Grup 7den Evrensel Takvim
Anadolu topraklarında yaşayan farklı kültürlerin birbirini tanımasını sağlamak amacıyla bu takvimi hazırladıklarını belirten Grup 7 İletişim Hizmetleri'nin Genel Müdürü Cengiz Turhan "takvimin öyküsünü şöyle anlatıyor:
"1997 yılından başlayarak, tatil günlerini, resmi ve dini bayramları gösteren çeşitli takvimler yaptık. Ancak ürettiğimiz bu takvimlerde, Anadolu'da yaşayan farklı din ve kültürlerin özel bayram ve törenlerine yer vermeye, 1999 yılında başladık. Ve o zamandan bu yana, her yıl 'özel bir tema'ya yer verdik.1999'da 'yemekler'; 2000'de 'mekanlar' ve bu yıl da 'gelenekler' temaları işlendi. 2001 yılı takvimi, Pandora Kitabevi'nde satışa sunulacak.
Yahudilerden Kürtlere, Süryanilerden Alevilere; değişik etnik grup ve dini cemaatlerin bayramlarını yansıtan bu takvimde, Mart ayı epeyce yoğun görünüyor:
* Mart ayının 2'sinde Kürtlerin, ovalardan topladığı renk renk çiçeklerden Şilan adı verilen bir çember yaptığı ve o gün için yıkanıp, süslenen herkesin bu çemberin içinden geçtiği Cejne Heftemal bayramı var. İnanışa göre bu çemberin içinden geçenler, yılın bütün dertleri ve sorunlarından kurtuluyor.
* Mart ayının 5'inde Müslümanların kutladığı Kurban Bayramı'ndan sonra, 9'unda Purim Bayramı var. Bu günde Yahudiler, geçmişte Yahudileri öldürülmekten kurtaran Ester adlı kraliçeyi anıyor. O gün; özellikle Ester isimli Yahudiler oruç tutuyor.
* 21 Mart'ta Kürtlerin büyük ateşler yakarak baharın gelişini kutladığı Newroz Bayramı ve 25'inde ise Hıristiyanların Süboro Bayramı var. Hıristiyanlar bu günü, Tanrı tarafından gönderilen meleğin Meryem'e, 'tanrısal gebeliği' müjdelediği gün olarak, (özellikle Süryani Kiliseleri'nde) kutluyor.
* Ayın 26'sı ise Alevilerin, Hz. Hüseyin'in Kerbela'da ölümü dolayısıyla mateme girdiği gün ve Muharrem Orucu'nu'nun başlangıcı.
Takvimde, yer alan başka bayramlar ve açıklamaları ise şöyle:
Rışeş (3 Haziran 2001):
İsa Mesih'in öğrencilerine Kutsal ruhu verdiği gün. Süryaniler tarafından kutlanıyor.
Sarisal (4 Nisan 2001):
Yezidiler tarafından kutlanan yılbaşı. Her yılın Nisan ayının ilk çarşambasında yapılan kutlamalar, kabir ziyaretleri ve ortak sofralarla 13 gün boyunca sürüyor.
Cemaat Bayramı (6 Ekim 2001):
Yezidiler'in piri Şeyh Adi'nin bir araya getirdiği ilk cemaatin anısını tazelemek için, 7 gün boyunca Yezidilerce kutlanıyor.
Tu-Bişvat (8 Şubat 2001):
Musevilerin geleneksel ağaç bayramı. Bu gün ağaç fidanları dikiliyor.
Takvimde farklı dinlerin ilginç gelenekleri de aktarılıyor:
Musahiplik: Aralarında kan bağı olmayan evli Alevi erkeklerinin, ailelerinin ve eşlerinin rızası ile, 'yol kardeşi' olmalarına musahiplik denir. Musahiplik, bir çeşit sosyal akrabalıktır. Musahiplikte iki taraf birbirinin hatasından ve sevabından sorumludur. Birbirlerine ekonomik olarak destek olurlar.
Alaf (Psetluh): Çerkesler'de bekâr gençler, Abhazlar'ın 'Alaf', Adige ve Kabartaylar'ın 'Psetluh' dedikleri bir gelenek sayesinde, düğünlerde,özel toplantılarda bir araya gelerek, edebi sözlerle birbirlerine sataşıp sohbet ederek birbirlerini tanırlar. Medeni cesaret ve yaratıcılık isteyen bu tür toplantılarda, iyi ve ustalıklı diyalog kuranlar, birbirlerine "Kâşen" derler. Kaşenliğin sonucu ya ilişki ciddiyet kazanır evliliğe dönüşür ya da toplum içinde geçirilen hoşça vakit olarak unutulur gider.
Denizden haç çıkarma: Bizans'tan günümüze geleneksel olarak her yıl Ocak ayının 6. günü, Ortodoks Rumlar, İstanbul'un sahil semtlerine inerler. O gün için özel olarak hazırlanan tahta haç, denize açılan metropolit tarafından denize atılır. Sahilde bekleyen gençler de denize atlayarak haçı çıkarmaya çalışır. Haçı getiren gence çeşitli armağanlar verilir. Haçın denizde kaybolmaması o yılın uğurlu geçeceğinin işareti sayılır. (8 Ocak 2001, YK/YÖ/NU)