca konuşuyor ki tek kelime Yunanca bilmeyen ben Korfu Adalı olmuşum."

 ***

Ufuk Tonka: Sisifos Söyleni

Almanca

Albert Camus, Sisifos Söyleni, Çev. Tahsin Yücel, Can Yayınları

"Albert Camus'e olan hayranlığım çevirisi Tahsin Yücel'e ait olan bu kitap ile başlamıştır. Neyini sevdim diye sorarsanız şayet, bana Albert Camus sevdiren kişidir demekten başka bir açıklamam olamaz." (HK)