"Hapishanede anneleriyle birlikte kalan 0-6 yaş kaç çocuk var?"

*Hapishanede annesiyle birlikte kalmak zorunda olan Barış ve arkadaşı Zeynep. "Uçurtmayı Vurmasınlar" filminden. Oyuncular: Ozan Bilen ve Rozet Hubeş

Halkların Demokratik Partisi (HDP) Batman Milletvekili Feleknas Uca, hapishanede anneleriyle birlikte kalan çocukların sorunlarına ilişkin Adalet Bakanlığının yanıtlaması istemiyle soru önergesi verdi. 

Uca önergesinde, Ceza ve Tevkif Evler Genel Müdürlüğünün verilerinde sağlıklı bir bilgiye ulaşılamayan 0-6 yaş grubu çocuklar için hapishanede kreş ve gündüz bakımevi oluşturulması, oluşturulamadığı durumlarda bu çocukların devlete ait dışarıdaki bir kreş ya da gündüz bakımevi olanağından yararlandırılması gerektiğinin altını çizdi.

HDP Milletvekili önergesinde şu ifadelere yer verdi:

"0-6 yaş arası bu çocukların beslenme, havalandırma, psikososyal destek gereksinimleri, sağlık hizmetine erişmesi, rutin aşılarının takibi ve yapılması, anaokulu ve kreş hizmetlerinden yararlandırılmaları da çoğunlukla sağlanamamaktadır. Çocuğun eğitime ve dışarıdaki yaşama hazırlanması açısından büyük öneme sahip bu olanakların yaratılmaması, çocuğun bedensel ve ruhsal gelişimini engellemekte, mevcut durum çocuklar açısından da bir cezaya dönüşmektedir. Türkiye Psikologlar Derneği tarafından yapılan araştırmada, annesi ile cezaevinde kalan çocukların zamanla yürüme, koşma, ellerini iyi düzeyde kullanma, zıplama gibi ve bilişsel alanlarda yaşıtlarının gerisinde kaldığından söz edilmektedir.

Dışarıda olan diğer çocuk

"Çocuğu ile cezaevinde kalan bir kadın mahpus için bir diğer sorun dışarıda olan diğer çocuklarından haber alamaması, velayet davaları devam eden kadınların dışarıdaki çocukları ile görüştürülmemeleri, dolayısıyla bu çocukların da anne sevgisi ve bakımından mahrum kalması durumudur.

"BM Bangkok Kuralları, 48'den 52'ye kadar olan maddeleri, hamile, emziren ve çocuğuyla birlikte hapishanede kalan kadınlara ilişkin düzenlemeler içermektedir. Bu metinlerde, 'hamile/yeni doğum yapmış/emzirme döneminde/çocuklarıyla kalan mahpuslara, ihtiyaçlarına göre yaklaşımlarda bulunulmalı; çocuklar, uzmanlar tarafından takip edilmelidir. Annesiyle birlikte tutulan çocuk, asla bir mahpus muamelesi görmemelidir' denilmektedir."

Batman Milletvekili, Adalet Bakanı Abdulhamit Gül'ün yanıtlaması istemiyle şu soruları yöneltti: 

1- "Anneleriyle beraber cezaevlerinde kalan 0-6 yaş arası çocukların beslenme, havalandırma, psikososyal destek gereksinimleri, sağlık hizmetine erişmesi, rutin aşılarının takibi ve yapılması, anaokulu ve kreş hizmetlerinden yararlandırılmalarına ilişkin bir çalışmanız bulunmakta mıdır?
2- Çocukların zamanla yürüme, koşma, ellerini iyi düzeyde kullanma, zıplama gibi ve bilişsel alanlarda yaşıtlarının gerisinde kaldığından söz edilmektedir. Bu sorunların oluşmaması ve giderilmesine ilişkin bir çalışma yapılmakta mıdır?
3- BM Bangkok Kurallarında geçen "Annesiyle birlikte tutulan çocuk, asla bir mahpus muamelesi görmemelidir" düzenlemesinin ve BM Çocuk Hakları Sözleşmesi'nin ilgili maddesinin etkin bir şekilde uygulanmasını sağlamaya yönelik düzenlemeler yapılacak mıdır?
4- Cezaevinde çocuğuyla kalan kadın mahpusların dışarıda olan diğer çocuklarından haber alamaması, velayet davaları devam eden kadınların dışarıdaki çocukları ile görüştürülmemeleri, dolayısıyla bu çocukların da anne sevgisi ve bakımından mahrum kalması durumudur. Çocuğun ve annenin bu mağduriyetinin giderilmesine ilişkin gerekli düzenlemeler yapılacak mıdır?
5- Ebeveynlerin tutuksuz yargılanmaları ile ilgili bir çalışmanız olacak mıdır?
6- 2017'den bugüne kadar "hamile hükümlü veya tutuklular" ile "doğum yapan hükümlü-tutuklu" sayısı kaçtır? Türkiye cezaevlerinde anneleri ile birlikte kalmak zorunda bırakılan 0-6 yaş grubu arası kaç bebek/çocuk bulunmaktadır?
7- Cezaevlerinde bebekleriyle, çocukları ile kalmak zorunda bırakılan kadınlara yönelik, çocukların özgürlüklerinden mahrum bırakılmaması, çocuğun yüksek yararını gözetecek gerekli yöntem ve yasal düzenlemeleri içeren kapsamlı bir çalışma yapılması düşünülmekte midir?
8- 0-6 yaş grubu bebekleriyle cezaevinde tutulan annelere yönelik infaz sürecinde ayrımcılık yapıldığı, mahkûmların siyasi duruşları sebebiyle denetimli serbestlik hakkından faydalanmasının engellendiği yönündeki iddialar araştırılmış mıdır?"

(AÖ)