Kütahya’daki Surp Toros Kilisesi yıkıldı

Fotoğraf: Agos

Haberin İngilizcesi / Kürtçesi için tıklayın

Kütahya'daki Surp Toros Kilisesi kilise arazisinin bir şahsın mülkiyetine geçmesinin ardından tamamen yok edildi. Tarihi kilisenin yerinde artık düz bir arazi var.

Agos'ta yer alan habere göre yerel kaynaklar, kilisenin yıkıldığı yönündeki duyumlar üzerine bölgeye gittiklerini ve dümdüz bir arazi ile karşılaştıklarını söyledi.

Kilisenin son olarak bölgedeki bir şahsın mülkiyetine geçtiği biliniyordu. Yıkımın bu kişinin kararıyla yapıldığı tahmin ediliyor.

Kütahya'daki Ermeniler ve Surp Toros Kilisesi

1915 öncesi Kütahya'da 4 bin kadar Ermeni nüfus yaşıyordu. Şehirde üç Ermeni kilisesi ve bunların şemsiyesi altında 3 Ermeni okulu bulunuyordu. Kiliselerden ikisi Ermeni Ortodoks (Surp Asdvadzadzin ve Surp Toros) ve birisi Ermeni Katolik Kilisesiydi (Surp Asdvadzin).

1931 nüfus sayımına göre Kütahya’da sadece 65 Ermeni ve ibadete açık sadece bir Ermeni kilisesi kaldı. Bu sayı 1970’lere kadar İstanbul’a ve yurtdışına göçlerle giderek azaldı, sonrasında ise Kütahya’da Ermeni ve Ermenilere ait kilise binası kalmadı.

Surp Toros kilisesinin ise Sultan Murad zamanında inşa edildiği tahmin ediliyor. Kilise 1603’teki Celali isyanları döneminde yakılsa da kısa süre içerisinde tekrardan inşa edildi. Kilisenin üzerinde Aziz Toros’un atının nal izi olduğuna inanılan bir kaya bulunduğunu yazan yazar Arşag Alboyacıyan “Türk kadınlar bu taşın üzerine oturup, iyileşmek için din görevlilerine kutsal kitap okuturlardı” diye not düştü.

Kilise bir süre sinema salonu, yakın zamana kadar da düğün salonu olarak kullanılmaktaydı. Yapı 27 Ağustos 2019’da Kütahya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu'nun 5407 nolu kararıyla Korunması Gerekli Taşınmaz olarak tescil edilmişti. (HA)