"Düzenli Planlamayla Otomobilsiz Yaşam Mümkün"

İstanbul'da 27 Ağustos'ta başlayan "7. Otomobilsiz Şehirlere Doğru Konferansı", Dünya Otomobilsiz Şehirler Ağı, Türkiye Trafik Kazalarını Önleme Derneği, İstanbul Valiliği, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, Beşiktaş Belediyesi, Suat Ayöz Trafik Mağdurları Derneği'nin desteğiyle gerçekleştiriliyor.

Konferansın İstanbul Metropolitan Planlama ve Kentsel Tasarım Merkezi'nde düzenlenen üçüncü gününde, "Sürdürülebilir ulaşım", "Türkiye'deki şehirleri Otomobilsiz Kılmak" konuları tartışıldı.

Projeler otomobilleri değil yayaları dikkate almalı

"Sürdürülebilir Ulaşım" üzerine bir sunum yapan İspanya'dan Ole Thorson Jorgensen, cadde ve sokaklarda en az üç metre genişlikte kaldırım alanlarıyla, 100 ila 150 metre aralıkla da yaya geçitleri olması gerektiğini vurguladı.

Arabalara verilen park yerlerinin yayalarının haklarını gasp etmeden düzenlenmesinin önemine işaret eden Jorgensen, sürücülere de "şehir içinde zaman zaman saatte 30/40 km'ye düşen hız limitlerine uymaları" çağrısında bulundu.

Türkiye'de kent yapısı otomobillerin lehine

Yüzyılın başında yaya kenti olma niteliği taşıyan Türkiye kentlerinin giderek "otomobil kentine" dönüştüğünü kaydeden ulaşım plancısı Erhan Öncü, kentlerde en fazla pay alması gereken engelli, yaya ve bisiklet kullanan vatandaşların en az payı aldıklarını vurguladı.

Önem sırasının "otoparklar, otomobiller, ticari araçlar, toplu taşıma, engelliler/ yayalar/ bisikletliler" olarak sıralandığını anlatan Öncü, kentlerde yayalara öncelik veren ulaşım planlamalarının yapılması gerektiğini kaydetti.

Ankara, İstanbul gibi büyük şehirlerde ulaşımın katlı kavşaklar, üst geçitler, otoyollarla düzenlenmeye çalışıldığını kaydeden Öncü, bunun otomobil öncelikli politika olduğunu vurguladı. Öncü otomobilin kullandığı petrolün savaşlara yol açtığını, insanların ölmesine neden olduğunu ekledi.

 İstanbul'un en önemli ulaşım aracı otomobil

İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği'nden Prof. Dr. Haluk Gerçek İstanbul'un ulaşım alışkanlıklarını özetledi.
En çok kullanılan ulaşım aracının yüzde 26,3 oranıyla otomobil olduğunu söyleyen Gerçek, diğer oranları şöyle açıkladı:

Yüzde 24,5 okul/şirket otobüsleri, yüzde 24,1 otobüs, yüzde 16,7 minibüs, yüzde 4,6 tren, yüzde 2,0 deniz ulaşımı.

Gerçek, yürüyüşü toplu taşıma aracına tercih edenlerin oranınınsa yüzde 49.3 olduğunu belirterek, bu oranı yükseltmek için uzun vadeli bir eğitim politikasının izlenmesi gerektiğini vurguladı.

Gerçek önerilerini şöyle sıraladı:

• Toprak alan kullanımı, kentte doğal yaşam alanlarının açılması için bilgilendirme kampanyaları,
  
• Her şehrin kendi ihtiyaçlarını karşılayacak ulaşım planları,
  
• Jenerasyon farklılıklarının tartışılması ve ulaşım politikalarının ortaklaştırılması,
  
• Karbon emisyonlarını azaltacak politikaların planlanması.
  
• Ücretlendirme, vergilendirme politikalarının otomobilsiz yaşama göre düzenlenmesi. (AÖ)