Ev Eksenli Çalışan Kadınlar Kooperatifleşiyor

Temizliğe, hasta, yaşlı bakımına giden ve kendi evlerinde parça başı iş yapan, emeklerinin karşılığının yaklaşık yarısını ödedikleri aracıları ortadan kaldırmak isteyen kadınlar "emeklerini kendileri değerlendirmek için" yan yana gelip 1 Umut Derneği'nde kooperatifleşiyorlar.

1 Umut Derneği Yönetim Kurulu Sekreteri Utkan Yetimoğlu "Kadınlar işlerini kooperatif aracılığıyla bulacak ve aracılarına komisyon vermeyecek. Temel mantık emeklerinin karşılığını alabilecek koşulları yaratmak" dedi.

"Kadınlar kendi emeklerini kendileri değerli kılacak"

Yetimoğlu "Bu çalışma temizliğe giden ve 'cam silerken düşersem, sağlığımı kaybedersem bana ne olacak' diye düşünen, aracısına emeğinin yüzde 50'sini kaptıran, çocuğunu bırakacağı kreş olmadığı için çalışamayan kadınların sorunlarına çözüm olmayı amaçlıyor" dedi.

Yetimoğlu'nun dileyen kadınların, derneğin İstanbul'da yer alan Şirinevler ve Kartal merkezlerinden kooperatif çalışmasına katılabilecekleri bilgisini verdi.

Şu anda kooperatifleşme girişimlerinin devam ettiğini söyleyen Yetimoğlu temizlik, çocuk ve yaşlı bakımına giden ya da ev eksenli üretimde bulunan kadınları kapsayan bu sektörde çalışanları kayıt altına almayı da amaçladıklarını aktardı.

Oluşturulacak ortak fonla kadının kazandığı paranın yine kendisine döneceğini söyleyen Yetimoğlu ayrıca kadınların sosyal güvencelerine yönelik sözleşmelerini nasıl yapacaklarına dair hukuki danışmanlığın da olacağını söyledi.

Kayıt dışı, güvencesiz sektöre emekçilerinden müdahale

Türkiye'de bir ilk olan kooperatif girişimi, bu alanda hiçbir yasal güvenceye sahip olmayan, hiçbir yasal düzenlemenin söz konusu olmadığı, işin nerede başlayıp nerede bittiğinin belli olmadığı bir çalışma düzenine neşter atmayı hedefliyor.

Şimdilik evlerinde yada çalıştıkları evlerde ne tür sorunlarla karşılaştıklarını, kooperatifleşmenin hayatlarına ne getireceği ve götüreceğini konuşacak, deneyimlerini birbirlerinden dinleyecek; hukukçulara danışacaklar.Ayrıca kadınlar başka ülkelerde kendileri gibi çalışan kadınların neler yaşadığını öğrenecekler ve kooperatifleşmenin ilk adımlarını planlayacaklar.

Kooperatif neler yapacak?

Kooperatif, ev sahipleri ve iş verenlerle kurumsal ilişki kuracak, aynı zamanda 1 Umut Kooperatifi ortağı olan kadınların mutfak harcamalarını, kırtasiye giderlerini, tatil ihtiyacını ve her türlü tüketim ihtiyacını birlikte karşılamanın avantajlarından üyelerinin yararlanmasını sağlayacak.

Başka evlerde çalışan kadınların çocuklarının gündüz bakımı için üyelerin birbiri arasında ve toplu dayanışma yolları kurulacak.

Devlettin bu alanda kadınların sorunlarıyla ilgili her türlü ihtiyacı karşılanması ve gerekli her tür yasal düzenlenmenin bir an önce yapılması için yoğun bir uğraş verilecek.

"Sözleşme ve sigorta önemli"

Evlere ve iş yerlerine temizliğe giden, evde parça başı işler ve çocuk ve hasta bakıcılığı yapanlar ve ev kadınları olarak kooperatif girişiminden kadınlar "Çalıştığımız işleri taşeron firmalar aracılığıyla veya kulaktan kulağa yayılan bilgilerle bulabiliyoruz, çalıştığımız alana dair hiç bir kaidenin ve yasal düzenlemenin olmamasından kaynaklı olarak birçok sıkıntı ve problemi yaşıyoruz" diyorlar.

Kooperatifin amaçları şöyle:

* Üyelerin talebi ve ihtiyacı doğrultusunda sigortalarını yapmak: Çalışan üyenin istediği sigorta derecesiyle günlük ya da aylık miktar belirlenerek, kendisinin karşılayacağı bu bedel için gerekli işlemler kooperatif aracılığıyla yapılacak.

* Sözleşmeler aracılığıyla işin ve ücretin sınırlarının belirlenmesi: Yapılan sözleşmelerle, iş alanları için birim fiyatlar belirleyerek ücret kalemleri oluşturmak, yapılacak işin ne ve ne kadar olduğuna bağlı olarak ücretlendirmeleri netleştirmek. Böylelikle zaman ve emek anlamında kaidesi olmayan işimizi ve ücretleri ilkelere kavuşturmak.

* Tüketim masraflarını birlikte gerçekleştirerek en aza indirmek: Yiyecek, giyim, kırtasiye gibi zorunlu ihtiyaçların alışverişlerini toplu halde gerçekleştirerek çeşitli indirimler sağlamak. Üreticilerden aracısız, direk alışverişler yaparak maliyetleri azaltmak.

* Hukuk danışmanlığı: Çalışma hayatındaki sorun ve endişeleri bir hukukçu aracılığıyla gidermek.

1 Umut Derneği hakkında:

Mayıs ayında tüzel kişiliğine kavuşan dernek, bulunduğu havzada insanların iş bulama ve iş bilgisi verme, çalışma hayatında karşılaştıkları sorun ve sıkıntılarının çözümü için hukukçu ve hukuk öğrencileri tarafından yürütülen hukuk dayanışması, ikinci el giyim, ev eşyaları vb tüketim eşyalarının ihtiyaç sahiplerine ulaştırılması gibi çabaları örgütlü bir şekilde sürdürüyor. (EZÖ/AÖ)

** 1 Umut Derneğiyle 212 652 95 00 numaralı telefonda irtibat kurulabilir.