Cumhuriyet Davası: Mahkeme Heyetinin Gazeteciliğe Giriş Dersine İhtiyacı Var
20 sanıklı Cumhuriyet gazetesi davasında yargılanan gazeteciler ve gazete yöneticileri için 43 yıla kadar hapis isteniyor.
Yöneltilen suçlamalar ise “FETÖ, PKK ve DHKP/C” silahlı terör örgütüne üye olmamakla birlikte yardım etmek” , “silahlı terör örgütüne üye olmamakla birlikte örgüte yardım etme” ve “hizmet nedeniyle güveni kötüye kullanma”, ByLock kullanıcısı olduğu iddiası nedeniyle “örgüt üyeliği" “silahlı terör örgütüne üye olmamakla birlikte örgüte yardım etme” ve “hizmet nedeniyle güveni kötüye kullanma”.
Cumhuriyet avukatlarından Fikret İlkiz’in de son duruşmada özetlediği gibi, iddianame sanıkları “Vakıf yönetimi ele geçirmek suretiyle yayın politikasını değiştirmek ve bu vesileyle terör örgütüne üye olmamakla birlikte yardım etmek”le suçluyor.
Onlarca hapis istemi ve ciddi suçlamalara karşı duruşma salonunda mahkeme heyeti ve savcının sorduğu sorular izleyicilerin gülüşmeleriyle karşılanıyor.
Toplamda 6 oturumda 2 duruşma yapıldı. Mahkeme Başkanı Abdurrahman Orkun Dağ çeşitli tanık ve sanıklara Cumhuriyet Vakfı’nın gazetenin yayın politikasına müdahalesi olup olmadığını, gazeteciliği nasıl yaptıklarını sordu. Sanık ve tanıklar defaatle editöryel bağımsızlığı hatırlattı ve gazeteciliğin "abc"sini anlatmaya çalıştılar.
Hakim Dağ’ın haber üretimine ilişkin soruları ise duruşmayı bir “gazeteciliğe giriş dersi” haline büründürdü.
Duruşmada yöneltilen soruların bir kısmı şöyle:
"Vakıf gazeteye müdahale ediyor mu?"
319 gündür tutuklu olan Cumhuriyet Genel Yayın Yönetmeni Murat Sabuncu’ya
“Vakıf yönetiminin herhangi bir haberin yayınlanıp yayınlanamayacağı konusunda gazeteye bir telkini olabilir mi?”
“Terör örgütleriyle ilgili aranıza sınır konması için belirteciniz nedir? Hangi açıklamanın alınıp alınamayacağına nasıl karar veriyorsunuz?”
267 gündür tutuklu kaldıktan sonra serbest bırakılan köşe yazarı Hasan Karasinir’e:
“Vakıf'ta yayın politikasıyla ilgili, yayın politikasında usulsüzlük var diye konuştunuz mu?”
Cumhuriyet Yazarı Hakan Kara'ya:
"Vakıf'ta yayın politikasıyla ilgili, yayın politikasında usulsüzlük var diye konuştunuz mu?"
"Editöryel bağımsızlık mutlak mı?"
267 gündür tutuklu kaldıktan sonra serbest Cumhuriyet Kitap Genel Yayın Yönetmeni Turhan Günay’a:
“Editöryel bağımsızlık mutlak mı?”
258 gündür tutuklu olan Cumhuriyet muhabiri Ahmet Şık’a:
“Gazetecilik sınırsız bir özgürlük içerir mi?”
“Gazetede 'Berkin Baskını' olarak yer almış. Bu haberin gazeteye verilmesinde, punto seçiminde, resmin basılmasında sizin etkiniz var mı? Bu kimin işidir?”
“Yönetim, Genel Yayın Yönetmeni, haber müdürü ya da vakıf tarafından engellenen ya da sansürlenen bir yazı var mı?”
Tutuksuz sanıklardan Cumhuriyet Vakfı Başkanı Orhan Erinç’e:
“Vakıf, gazetenin, 'Bizim anayasamız' dediğiniz vakıf senedine ya da gazetecilik evrensel ilkelerine uyduğunu takip eder mi? Takip ederse, sapma olursa müdahale edebilir mi?”
"Gazetenin siyasi çizgisinin değişmesinden ne anlamalıyız"
Dağ, tanıklardan Eski Cumhuriyet Genel Yayın Yönetmeni İbrahim Yıldız’a:
“Siz 14 yıl genel yayın yönetmenliği yaptınız. İşleyişi anlatabilir misiniz? Gelen haberler haberleştirilirken nasıl bir yöntem izlenir? Muhabirlerin haberlerine müdahale edilir mi? Genel Yayın Yönetmeni ya da Vakıf bir inisiyatif alır mı?
“Gazetenin siyaset çizgisinin değiştiğinden ne anlamalıyız?”
“'Teröre terör bile diyemediler' ifadenizle ne demek istediniz?”
"Haber nasıl yapılır?"
Tanıklardan Cumhuriyet Haber Koordinatörü Aykut Küçükkaya’ya:
“Ayşe Yıldırım'ın Kandil röportajı ile ilgili 'Genel Yayın Yönetmeni'nin izni olmadan yapamaz' tespitiniz var.”
“ Muhabirler haberi getirdiklerinde bu haberler bir süzgeçten geçer mi? Yayın ilkemize uygun mu, değil mi diye bakılır mı? Yoksa doğrudan sayfaya girer mi?”
“"Eksik Demokrasi başlığını Genel Yayın Yönetmeni attı' demişsiniz.”
Tanıklardan gazete çalışanı Miyase İlknur’a
“Gazetenizde uygulama nasıl? Siz eski bir muhabirsiniz. Bir haberi getirdiğinizde nasıl bir yöntemle izleniyor?”
Üye Hakim Halit İçdemir, Orhan Erinç’e:
“Karşı gazete diyebileceğimiz bir Zaman Gazetesi var. Belli tarihlerde Zaman ile aynı manşeti atma durumunuz var. Bunun neden yapıldığı hususunu ya da bununla ilgili bir eleştiri oldu mu?”
Güldüren sorular
Mahkeme Başkanı Dağ, 161 gündür tutuklu olan Cumhuriyet Gazetesi muhasebe çalışanı Emre İper’e
“Bana bir günü nasıl geçirdiğinizi anlatır mısınız?”
Tutuksuz sanıklardan gazetenin köşe yazarı Hikmet Çetinkaya’ya
"Doğan Akın'a verdiğiniz röportajda 'Dünya değişiyor FETO hakkında ne yazdıysam yazdı, adam 1998'den beri yurtdışında yaşıyor' demişsiniz. Tamam yurtdışında yaşıyor da Türkiye'den gerçekten gitmiş midir?"
Cumhuriyet Kitap Genel Yayın Yönetmeni Turhan Günay'a:
"Sizden vurucu bir anlatım beklerdim ama yapmadınız". (EA/HK)
* Fotoğraf: Tarık Tolunay