"Hayata Dönüş Operasyonu'nun Gerçek Sorumluları Yargılansın"

Hayata Dönüş Operasyonu Bayrampaşa Cezaevi Harekat Planı'nda adı geçen ordu mensupları ve askerler hakkında yarın (12 Mayıs) suç duyurusunda bulunuluyor. Avukatlar, saat 12:00'de Bakırköy Adliyesi önünde bir de basın açıklaması yapacak. 19-22 Aralık 2000'de yapılan operasyonla ilgili dava 10 yıl sonra açılmış, harekat planı da 11 yıl sonra ortaya çıkmıştı.

Türkiye çapında 20 cezaevinde yapılan operasyonda ikisi asker 32 kişi hayatını kaybetmiş, yüzlerce tutuklu ve hükümlü yaralanmıştı. Bayrampaşa Cezaevi'ndeki operasyonda da 12 tutuklu ve hükümlü öldü, 55 kişi yaralandı.

19 Aralık 2000'de düzenlenen Hayata Dönüş Operasyonu'nun Bayrampaşa Cezaevi'nde gerçekleştirilen saldırının dayandırıldığı "Bayrampaşa Cezaevi Özel Müdahale Planı EH-3" başlıklı 15 Aralık 2000 tarihli belge, olaydan 11 yıl sonra ortaya çıktı. Jandarma Genel Komutanlığı'nın açıklamasına göre "kayıp" olan belgeyi, İl Jandarma Komutanlığı açıkladı.

"Düşmana" saldırı emri

6 Nisan'daki duruşma öncesi mahkemeye sunulan "Tufan" adlı harekat planı, operasyonun nasıl, ne şekilde, kimler ve hangi birliklerce yapıldığını açıkça ortaya koydu. Müdahale planında, operasyonda silah kullanılacağı, zor kullanma noktasında sonuna kadar gidileceği emir ve talimatla belirtiliyor. Planda, cezaevindeki tutuklulardan da "düşman" olarak bahsediliyor.

Eyüp Cumhuriyet Savcılığı, operasyondan sonra ölümler ve yaralanmalar nedeniyle operasyonda görev alan askeri personel hakkında soruşturma başlatmıştı. 10 yıl süren soruşturmanın ardından Bakırköy 13. Ağır Ceza Mahkemesi'nde sadece 39 ere dava açıldı.

Mağdur avukatları, operasyonda sorumluluğu olan başta İstanbul Bölge Jandarma Komutanı E. Engin Hoş,İstanbul İl Jandarma Alay Komutanı H. İbrahim Tüysüz,Jandarma Albay Yusuf Burhan Ergin olmak üzere29 askeri personel hakkında suç duyurusunda bulundu.

Avukatlar, operasyonda komuta görevinde olmalarına rağmen haklarında dava açılmamış olan rütbeli askeri personelin, adli soruşturma sürecine dahil edilmesini talep ediyor.

Mahkeme, planın sunulduğu 6 Nisan'daki duruşmada verdiği ara kararla, bu askeri personel hakkındaki suç duyurusunu reddetmiş ve bu konuda dava sonunda toplanan delillere göre karar verileceğini açıklamıştı.

"Emri verenler değil erler yargılanıyor"

Suç duyurusunda, sanıkların tamamının Elazığ Jandarma Komando Taburu'na mensup erlerden olmasına rağmen, birliğin komutanları olan Tevfik Taner İnceler ile Özcan Yüksel'in yargılanmamasına dikkat çekildi. Ayrıca, sanık olarak yargılanmayan üst rütbeli askerlerden bazılarının adı yargılanan erlerin ifadelerinde de yer alıyor.

Aralarında Çağdaş Hukukçular Derneği (ÇHD) İstanbul Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi Avukat Güçlü Sevimli'nin de olduğu mağdur avukatları, "Müdahale planında görevleri ve isimleri açıkça yazılı olan ordu mensuplarının, planın en üst düzeydeki uygulayıcıları olduğu açıktır. Bu kişilerin hukuki sorumluluğunun olmadığını söylemek mümkün değil" diyerek gerçek sorumluların cezalandırılmasını istedi.

Adı geçen ordu mensupları ve askerlerin, "kasten öldürme, işkence, eziyet, kasten yaralama ve bu suçlara teşebbüs" suçlarından, TCK 77, 81, 86, 94, 96, 35, 38. maddeleriyle, suç tarihinde mevcut olan TCK 448, 456, 61, 64. maddelerinden yargılanması talep ediliyor.

Hakkında suç duyurusunda bulunulan isimler şöyle:

* İstanbul Bölge Jandarma Komutanı E. Engin Hoş,İstanbul İl Jandarma Alay Komutanı H. İbrahim Tüysüz,Jandarma Albay Yusuf Burhan Ergin.

* Ankara Jandarma Komando Özel Asayiş Birliği'nden Ramazan Yıldız, Mustafa Aksoy, Latif Sarsu, Hidayet Yorgancı, Mustafa Sarı, Mustafa Katipoğlu, Süleyman Bölükbaşı, Bayram Özer, Murat Bektaş, İdris Tahta.

* Halkalı Jandarma Komando Taburu'ndan Hüseyin Bakır, Ayhan Akar, Ahmet Yanaral.

* Bayrampaşa Cezaevi Jandarma Koruma Bölüğü'nden Dursun Ertuğrul, Zeki Bingöl, Ömer Arık, Ahmet Koçyiğit, Hüseyin Pir, Numan Öksüz, Şentürk Kurt.

* Elazığ Jandarma Komando Taburu'ndan Tevfik Taner İnceler, Özcan Yüksel, Polat Mavuş, Nadir Ceylan, Serdar Dolu, Bülent Türk. (AS)