Et Üretiyorlar Ama Yiyemiyorlar

Konya'da yayınlanan Merhaba Gazetesi ayakkabı esnafından sonra, besicilerin sorunlarını gündeme getirdi. Merhaba Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Mustafa Arslan'ın katıldığı haber turunda besiciler, Et Balık Kurumu'nda (EBK) kesim için sıra beklediklerini, ekonomik kriz nedeniyle işlerinin yüzde 80 düştüğünü söylediler.

Konyalı besicilerin ortak sorunları:

* Geçen yıl 200 hayvan bağladığımız çardağa (hayvanların kesim için bekletildikleri alan) bu yıl aynı sermaye ile ancak 50 hayvan bağlayabildik.

* Dövizin dalgalanması bizi eritiyor.

* Et fiyatı düşüyor, yem fiyatı yükseliyor.

* Konya dışından hayvan getirenler de kesim için EBK' da sıra beklesin.

* Elimizdeki hayvanları satabilsek, besiciliği bırakmayı düşünüyoruz.

* Köylerden ve pazarlardan hayvan getirirken yol kontrollerinde belge istenmesi yüzünden kaçakçı muamelesi görmekten bıktık.

Besiciler Odası Başkanı: "İşler yüzde 80 düştü"

Merhaba Gazetesi haber ekibine konuşan Konya Besiciler Odası Başkanı Ali Demirbağ, Ankara'dan umutlarını kestiklerini belirterek, sorunlarını şöyle anlattı:

* Besicilerin işleri 2001 yılında yüzde 80 daha kötüye gitti. Dövizin TL karşısındaki artışı ve kredi faiz borçları çardakları kapatır hale getirdi.Tüm bu sorunlar sürerken EBK Konya Şubesi de yeterli kesim yapmıyor. Besici kesim için günlerce EBK önünde sıra bekliyor.

* Kesim zamanı gelen hayvanın 30 ile 45 gün kesim sırası beklemesi randımanı düşürüyor. Bu milli servet heba oluyor demek değil mi? Başka illerden gelenler kesim yaptırıp gidiyor. Konyalı besici sırada bekliyor. Talimatla gelen kestirip gidiyor. Sorunlarımızı ziyaret ettiğimiz bakan ve milletvekillerine ilettik. Ama bir çözüm bulunmadı. Daha da kötüye doğru gidiş oldu. Bir ziyaretimizde Tarım Bakanı bize dönerek 'Bir şey yapamıyoruz' deyince moralimiz bozuldu. Buradan Ankara'ya sesleniyorum; millet perişan. Besicinin derdini çözemeyecekseniz o koltuklarda niye oturuyorsunuz..

Konyalı besiciler konuşuyor:

Recep Taş: "Et üretiyoruz, et yiyemiyoruz"

* Arpa geçen yıl 70-80 bin liraydı. Bu yıl 160 bin liraya yükseldi. Geçen yıl etin kilosunu 2 milyon 600 bin liradan kestiriyorduk. Bu yıl 2 milyon 700 bin lira. Yemin torbası 3 milyon liraydı. Şimdi 9 ile 10 milyon arasında. Bir bardak çay ile su 200 bin lira 1 litre süt de 200 bin lira. Bizim aldıklarımız yüzde 300 arttı. Sattığımız ise yerinde duruyor. Et üretiyoruz, et yiyemiyoruz. Peki bu iş böyle yürür mü? Eğer 'yürür' diyen varsa çardaklarımızı ona devredelim.

Hamit Duman: "Çardaklar bomboş"

* Uzun yıllar Konya'da besicilik yapıyorum. Her çardakta her yıl en az bin ile bin 500 yüz sığır bağlıydı. Şimdi bu çardaklar bomboş. Besicilik artık geçim kaynağı olmaktan çıktı. Et fiyatları düşüyor, maliyet yükseliyor. Nasıl hayvan alıp bağlayalım. Besici 3 yıldır zarar ediyor. Döviz aldı başını gidiyor. Bizim sermaye düştükçe düşüyor. Et üreten de, tüketen de bu işten zarar ediyor. Kasaplarda, marketlerde etin kilosu 4.5-5 milyondan aşağı değil. Hiç olmazsa kesim fiyatına et satılsa insanlar et alır, belki sektör canlanır.

Mahmut Dede: "Mallarımızı verelim, yeter ki ortalık düzelsin"

* Bakın hele benin 80 malım var. Başımızdakiler gavura el açmasın. Bizden istesin; karşılıksız verelim. Yeter ki ortalık düzelsin. Et Balık Kurumu fazla mal kesmiyor. Malını mecburen kestirmek isteyen ne yapsın. 'Paranızı bir hafta içinde öderiz' diyen sahtekarlarca dolandırılıyor.Bunlara yazık değil mi? Besiciler sahipsiz. Oda Başkanı ve üyeler her gün EBK'ya, Ankara ya gide gele usandılar.

Murat Dayı: "Böyle kötü dönem görmedim"

* Yüzümüze bakarsınız halimizi anlarsınız. Ben 1972 yılından beri Konya'da besicilik yapmaktayım. Böyle kötü bir dönem görmedim. Malımız para etmiyor. Bugün mü iyi olur, yarın mı iyi olur diye de umutsuz bir bekleyiş içine girdik. Başka çaremiz de yok.

* Geçmiş yıllarda kış mevsiminin yaklaşmasıyla birlikte aileler etlik tabir edilen kesim için bir hayvan alırlardı. Bu gelenek gibi her yıl yapılırdı. Kriz ve zamlar bu geleneği ortadan kaldırdı. Besiciler den kimse 'Ben etlik hayvan sattım' diyemez.

Esnaf da sıkıntılı

Hayvan alıp satan Mevlüt Duman adlı esnaf sorunlarını şöyle dile getirdi.

* Köyden veya hayvan pazarından mal alıp Konya'ya getiriyoruz. Yolda kontrol yapılırken belge isteniyor. Pazarda veya köyde kimden alacağız belgeyi. O zaman pazarlara belge verecek yetkili görevlendirsinler. Köyden de biri bize belge versin. Biz kaçakçı veya hasta hayvan götüren muamelesi görmekten bıktık.

Yem satıcısı: "Satış yapamaz olduk"

Yem bayii Musa Ay satışların yüzde 30 düştüğüne dikkat çekerken şunları söyledi:

* Vadeli satış yapar. Geleni boş çevirmezdik. Şimdi piyasanın belirsizliği yüzünden vadeli satış yapamaz olduk. Satılan yemlerin de parasını tahsilde zorlanıyoruz. (MA/YÖ)