Mahkeme, Kumkapı’da “Zorla Misafirliği” Hukuksuz Buldu
Fransa’da öğrenci olan ve İstanbul’da İnsan Hakları Derneği’nde (İHD) staj yapan Elisa Marianne Couvert’ın Gezi direnişinde gözaltına alındıktan sonra Kumkapı Yabancılar Misafirhanesi’nde tutulmasını mahkeme “hukuksuz” buldu.
Mahkeme, “hakkında henüz kesin karar verilmemiş ve pasaportu olduğu kesin olan bir kişinin doğrudan doğruya Kumkapı’daki geri gönderme merkezine teslim edilmesinde hukuka uygunluk yoktur” kararını verdi.
Avukat Gülizar Tuncer bu kararın, artık vatandaş olmayanların Kumkapı’da keyfi ve hukukdışı biçimde, insanlık dışı koşullarda tutulmalarıyla ilgili bundan sonraki kararları da olumlu etkileyeceğini belirtti.
Çoktan sınırdışı edildi
Couvert’ın avukatı Tuncer, sınırdışı kararıyla ilgili sınırdışı işleminin iptali ve Kumkapı’da zorla tutulmasıyla ilgili iki ayrı dava açmış, her iki davada da idare mahkemeleri yürütmeyi durdurma kararı vermişti. Kumkapı’da tutulmasıyla ilgili şikayet sonucu açılan dava 29 Mayıs 2014’te sonuçlandı.
İstanbul 7. İdare Mahkemesi Couvert’ın Kumkapı’da zorla misafir edilmesinin iptaline karar verdi. Mahkeme, 5683 Sayılı Yabancıların Türkiye’de İkamet ve Seyahatleri Hakkında Kanun’un 23. maddesine göre, hakkında sınırdışı kararı verilip pasaport tedarik edemeyen veya başka sebeplerle Türkiye’yi terk edemeyenlerin İçişleri Bkanalığı’nın göstereceği yerde kalma mecburiyeti olduğunu, Couvert’ın ise bu şartları taşımadığı, pasaportu da olduğundan dolayı Kumkapı’da tutulmasının hukuka uygunsuz olduğuna hükmetti.
11 Haziran 2013'te gözaltına alınan, 15 Haziran'da Kumkapı'ya götürülen Couvert ise mahkeme kararı beklenmeden, 22 Haziran'da apar topar sınırdışı edilmişti.
Ne olmuştu?
24 yaşındaki Elisa Marianne Couvert, Gezi direnişi sırasında 11 Haziran 2013’te polisin Taksim meydanına müdahalesi sırasında, 4,5 aydır staj yaptığı İHD İstanbul Şubesi adına gözlem yapmak ve bilgi toplamak için meydanda bulunuyordu. Polis saldırısının ardından SDP binasına sığınmak zorunda kaldı. Burada gözaltına alındı, dört gün gözaltında kaldı.
Kendisiyle birlikte gözaltına alınan Türkiye vatandaşı olmayan diğer kişiler bırakılırken Couvert Kumkapı’ya götürüldü.
Çıkarıldığı mahkemede önce ““anayasal düzeni alaşağı etmek, halkı isyana teşvik, örgüt propagandası yapmak, molotof atmak” ile suçlandı. Türkiye’de “Kürtçe’yi sonradan öğrenen Kürtler” hakkındaki tez çalışması aleyhine delil olarak gösterildi. Bu suçlamalardan hakkında takipsizlik kararı verildi. Ancak sınırdışı edilmesine karar verildi.
Bu arada avukatı Gülizar Tuncer de hem Kumkapı’da tutulmasıyla ilgili hem de sınırdışı kararının iptaliyle ilgili dava açtı. Tuncer dilekçesinde, “Suçluluğu ispatlanmayan, ceza almayan, tutuklama kararı bulunmayan ve hakkında başka hiçbir geçerli sebep bulunmayan birinin özgürlüğünden mahrum bırakılması, AİHS’in 5. ve Anayasanın 19. maddesine aykırıdır” dedi.
Tuncer, Kumkapı’nın koşullarının da işkence yasağının ihlali olduğunu belirtmişti.
Mahkeme 22 Ağustos 2013’te yürütmenin durdurulmasına, 29 Mayıs 2014’te de işlemin iptaline karar verdi.
Ancak Couvert mahkeme kararı beklenmeden, gözaltına alındıktan 11 gün sonra sınırdışı edildi. (AS)