SİYASET BİLİMCİ ELÇİN MACAR YORUMLADI
"Kilisenin Otosefallik Kazanması Ukrayna için Rusya'ya Karşı Son Sembolik Adım"
.jpg)
*Fotoğraf: Ahmet Bolat/ İstanbul/ AA
Fener Rum Patriği I. Bartholomeos, Cumartesi günü Ukrayna Ortodoks Kilisesi'ne "otosefallik" (Yunancada kendi kendini tanımlayan şey için autos = kendi ve kephale = baş kelimelerinden oluşan kelime) yani bağımsızlık kazandıran Tomos belgesini (kararname) Ukrayna'ya verdi.
Poroşenko'nun (Ukrayna Devlet Başkanı) katıldığı törende kararname yeni birleşik kilisenin lideri Mitropolit Epifaniy'ye verildi.
Bu Ukrayna Ortodoks Kilisesi'nin Rusya Ortodoks Kilisesi'nden ayrılarak resmen kurulması anlamına geliyordu.
Rusya-Ukrayna ilişkileri kadar Rusya-Türkiye ilişkilerini de etkileyen kararı Yıldız Teknik Üniversitesi, İİBF, Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü'nden Prof. Dr. Elçin Macar ile konuştuk.
"Milliyetçilik dozajına araç olarak kullanılıyor"
Macar, öncelikle "Bu İstanbul Patrikhanesi'nin ekümenikliğini bir kez daha gösteren, Ukrayna konusunda artık Rusya'nın değil Batı'nın söz sahibi olacağı iddiasını simgeleyen bir tören oldu" vurgusu yaparken, adımın "Siyasi açıdan bakıldığında, Ukrayna'nın Rus nüfuzundan kurtulma isteğinin de son sembolik adımı olduğunu" söylüyor.
"Kırım meselesi Ukrayna'da anti-Rus hissiyatı son derece yükseltmiş durumda" diyen Prof. Dr. Macar şöyle devam ediyor: "Kilise meselesi de Ukraynalı politikacılarca milliyetçiliğin dozajını arttırmada yardımcı olan bir araç olarak kullanılıyor."
"Cumhurbaşkanı Poroşenko da yakınlardaki seçimde bunun işine yarayacağını düşünüyor olmalı."
"Kırım Tatarları da destek verdi"
Prof. Dr. Macar, "Rusya ve Ukrayna gerginliğinde Türkiye'nin Ukrayna'ya bu anlamda destek çıktığı söylenebilir mi? Ortodoks azınlıklar için ne anlama geliyor?" sorusuna ise şöyle yanıt verdi:
"Türkiye'nin Rusya ile olduğu kadar Ukrayna ile de ilişkileri iyi. Üstelik Kırım'ın işgalinden Kırım Tatarları da rahatsız.
"Kırım Tatar Millî Meclisi Başkanı Mustafa Cemil Kırımoğlu, bağımsız kilise kararını desteklediklerini açıkladı.
"Ukrayna'da güçlü bir Katolik kilisesi de var, onlar da bu milliyetçi gövde gösterisinde Ortodokslarla birlikte davranıyor."
Ukrayna Kilisesinin tarihi
Fener Rum Patriği Bartholomeos ve Ukrayna Ortodoks Kilisesi Paşpiskoposu Epifaniy. Fotoğraf: AA Kilise 5 Ocak'a kadar kanonik Doğu Ortodoks kiliseleri tarafından tanınmıyordu. 11 Ekim 2018 tarihinde İstanbul Rum Ortodoks Patrikhanesi, Kiev Patrikhanesi'nin bağımsızlık isteğinin kabul edildiğini açıkladı. Patrikhane'nin ana kilisesi, Ukrayna'nın başkenti Kiev'deki St. Volodymyr Katedrali. Kilise1051 yılından itibaren İstanbul Patrikhanesi'nden bağımsızlık kazanma girişimlerine başlamıştı. İlk kez 1051'de İstanbul'dan izin alınmaksızın kilisenin başına başpiskopos seçildi. Kiev Kilisesi, 1654'te Moskova Kilisesi'nin etkisi altına girmeye başladı. 1686 yılında ise İstanbul Rum Ortodoks Kilisesi'nden ayrıldı ve Moskova Kilisesi'ne bağlandı. Yıllar içinde özerkliğini kaybetti ve Rus Ortodoks Kilisesi'ne bağlı bir piskoposluk haline geldi. Ekim Devrimi'nin ardından Kilisenin bağımsızlığı gündeme geldi ama girişimler sonuçsuz kaldı. Sovyetler Birliği'nin yıkılışından sonra da Kiev Piskoposluğu Rus Ortodoks Kilisesi'ne başvurdu ve özerklik talebinde bulundu. 1990 Ekim'inde istek kabul edildi. Ortodoks anlayışı Ukrayna'da Kiev Patrikhanesi ve Moskova Patrikhanesi olarak ikiye ayrıldı. |
(PT)