Hasankeyf Avrupa'nın En Tehlikede Olan Yedi Yerinden Biri Seçildi
Click here to read the article in English / Haberin İngilizcesi için buraya tıklayın
Hasankeyf Antik Kenti ve çevresi, 2016 Avrupa’nın en tehlikede olan 7 kültür mirasından biri seçildi.
Batman il sınırında Dicle nehri kenarında bulunan Hasankeyf, Ilısu Baraj ve Hidroelektrik Santralı Projesinin doğrudan tehdidi altında. İnşaatı süren projenin tamamlanması halinde, tarihi kent sular altında kalacak ve arkeolojik kalıntılarının çoğu da tahrip olacak.
Avrupa’nın başta gelen kültür mirası kuruluşu olan Europa Nostra ile Avrupa Yatırım Bankası Enstitüsü (EIBI), İtalya, Venedik’teki Ateneo Veneto’da düzenlenen halka açık bir etkinlikte listeyi ilan etti.
Hasankeyf, Hasankeyf Matters ve Hasankeyf’i Yaşatma Girişimi’nin de desteğiyle Kültür Bilinci Vakfı tarafından listeye aday gösterilmişti
Listedeki diğer altı yer şöyle: Ermenistan’daki Ererouyk arkeolojik sit alanı ve Ani Pemza köyü, Estonya, Tallinn’deki Patarei Deniz Kalesi, Finlandiya’daki Helkinski-Malmi Havalimanı, Fransa, Dieppe’deki Colbert Swing Köprüsü, Yunanistan, Sakız’daki Kampos, İspanya, Extremadura’daki Padua San Antonio Manastırı.
HasankeyfDicle üzerinde bulunan Hasankeyf, Avrupa’daki en önemli mimari ve arkeolojik sitlerden biridir. 12,000 yıllık bir tarihin izlerini taşıdığı gibi, zengin bir biyolojik çeşitlilik de sergilemektedir. İslam mimarisinin M.S. 12 ila 15’inci yüzyıllara ait bazı baş yapıtlarına sahip olan Hasankeyf, özellikle Artuklu ve Eyyubi dönemleri olmak üzere, Selçuklu şehir kültürünün en iyi korunmuş tanıkları arasında yer almaktadır. Büyük bir kültür mirasına sahip küçük bir şehir olan Hasankeyf, daha şimdiden yılda 500.000 civarında ziyaretçi çekmektedir ve bu sayının artması beklenmektedir. Hasankeyf’in tarih, mimari ve arkeoloji bakımından bölge için arz ettiği önemden dolayı, kamuoyunda da şehrin korunması yönünde güçlü bir destek vardır. Hasankeyf, 1978 yılında Türkiye’nin Anıtlar Yüksek Kurulu tarafından Birinci Derece Arkeolojik Sit Alanı ilan edilmiştir ve 1981 yılından beri Kültür Bakanlığı, Eski Eserler ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün koruması altındadır. Hasankeyf’i tehdit eden en yakın tehlike, Ilısu Barajı hidroelektrik santralidir. Santralin tamamlanması planlanmış bulunmaktadır ve bu gerçekleştiği takdirde, 2018 yılına varmadan, bu sit alanı 65 m suyun altında kalacaktır. Türk hükümetinin, seçili bazı anıtların kurtarılması ve sit alanının prestijli bir ziyaret yerine dönüştürülmesi yönünde bir düşüncesi vardır. Ancak, Hasankeyf’in orijinal yerinde muhafazası ekonomik olarak barajdan daha avantajlı olabileceği gibi, bu sit alanının kültür bakımından Türkiye için önemi zaten kıyas kabul etmeyecek kadar büyüktür. |
Uzmanlar ziyaret edecek
Yapılan basın açıklamasında, seçilen yerlerin kaynak veya uzman personel yokluğundan ya da ihmal veya kötü planlamadan dolayı ciddi tehlike altında olduğuna ve acilen önlem alınması gerektiğine dikkat çekildi.
Europa Nostra ile Avrupa Yatırım Bankası Enstitüsü, önümüzdeki aylarda, bazı başka ortaklarla ve aday belirleyicilerle birlikte, seçilmiş olan 7 yeri ziyaret edecek ve konunun başlıca ilgilileri ile görüşecekler. Kültür mirası ve finans uzmanları teknik konularda danışmanlık edecek, olası fon kaynaklarını tespit edecek ve yaygın destek sağlamak için çaba gösterecekler.
Desteğe ihtiyaçları var
Europa Nostra’nın Başkanı Plácido Domingo şöyle konuştu:
“Bu liste ile, Avrupa’nın kültür ve doğa mirasının en nadide öğeleri arasında yer alan ve geri dönüşü olmayacak şekilde kaybolma tehlikesi içinde bulunan yerlere dikkat çekilmektedir. Söz konusu sitlerin yerli halkı ortak kültürümüzün birer tanığı olan bu kültür miraslarını korumak konusunda kararlıdırlar ve bu yönde büyük bir çaba göstermektedirler ancak yaygın desteğe ihtiyaçları vardır. Europa Nostra adına, kamusal olsun özel olsun, konuyla igisi olan bütün ulusal ve Avrupalı tarafları, bu sitlere parlak birer gelecek sağlamak için güçlerini birleştirmeye davet ediyorum."
'En Tehlikede Olan 7 Kültür Mirası' programı, 2013 Ocak ayında Europa Nostra tarafından, fon sağlayan ortak olarak EIB Enstitüsü ve ikinci ortak olarak Avrupa Kalkınma Bankası Konseyi ile birlikte başlatıldı.
2016 Avrupa’nın En Tehlikede Olan 7 Kültür Mirası, tarih, arkeoloji, mimari, koruma, proje analizi ve finans konularının uzmanlarından oluşan bir panel tarafından yapılan ön elemeden kalan 14 kültür mirası arasından Europa Nostra Kurulu tarafından seçildi. (NV)