HRW: Türkiye Afganistanlıları sınırdan geri itiyor

Fotoğraf: HRW

Haberin Kürtçesi / İngilizcesi için tıklayın

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) bugün yayınladığı raporda, Türkiye'nin on binlerce Afganistanlıyı İran sınırından düzenli olarak geri ittiğini ya da uluslararası koruma taleplerini kısmen veya hiç incelemeden doğrudan Afganistan'a sınırdışı ettiğini paylaştı.

“Kimse Bana Afganistan'dan Neden Ayrıldığımı Sormadı” başlıklı 79 sayfalık raporda, Türkiye'nin, Ağustos 2021'de Taliban'ın Afganistan'ı ele geçirmesinden bu yana geri itme ve Afganistan’a sınırdışı etme işlemlerini artırdığı belirtiliyor.

“Kayıt ve sığınma başvuruları alınmıyor”

İnsan Hakları İzleme Örgütü ayrıca Türkiye'deki Afganistanlıların uluslararası koruma için kayıt yaptırmalarının engellendiğini ve sınır dışı edilmekle karşı karşıya olanlara sığınma başvurusunda bulunma fırsatı verilmediğini tespit etti.

20 Ekim 2022 itibariyle, Türkiye İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığı (GİB), “2022 yılında ülkemize girişi engellenen düzensiz göçmen sayısı 238 bin 448” açıklamasını yapmıştı.

HRW bu kişilerin büyük çoğunluğunun Afganistanlı olduğunu yazdı.

8 ayda 44 bin 768 sınırdışı

Raporda, “Türkiye, 2022 yılının ilk sekiz ayında 44 bin 768 Afganistanlıyı da hava yoluyla Kabil'e sınırdışı ettiğini bildirdi; bu rakam 2021 yılının ilk sekiz ayına göre yüzde 150'lik bir artışa işaret ediyor” bilgisi yer aldı.

Sınırda ateş açıldığını anlattılar

İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün görüştüğü 68 Afganistanlıdan 38'i Ocak 2021 ile Nisan 2022 arasında yaşanmış 114 geri itme olayını anlattı:

“HRW’nin görüştüğü ve yanlarında kadın bir aile üyesi olmadan seyahat eden tüm erkekler, Türk yetkililerin kendilerini veya beraberlerindeki diğer kişileri darp ettiğini veya bu kişilere başka şekillerde kötü muamelede bulunduklarını ya bizzat yaşamış ya da buna tanık olmuşlar.

"Bunların birçoğu da Türkiye'nin İran sınırına yaklaştıklarında ya da bu sınırı geçmeye çalıştıkları sırada Türkiyeli sınır yetkilileri tarafından kendilerine ateş açıldığını bildirdiler.

“Paktia Eyaleti'nden gelen 25 yaşındaki bir gazeteci, ‘Onlara gazeteci olduğumu, hayatımın tehlikede olduğunu ve Türkiye'de kalmayacağımı, Avrupa'ya gitmek istediğimi söyledim ama beni dinlemediler. Bizi coplarla ve inşaatlarda kullanılan türden demir çubuklarla dövdüler’ dedi."

“AB üyeleri başvuruları reddetmemeli”

İnsan Hakları İzleme Örgütü Mülteci ve Göçmen Hakları Direktörü Bill Frelick, “Türkiye, Afganların sınırlarından düzenli olarak geri gönderilmesine derhal son vermeli ve sınır dışı edilmekle karşı karşıya kalan tüm Afganlara iltica başvurusunda bulunma fırsatı tanımalıdır” açıklamasını yaptı.

“AB üyesi hiçbir ülke, Türkiye'nin kendileri için güvenli bir üçüncü ülke olacağı bahanesiyle Afganların ya da diğer ülke vatandaşlarının iltica talebini reddetmemelidir. AB'nin Türkiye'ye verdiği göç yönetimi desteği, bu desteğin insanların sığınma haklarının ellerinden alınmasına ya da hayatlarının veya özgürlüklerinin tehdit altında olacağı yerlere geri gönderilmelerine katkıda bulunmayacağına dair açık ve fiili güvenceler verilmesi koşuluna bağlanmalıdır.”

• ·         Türkiye, 3,9 milyon kişi ile dünyada en fazla mülteciye ev sahipliği yapan ülke. Bunlardan 3,6 milyonu geçici koruma altında bulunan Suriyeliler, 320 bin'i ise çoğunluğu Afganistanlı olan diğer göçmenler.
• ·         İçişleri Bakan Yardımcısı İsmail Çataklı Şubat ayında bir açıklama yaparak, Ankara, İstanbul ve 14 diğer ilde uluslararası koruma kayıtlarının alımının kabul edilmeyeceğini belirtti. Haziran ayında, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, kayda kapatılan mahalle sayısının 1200'e çıkarılacağını açıkladı.

“Kimse Bana Afganistan’dan Neden Ayrıldığımı Sormadı” başlıklı raporun tamamına buradan ulaşabilirsiniz.

(AS)