Kaplumbağaları Kromsan Atığı Öldürdü

Mersin'in Kazanlı beldesi sahilinde ölü bulunan 20 denizkaplumbağasının (caretta-caretta) kaplumbağaların, Türkiye Şişe Cam Anonim Şirketi'ne bağlı Kromsan Bileşikleri Fabrikası 'nın atıklarından zehirlendiği belli oldu.

Kazanlı Belediyesi tarafından İstanbul Üniversitesi Adli Tıp Kurumu'na gönderilen numunelerde kaplumbağa ciğerlerinde aşırı dozda krom bulundu.

Para cezasına da çarptırılmıştı

Kromsan, 6 Mart 2001 günü fabrika atıklarını Kazanlı'dan denize dökmüş, olayın ortaya çıkmasından sonra fabrika İçel (Mersin) Valiliği tarafından 20 milyar lira para cezasına çarptırılmıştı.

24 denizkaplumbağası öldü

28. 04.2001 tarihinde Kazanlı sahilinde 20 denizkaplumbağası ölü bulunmuş, Anamur sahillerinde bir de yunus balığı intihar etmişti. Geçtiğimiz günlerde de aynı sahilde 4 denizkaplumbağasının daha ölüsü bulunmuştu.

Otopsi kararı

Kazanlı Belediye Başkanı Kenan Yıldırım, denizkaplumbağalarının Kromsan Fasrikası'nın denize döktüğü atıklar yüzünden öldüğünü iddia etmiş, bunun üzerine Kromsan yetkilileri de kaplumbağalara otopsi yapılmasını istemişti.

Parçalar İstanbul'a gönderildi

İçel Valiliği ve Kazanlı Belediyesi tarafından Noter huzurunda yapılan otopsi sonucu alınan parçalar araştırma yapılmak üzere İstanbul Üniversitesi Adli Tıp Enstitüsü'ne gönderildi.

Neden krom

İncelemeyi yapan Adli Biyokimya ve Toksikoloji Uzmanı Prof. Dr. Salih Cengiz , hazırladığı raporda; deniz kumunda, suyunda ve kaplumbağaların ciğerinde normal değerlerin çok üzerinde kroma rastlandığını açıkladı.

Prof. Dr. Cengiz, hazırladığı raporda toprak numunelerinde de aşırı oranda krom birikimine rastlandığını belirtti:

"* Deniz kaplumbağalarının akciğerlerinde % 2.08 oranında kroma rastlandı,

* Krom oranları, toprak numunesinde % 10.14, deniz suyu numunesinde de % 1.87 oranında çıktı,

* Bu oranlar insan, hayvan ve bitki sağlığına da zararlıdır.

* Kaplumbağaların ölümüne de diğer atıklarla birlikte ortamdaki oksijeni tüketen kromun neden oldu.

Prof. Dr. Cengiz'in bilimsel mütalasından çıkan sonuç, 27 Nisan Çarşamba günü Kazanlı sahillerine vuran 8 Yeşil Deniz Kaplumbağasının (Chelonia Mydas) Şişecam Grubu'nun Kazanlı'da bulunan Kromsan Krom Bileşenleri Fabrikası atıklarından zehirlendikleri yönünde.

Çevre İl Müdürü Recep Metin, Deniz Kaplumbağalarının ölümü ve Kazanlı sahillerindeki deniz kirliliğini araştıracak komisyonun23 Mayıs'ta Vali Yardımcısı Mehmet Demir başkanlığında toplanarak , Kromsan'ın atıklarının deniz kirliliğine etkileri, kaplumbağaların ölüm nedenleri, deniz ve toprak kirliliğinin içeriği konusunda çalışacağını söyledi.

Mersin'de yapılan Ulusal Sanayi-Çevre Sempozyumu'nun son gününe rastlayan ilk kaplumbağa ölümleri üzerine Tarım İl Müdürlüğü tarafından yapılan, incelemelerde, cesetlerin yıprandığı gerekçesiyle sonuç alınamadığı açıklanmıştı. Konunun TÜBİTAK'a havale edileceği belirtilmişti.

Bütün bunlara karşın, boş durmayan Kazanlı Belediyesi, kaplumbağaların organları ile deniz suyu ve topraktan alınan numuneleri İstanbul Üniversitesi'ne göndermişti. Son günlerde Kazanlı sahillerine 4 deniz kaplumbağası cesedi daha vurdu. (KG/YÖ/NU)