Fatma Nudiye Yalçı İkinci Kez Anılacak

1969'da Varna'da ölen komünist, eylemci, felsefeci Fatma Nudiye Yalçı yarın saat 17.30-20.30 arası, Makine Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi'nin Taksim'deki toplantı salonunda anılacak.

Yalçı'nın ölümünün 43. yılı anmasını Dr. Hikmet Kıvılcımlı'nın doğumunun 110. Yılı dolayısıyla kurulan "110. Yaşında Kıvılcımlı Okumaları" grubu üstlendi. Fatma Nudiye Yalçı'nın tüm yazı ve kitapları da "Hayatı ve Eserleri" isimli kitapta toplanıp basıldı.

Fatma Nudiye Yalçı kimdir?

Fatma Nudiye Yalçı, 1904 İstanbul doğumlu. İstanbul Üniversitesinde Felsefe eğitiminden sonra, Sabiha ve Zekeriya Sertel'in çıkardığı Resimli Ay Dergisi çevresine girerek dönemin aydınlarıyla tanışır.

1932 Martında Nizamettin Nazif'le evlenir. 1933'te Yedigün dergisinde makaleler yazmaya başlar. Yedigün dergisindeki yazıları Nudiye Hüseyin imzalıdır. Tiyatro tarihçilerince repertuvara alınacak değerde oyun vermiş ilk kadın yazarı olarak nitelendirilmesine yol açan tiyatro oyunu "Beyoğlu 1931"i Nudiye Nizamettin diye imzalar.

Evliliğini bitirdikten sonra dönemin ünlü komünisti Dr. Hikmet Kıvılcımlı ile birlikte yaşamaya başlarlar. Bu ilişki aynı zamanda mücadele yoldaşlığına da dönüşür. O yıllarda Sovyet Konsolosluğunda Türkçe çevirmeni olarak da çalışmaktadır.

Soyadı Kanunu ile aile Yalçı soyadını alır. Bu yıllarda Kıvılcımlı ile yayınevi ve kitabevi çalışmalarını sürdürürken, kitaplar yazar, çeviriler yapar. 1935'de ilk kitabı "Sosyete ve Teknik" Marksizm Bibliyoteği yayınlarından çıkar. Aynı yayınevinden, Karl Marx'tan çevirdiği "Enternasyonal İşçiler Cemiyeti Açış Hitabesi" ve F. Engels'ten çevirdiği "Komünizmin Prensipleri" kitapları yayınlanır. 1936'da, yine Kıvılcımlı ile beraber kurdukları Emekçi Kütüphanesi yayınevinden Güneşin Çocuğu Gölgenin Çocuğu çocuk kitabı yayınlanır. Ayrıca henüz yayınlanmamış olan, Sosyolojiye Giriş adlı bir kitap çalışması vardır.

1938'de Donanma Davası dolayısıyla Kıvılcımlı ile birlikte tutuklanırlar. 4 aylık bir yargılama sonucu, Kıvılcımlı 15, Fatma Nudiye Yalçı 10 yıl hapis cezasına çarptırılır. Aynı davada Nazım Hikmet 15 yıl, Kemal Tahir de 12 yıl hapis cezası almıştır.

1950'de hapisten çıkan Kıvılcımlı ile yine birlikte hareket ederler. 1954'te yasal komünist bir parti olan Vatan Partisi'ni kurarlar. Parti 1957 seçimlerine katılır ancak daha sonra partiye kapatma davası açılır ve tüm yöneticiler tutuklanır. Yalçı, bu davadan da 2 yıl hapis yatar.

Yalçı 1969 Temmuz'unda Varna'da ölür. İlk kez 2006'da birkaç kişinin girişimi ile İstanbul'da anılır ancak anmalar sürdürülemez. (NV)