Mahkeme iptal etti: Akçay sulak alanına moloz dökülmeyecek

* Fotoğraf: Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği

Haberin İngilizcesi için tıklayın

Balıkesir 1. İdare Mahkemesi, Akçay Sulak Alanı'nda Tarıma Dayalı (Süs Bitkileri ve Çiçekçilik) İhtisas Organize Sanayi Bölgesi kurulması için hazırlık olarak değerlendirilen alana moloz dökümüyle ilgili plan değişikliğini iptal etti.

Mahkeme, Balıkesir Büyükşehir Belediyesi’nin alana moloz dökerek doldurulması kararını hukuka uygun bulmadı.

Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği, mahkeme kararıyla ilgili yaptığı açıklamada, Balıkesir Büyükşehir Belediyesi’nin alanı eski haline getirerek rehabilite etmesi gerektiğini söyledi.

Mahkeme kararı

Açılan davada Edremit Tarıma Dayalı (Süs Bitkileri ve Çiçekçilik) İhtisas Organize Sanayi Bölgesi (ETDİOSB) alanı olarak ilan edilen taşınmazların bulunduğu alanın büyük bir kısmının Akçay Sazlığı ve Sulak Alanı içerisinde kaldığı dile getiriliyordu.

Bu alanın sulak alan envanterinde yer almadığına yönelik açıklamaların sulak alanın "mahalli" ya da "ulusal" sulak alan olarak tescil edilmemiş olmasının, sulak alan koruma mevzuatı gereğince bu alanların korunmaları açısından bir farklılık ya da istisna getirmediğine vurgu yapılan davada, Anayasa, çevre kanunu ve uluslararası yasalara atıfta bulunularak alandaki moloz döküm faaliyetinin durdurulması ve OSB ile ilgili planların iptali isteniyordu.

Balıkesir 1. İdare Mahkemesi, konunun 2021 yılında Mahalli Sulak Alan Komisyonu gündemine alındığını, sulak alan niteliğinin ve sınırlarının net olarak belirlenmesi için izleme yapılacağını, komisyon marifetiyle statü ve sınır tespit süreci başlatıldığını belirtti.

Kararda, "Anılan yerde davalı idarece zeminin sertleşmesi ve tesviye yapılması amacıyla yapılacak dolgu çalışmalarının ilgili komisyonca yapılacak olan izlemeyi imkansız kılacağı açık olduğundan, Akçay Sulak Alanı'nın doldurulmasına ve moloz dökülmesine son verilmesine yönelik yapılan başvurunun reddine ilişkin dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmamaktadır" denildi.

“Göz yumulamaz”

Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği’nin karara ilişkin açıklamasında şu ifadelere yer verildi:

“Mücadelemiz sonucunda elde edilen bu kazanımlar çok önemlidir. Ancak tümüyle ‘Sulak alan’ özelliğine sahip bu alanın tamamının hem ulusal/mahalli öneme haiz bir sulak alan hem de korunan alan olarak tescili için çalışmalarımız her türlü baskı ve yıldırma politikalarına rağmen kararlılık ile sürdürülecektir.  

“İklim krizinin etkilerini ciddi bir şekilde yaşadığımız böylesi bir dönemde, sulak alanları korumanın iklim krizini önlemeye dönük mücadelede ne denli önemli olduğu açıktır. Ender türlerden oluşan çok zengin flora ve faunaya ev sahipliği yapan sulak alanların rant uğruna talan edilmelerine göz yumulamaz.”

Ne olmuştu?

Kuzey Ege bölgesinin son sulak alan ekosistemlerinden birisi olan Akçay Sazlığı ve Sulak Alanı’nın bir kısmında ETDİOSB kurulması için Balıkesir-Çanakkale Planlama Bölgesi 1/100.000 ölçekli Çevre Düzeni Planı’nda değişiklik yapılmıştı.

Yapılan değişikliğin ardından 1/1000 ve 1/5000 ölçekli imar planları onaylanırken, Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği, söz konusu planların iptali için Çevre ve Şehircilik Bakanlığına ve Tarım ve Orman Bakanlığına idari başvuruda bulunmuştu.

Başvuruların sonuçsuz kalması üzerine, Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği, Edremit Çevre Sağlığı ve Doğayı Koruma Derneği, Doğa Araştırmaları Derneği, Doğa Derneği, Proje Evi Üretim, Eğitim, İşletme ve Çevre Koruma Kooperatifi, Yeşil Düşünce Derneği ve bölgede yaşayan iki yurttaş planların iptali ve yürütmeyi durdurma talebiyle Bakanlıklara Balıkesir İdare Mahkemesinde ve Danıştay Başkanlığında dava açmışlardı.

Açılan davaların ardından Balıkesir Büyükşehir Belediyesi davaların sonucunu beklemeden moloz dökümü ile ilgili meclis kararını iptal ederek alana moloz dökümünü durdurmuştu.

• NOT: Akçay Sulak Alanı Türkiye’nin toplamında kaydedilmiş olan 487 kuş türünün yüzde 30’una, nesli kritik derecede tehlike altında olan yılan balıklarına (Anguilla anguilla) ve yüzlerce bitki türüne ev sahipliği yapıyor.

(TP)