Heybeliada'da Ortaya Çıkan Şüpheli Sivrisineğin Peşinde
İstanbul, Heybeliada’da yaşayan Prof. Dr. Ayşe Erzan’ın verdiği bilgiye göre, Ada’da yaklaşık bir aydır Türkiye’de bilinen klasik sivrisinekten farklı; siyah ve vücudunun alt kısmı ile bacaklarında enine beyaz çizgiler olan bir sinek türü görülüyor.
Sivrisinekteki farklılıklardan şüphelenen Prof. Dr. Erzan, yaptığı araştırma sonucu bu türün tehlikeli olabileceğini öğrenince İstanbul Sağlık Müdürlüğü’ne başvurdu.
Başvuru sonuçsuz kalınca, Prof. Erzan, 153 Beyaz Masa tarafından ilaçlama için gelen ekibe kavanoza koyduğu bir adet numuneyi vermiş. Ancak kendisine henüz dönüş yok.
Erzan, sinekle ilgili Büyükada, Moda ve Cihangir’de yaşayanlardan da şikayetlerin geldiğini belirtiyor.
"Biz sadece ilaçlama yaparız"
bianet olarak bilgi almak için ulaştığımız Adalar Belediyesi Veteriner Hekimi “öyle bir şey olmadığını, olsa da bilgileri olmadığını” söylerken, Beyaz Masa yetkilileri “Biz sadece ilaçlama yaparız” dedi.
Zooloji bölümünde ilk inceleme
Yetkililerden bilgi alamayınca "bacaklarında enine beyaz çizgiler" olan sivrisineğin fotoğrafıyla İstanbul Üniversitesi'nin Zooloji bölümüne gittik.
Sivrisinek üzerinde inceleme yapan İstanbul Üniversitesi, Zooloji anabilim dalından Yrd. Doç. Oya Özuluğ, sineğin “Aedes” denilen bir cinse ait olduğunu ve Türkiye’de yaşadığının uzun zamandır bilindiğini söyledi.
Özuluğ bugüne kadar korkulacak bir vakaya rastlanmadığını belirtti, panik yapmadan temkinli davranmak gerektiğini söyledi.
DNA analizi yapılacak
Biyolog Özuluğ, Trakya ve Karadeniz bölgelerinde de kaydının olduğunu belirttiği sivrisineğin numunelerini Ankara’ya gönderecek.
DNA analizi sonucunda “Aedis” cinsine ait bu sineklerin türünün kesin tayini yapılabilecek.
"Zika virüs" meselesi
Özuluğ’un verdiği bilgilere göre, Aedes cinsine ait Türkiye’de 20 kadar tür biliniyor. Heybeliada’da görünen türün de “Aedes Albopictus” türü olma ihtimali yüksek.
Aedes cinsi sivrisinekler ateş, döküntü ve eklem ağrısı gibi rahatsızlıklara, nadiren de ölüme neden olan “Zika virüs”ünü ısırdığı insanlara yayıyor. Ancak virüsü yayabilmeleri için sineklerin önce hastalık virüsünü taşıyan bir insanı ısırması gerek.
Türkiye’de bugüne kadar raporlanan ve tropik hastalık olarak bilinen “Dang ateşi” veya Zika virüsüne bağlı vaka yok. Özuluğ bu nedenle önümüzdeki yaz dönemine kadar salgın riskinden bahsedilemeyeceğini söylüyor.
TIKLAYIN - DR. Cavit Işık Yavuz: Zika Virüs - Panik Olmayalım, Akıllı Olalım
Aedes cinsinin temel özellikleri
Özuluğ cinsin temel özelliklerini şöyle sıralıyor:
* Sivrisineklerde kan emenler sadece dişi bireylerdir.
* Kan emmelerinin nedeni, üretecekleri yumurtalar için besin elde etmektir.
* Milimetrik boyutlardaki yumurtalarını su bulunan her yere (su depoları, su tankları, tekerlekler, su kovaları, su olan çiçek vazoları, saksı bitkilerinin altındaki su tutan tabaklar, su çanağı, saksılar, ağzı açık su şişeleri, sular altındaki bodrumlar, doğadaki küçük su çukurları vb.) bırakabilir.
* Yumurtadan çıkan larva beslenmesini ve solunumunu su içinde yapabilmektedir. Yumurtanın içinde larvanın gelişmesi ve larvanın ergin forma ulaşması için su şarttır. Yumurtalar kuru ortamlara dayanabilir ancak larvanın gelişip ergin bireyin uçması için larvanın su içinde gelişimini tamamlaması şarttır.
Ne yapılmalı?
Özuluğ, Türkiye’de bugüne kadar herhangi bir salgın yaşanmamış olmasının bundan sonra yaşanmayacağı anlamına gelmediğini söylüyor ve ekliyor:
“Her ihtimale karşı bu sivrisineklerin artışını ve yayılımını kontrol altına almak için alınabilecek önlemler, sivrisinekler üzerine çalışmalarda bulunan uzmanlar ile ortaklık kurularak belirlenmelidir. Hayat döngüsü iyi bilinmelidir.”
Dünya Sağlık Örgütü geçen yıl uyardı
Genelde gündüzleri ısıran Aedes cinsi sivrisineklerin taşıdığı Zika virüsü, geçtiğimiz yıllarda Brezilya’da ortaya çıktı.
Sineğin ısırdığı hamile kadınlardan doğum sırasında nadiren çocuğa geçen virüs nedeniyle yeni doğan çocuklarda nörogelişimsel bozukluk gözlendi.
1 Şubat 2016’da acil uyarı yapan Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), virüs nedeniyle oluşan bu durumun tüm dünya için halk sağlığı tehdidi oluşturduğunu belirtti.
Aynı yıl 4 Şubat’ta açıklama yapan Sağlık Bakanlığı Aedes cinsinin Türkiye’de olmadığını söylemişti. (TP/HK)