Güneydoğuya Uluslararası İlgi!
Uluslararası medyanın bölgeyi ziyaret trafiği de iki kat artarken 2000 yılında bölgeye gelen yabancı heyet sayısı 1999 yılına göre üç kat arttı. Ziyaretlerde en büyük ilgiyi Diyarbakır çekti.
Resmi sayılara göre 1999'da yalnızca 5 misyon temsilcisinin ziyaret ettiği Diyarbakır'ı 2000'de Türkiye'de görev yapan 40 diplomat ziyaret etti. Diyarbakır'ı ziyaret eden yabancı gazeteci sayısı 37, resmi heyet sayısıysa 27.
Diplomatlar Mardin'e
İlgi sıralamasında Diyarbakır'ı Mardin izliyor. Mardin'i 1999'da 16 diplomat ziyaret ederken bu sayı 2000'de 41'e çıktı. Mardin'e geçen yıl hiçbir resmi heyet uğramazken Batman'a giden heyet sayısı 45'e ulaştı, yabancı diplomat sayısıysa 1999'a göre yüzde 50 azaldı.
Bölgedeki yerel yetkililerden alınan bilgiye göre, 2001 yılının ilk üç ayında Diyarbakır ve Batman'a gelen yabancıların dökümü şöyle: Diyarbakır'a 13 misyon temsilcisi 13, 33 gazeteci, 8 resmi heyet gelirken; Batman'ı 3 misyon temsilcisi, 88 gazeteci ve 3 resmi heyet ziyaret etti.
Ali McGraw da bölgede!
Unutulmaz aşk filmi 'Love Story'nin kadın oyuncusu Ali McGraw, yoksul çocuklar yararına düzenlenen Güneydoğu turu için Türkiye'ye geldi. GAP'ta ortaya çıkan ünlü sanatçı McGraw, önce sular altında kalan Zeugma Antik Kenti'ni gezdi. Ali McGraw, bir turizm organizasyonu çerçevesinde Gaziantep, Urfa ve Adıyaman Nemrut'u ziyaret eden 50'si yabancı 158 kişiyle birlikte çevreyi gezdi. Grup Gaziantep'teki tarihi Rumkale'nin ardından Adıyaman, Urfa, Mardin, Diyarbakır ve Batman'ı kapsayan gezisine başladı.
Bölgenin çekiciliği nereden kaynaklanıyor?
Asıl neden ekonomik. Bölgenin bakir toprakları GAP projesinin de tamamlanmasıyla birlikte Ortadoğu'daki en verimli tarım alanları arasına girecek. Türkiye'nin diğer bölgelerinde tarım alanlarının verimliliğini yitirmeye yüz tutması ve komşu ülkelerde Mezopotamya toprakları ölçeğinde tarım alanlarının yokluğu yalnızca yabancı sermayenin değil yerli sermaye gruplarının da ilgisini bölgeye çekiyor.
Koç Holding ve İsrail şirketlerinin bölgedeki yatırımlarından sonra Zorlu Holding de Urfa'da fabrika kurdu. Galatasaray Spor Kulübü Başkanı işadamı Faruk Süren de bölgede yatırım yapmaya hazırlanıyor.
Yapay ümitler, gerçek sorunlar
Sivil toplum kuruluşları ve sanayi ve ticaret odaları yöneticileri Diyarbakırspor'un 1. Lig'e yükselmesinin yarattığı sevinç dalgasının gerçek sıkıntıları ortadan kaldıramayacağına dikkat çekiyorlar.
GÜNSİAD Başkanı Bedrettin Karaboğa basına verdiği demeçlerde Diyarbakırspor'un 1. Lig'e yükselmesinin Diyarbakır ekonomisine sanıldığı gibi büyük etki yapmayacağını söylüyor.
Karaboğa, Diyarbakır'ın altyapısı başta olmak üzere pek çok sıkıntısının bulunduğunu vurgulayarak, futbol maçları için iki haftada bir kente dışarıdan gelecek 5-6 bin dolayında insanın harcamalarının ekonomiyi canlandırmaya yetmeyeceğini söylüyor
Konuyla ilgili olarak görüşlerine başvurduğumuz Bedrettin Karaboğa son aylarda pek çok heyet ve yabancı misyon temsilcilerinin akınına uğrayan bölgede turizm açısından önemli bir gelişmenin olabileceğine ancak, siyasal düzenlemeler yapılmadığı müddetçe sorunların bitmeyeceğine işaret ediyor.
Daralan piyasalar akını arttırdı
Gelişmiş ülkelerin artık kolayca pazar bulamadıklarına dikkat çeken Karaboğa, bölgenin tarım ve tarıma dayalı sanayi için çok önemli bir yatırım alanı ve pazar olduğunun altını çiziyor.
Bölgedeki yeraltı ve yerüstü kaynaklarının da dikkatleri bölgeye çevirdiğini belirten Karaboğa, " zengin petrol, mermer, fosfat, kömür gibi madenlerin yanı sıra enerji sıkıntısının olmaması da gözleri bölgeye çeviriyor," diyor.
Asıl köprü...
Karaboğa, bölgenin Rusya ve Orta Asya cumhuriyetlerine yakınlığı ve bu ülkelere karadan geçişte çok önemli bir konumda olduğunu vurgulayarak, "Avrupa ülkeleri başta olmak üzere gelişen ülkeler yeni alanlara açılırken, bunların yakınlarında da önemli pazarların olmasına da dikkat ediyorlar. Bölgemiz bu anlamda büyük stratejik öneme sahip. Bir yanda petrol üretimin merkezi olan Ortadoğu ülkeleri, öte yanda bakir pazarlar olan Türki cumhuriyetler ve Rusya var. Tabii, Türkiye'nin serbest piyasa düzeninde olmasının da bunda etkisi var," diyerek durumu çözümlüyor.
TÜSİAD'ın '10 Emir'i
Karaboğa, TÜSİAD'ın yakınlarda açıkladığı reformlara yönelik raporun aslında TÜSİAD'dan daha geniş bir kesimin yaklaşımını dile getirdiğine dikkat çekiyor.
Karaboğa'nın vurguladığı noktalar şöyle:
*Rapor iki yıllık bir çalışmanın ürünü ve TÜSİAD'ı oluşturan SİAD'ların tamamının görüşleri alınarak hazırlanmıştır.
* GÜNSİAD (Güneydoğu Sanayici ve İşadamları Derneği), TÜSİAD'ın yedi kişilik İcra Komitesi'nde olması nedeniyle görüşlerini özellikle belirtmiştir.
* Kemal Derviş'in gelmesiyle birlikte ekonomik reformlara başlandı, fakat ülkedeki sorunlar sadece ekonomik değil. Bağımsızlık ve özgürlüklerin olmadığı bir ülkede huzur ve sosyal rahatlama söz konusu olamaz.
GÜNSİAD Yüksek İstişare Konseyi Başkanı Mehmet İpek de, gelip gidenlerin sayısında bir artış olmasına karşın, bölgeye ekonomik olarak bir şeylerin girmediğini söylüyor.
Buna karşın kimi sivil toplum kuruluşu temsilcileri ve sendika yöneticileri, bölgeye önümüzdeki günlerde önemli oranda yabancı yatırımın önümüzdeki akmaya başlayacağını ve bunun asıl nedeninin bölgedeki hammadde bolluğu ve ucuz işgücü olduğunun altını çiziyorlar. (MB/EK)