Kot Kumlama İşçileri Anlatıyor
Kot Kumlama İşçileri Dayanışma Komitesi'nin sağlık ve sosyal güvenlik hakları için başlattığı eyleme katılan işçiler ve aileleri, hasta arkadaşlarına maluliyet aylığı bağlanması talebiyle Ankara'da.
Her iki kot kumlama işçisinden birinin silikozis hastası olduğunu belirtiyor, Erzurum'dan beklenen grubun, yeni bir kayıp nedeniyle gelemediğini anlatıyorlar. Silikozis hastalığı bu kez de 23 yaşındaki Adem Abay'ın yaşamına mal oluyor.
Kot işçilerinin hemen hepsinin hikâyesi göçle başlıyor. Büyük şehirde çalışmaya başlayan biri, köylüsü olan işsiz gençlere haber veriyor. Silikozis hastalığından ölenler, Ankara'da eyleme katılan ve hemen hepsi hasta olan işçilerin köylüsü, yakını, amcasının ya da teyzesinin oğlu...
Bingöl Karlıova'dan İstanbul'a göçen Şahin Oral 2000-2004 yılları arasında kot kumlama işinde çalışmış. "Hayvancılık yapıyorduk. PKK davası oldu. Herkes hayvanlarını satıp İstanbul'a geldi. Biri bu işe girince bizi de çağırdı. 12 yaşındaydım" diye başlıyor konuşmasına.
"Akrabamız Erhan ölünce işi bıraktık. Askerde verem tedavisi görmeye başlamıştı. Askerlik Şubesi bizi de çağırdığında film çekildi hasta olduğumuzu anladık" diyen Oral, amcasının oğlu Ruhat Yıldırak'ı da geçen yıl 24 yaşındayken kaybettiklerini anlatıyor.
Amcasının oğlu Oktay Oral da silikozis hastası. 1999-2004 arasında çalışmış. "Depoya elekle kum doldurup kompresörle tazyikli bir şekilde basıyorduk. Tozdan göz gözü görmüyordu" diye anlatıyor. Saatte 100, ayda 100 bin pantolon beyazlattıklarını belirtiyor.
"Bu bir felaket"
39 yaşındaki Mehmet Bekir Başak 1997-2007 arasında çalışmış. 2004'ten itibaren sigortalı olduğu için malul aylığı alıyor. "Dava açıp kazanan ilk kişiyim. Heyetten rapor aldım, Yedikule'den. İşyeri hakkında açtığım dava sürüyor. Kıdem tazminatı davasını kazandım" diyor.
"Kardeşim Mehmet Sehil Başak da hasta. Çalışanların yüzde 98'i sigortasız. Onların talepleri için geldim" diyen Başak, maluliyet haklarının verilmesi gerektiğini savunuyor.
"Bu insanlar öldükten sonra çocukları ne olacak? Güvencesi olmayınca sokaklara düşecek. Yedi çocuğum var. Okutamıyorum. Bu bir felaket. Sağlık Bakanı sekiz, dokuz bin insandan bahsetti. Filistin'e mi nereye yardım ediyorsanız edin ama önce kendi halkınızın maluliyet haklarını verin."
"Büyük tekstil firmaları hükümete baskı yapıyor"
Kot Kumlama İşçileriyle Dayanışma Komitesi'nden Engin Bodur, Ankara eyleminde hasta işçilere meslek hastalığı kapsamında maluliyetleri oranında maaş bağlanması konusunu gündemleştirdiklerinden bahsediyor.
"Sağlık Bakanlığı, Çalışma Bakanlığı bir sürü söz verdi. Sadece Sağlık Bakanlığı kot kumlamayı yasakladı. Bir de silikozis hastalarına ücretsiz muayene kararı çıktı. Tamamen göstermelik. Üstelik tedavisi yok bu hastalığın" diyen Bodur, büyük tekstil firmalarının hükümete baskı yaptıklarını belirtiyor.
"Üstü örtülmeye çalışılıyor bu olayın. Bildiğiniz tüm markalar bu işin içinde. O yüzden herkesi çok dikkatli olmaya çağırıyorum." (BB)
* Fotoğraf, Burcu Ballıktaş