Çocukları Yetişkinlerden Ayırmak İçin Yeni TMK Teklifi
Terörle Mücadele Kanunu (TMK) kapsamında yetişkinlerle aynı şartlarda yargılanan çocuklarla ilgili Meclis'e sunulan yeni tasarının ayrıntıları ortaya çıktı.
Çocuklar İçin Adalet Çağrıcıları'ndan (ÇİAÇ) avukatlar Mehmet Uçum, Hatice Uçum ve Gülçin Avşar yeni teklifi değerlendirdi.
Taş "silah" sayılmıyor
Avukatların değerlendirmesine göre yeni teklif şu değişikliklere neden olacak:
*Mevcut düzenlemede kanuna aykırı toplantı ve yürüyüşlere katılan çocuklar, ihtara rağmen gösteriden ayrılmazlarsa üç yıla kadar hapisle yargılanıyordu; yeni düzenlemede cezanın üst sınırı iki yıla indirildi.
*Polise direnen çocuklar üç ila beş yıl arasında hapis cezası alıyordu; cezanın alt ve üst sınırı altı ay ila üç yıla indirildi.
*Mevcut yasaya göre çocukların taş atması, polise "mukavemet", taş da "silah" sayılıyor. Teklifte "Silahla direnme" suçu kaldırılıyor ve taş artık silahtan sayılmıyor. Bu suçtan verilmiş beş yıllık cezalar ortadan kalkacak.
Dosyalar Çocuk Mahkemesi'ne...
*TMK'nın 5. maddesi çocuklara uygulanmayacak. Mevcut yasada bu madde, verilen cezayı yarı oranında arttırıyordu. Artırım böylece ortadan kaldırıldı.
*TMK'dan yargılanan çocukların şartlı salıverilmeden yararlanabilmeleri için cezalarının üçte dördünü cezaevinde geçirmeleri öngörülüyordu. Şimdi şartlı salıverilme için cezaların üçte ikisinin yatılması yeterli olacak.
*Teklifin altıncı maddesine göre tüm çocuklar Çocuk mahkemelerinde yargılanacak: Şimdiye kadar Ağır Ceza'da yargılanan çocukların davaları, tasarı yasalaşınca çocuk mahkemelerine gönderilecek. Yargıtay'daki dosyalar mahkemelere iade edilecek. Hükümlü çocukların dosyaları, cezayı veren mahkemelerce bozulacak ve yeniden çocuk mahkemelerinde yargılama yapılacak.
Güvenlik Tedbiri çocuğu aileden alır mı?
*Teklif üçüncü maddesi Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu'nun (TGYK) 34. maddesini kaldırılıyor. Çocuklara bu suçtan verilen üç ila beş yıllık cezalar ortadan kalkacak.
*TGYK 34. maddenin yerine "Çocuklara uygulanacak hükümler" başlıklı yeni bir madde öneriliyor. Toplantı veya gösteriye katılan, bu nedenle örgüt üyeliğinden ve örgüt propagandası suçundan ilk kez mahkûm edilen çocuklar cezaevine girmeyecek, bunun yerine "Güvenlik Tedbirleri" uygulanacak. Yani çocuklar gelişimlerine ve eğitimlerine uygun çeşitli edimleri yapmakla yükümlü kılınacak.
"Güvenlik tedbirleri"nin Çocuk Koruma Kanunu'nda sayılan koruyucu ve destekleyici tedbirler olduğunu söyleyen avukatlar, çocuğun ailesinden alınması ve Çocuk Esirgeme Kurumu'na verilmesi olasılığının olmadığını savunuyor:
"Bu tedbirler ailesi tarafından fiziksel ve cinsel istismara uğrayan çocuklar için uygulanıyor; TMK mağduru çocuklar bakımından uygulanması mümkün gözükmemektedir." (SP/EÖ)