Kriz: Sermayeye Fırsat, Emekçilere Yıkım

"Türkiye mikro reformların gerçekleştirileceği bir döneme giriyor. AKP geçen dönemde uluslararası sistemin makro reformlarını bitirdi. Dünyadaki ekonomik krizden etkilenen dış sermaye Türkiye'yi yatırım alanı olarak görebilir. Bu durumda, daha esnek bir istihdam politikasının dayatılması, sermayenin emek kesimleri üzerindeki hegemonyasını arttıracak."

İktisatçı Fuat Ercan, Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) ortaya çıkan finansal krizin ardından önümüzdeki dönemde Türkiye'de yaşanması muhtemel süreçleri böyle anlattı.
 
Ercan ve iktisatçı Tolga Tören, dünya piyasalarında yaşanan krizi, Türkiye ve özellikle de emekçiler üzerindeki olası etkilerini bianet'e değerlendirdi. İstanbul Menkul Kıymetler Borsası, yaşanan dalgalanmadan tüm dünyada en fazla etkilenen birkaç borsadan biriydi. 

Tören, ABD'de mortgage kredilerinde yaşanan geri dönüş sıkıntılarının yol açtığı mali krizin kapitalizmin kendi dalgalanmalarıyla ilgili olduğunu söyledi.

Ercan da, bu son krizin 1929 krizinden de büyük göründüğünü belirtti; "dünyada o kadar birikmiş sermaye var ki, bu sermayenin değerlenme koşullarının kriziyle karşı karşıyayız" dedi.

"Bu krizlerle büyük sermaye küçükleri yiyor"

"ABD'de bankaların verdiği kredilerin üçte ikisi mortgage. Piyasalarda uzun vadede likidite sorunu yaşandı. Sermaye değerlenme sürecinde önemli sorunlar yaşıyor, kendisini yeniden üretecek yol bulması gerekiyor, bu kimi zaman konut kredisi, kimi zaman teknolojik yatırım, kimi zaman kapitalistleşmekte olan ülkelere yönelim."

Ercan, "Bu tarz krizlerin küçük ve orta boy tasarruf sahiplerini vurur. Elinde yalnızca 100 lirası olan 60 lirasını kaybedince bundan daha çok etkilenir" dedi.

AKP Sermaye kesimlerini memnun etti

Tören ve Ercan,  AKP'nin dört yıllık ekonomi politikasının sermaye kesimlerini memnun ettiğinde hemfikir.

Tören: "AKP, Kemal Derviş'in politikayla ekonominin ayrılması yönündeki telkinlerini dinledi. Ana akım sermaye gruplarıyla farklı sermaye gruplarını birleştirdi."

Ercan: "Dünyada varolan genişleme döneminde AKP bunun bütün olanaklarını kullandı. Türkiye'ye geçmiş 40 yıldan fazla yabancı doğrudan sermaye geldi. Dışarıda yaşanan krizde kendine yeni alanlar arayan sermaye hareketleri ev ödevlerini yapmış Türkiye'ye yönelebilir."

"Emekçiler daha çok ezilecek"

2001 krizi sonrası Türkiye'de istihdamın azaldığını anlatan Ercan, mikro reformların esnek istihdam koşulları gerektirdiğini vurguladı.

"Türkiye'ye gelmesi muhtemel dış sermaye için emek piyasasının değeri düşürülecek, sermayenin toplumsal yapıya yönelik hegemonyası artacak, kentsel dönüşüm sağlanacak. Yük olarak görülen çiftçi kesimi yok edilecek."

"Sosyal hak olgusu yardımseverliğe indirgendi"

AKP'nin bir yanda sermayeye sosyal güvenlik alanını açarken, bir yanda da sosyal hak olgusunun yardımseverliğe indirgediğini söyleyen Tören, "Sermaye açısından AKP'ye destek veren kesimlerin talepleri 'kırılganlığın' giderilmesi, daha sağlam bağların örgütlenmesiydi. Emekçiler açısından bu daha güçsüz, örgütsüz, savunmasız kalmak demek."(AÖ/EÜ)