Mardin Süryanileri: Tapularımızın İade Edilmesini İstiyoruz

Mardin'in 2013 yılında "büyükşehir belediyesi" statüsüne geçmesinin ardından kurulan Devir Tasfiye ve Paylaştırma Komisyonu'nun 2014 yılında aldığı ve Süryaniler'e ait kilise ve manastırların Diyanet'e tahsis edilmesini öngören kararı iptal edildi.

İçişleri Bakanlığı Süryani derneklerinin ve kamuoyunun tepkileri sonrasında Mardin Valiliği'nden kararın iptal edilmesini talep ediyor. Valilik komisyonun 3 Temmuz'da yapılan toplantısında bu karar iptal ediliyor.

Fakat azınlık vakıflarına ait kilise ve vakıfların tüm gelir kaynağı olan taşınmazların tescili bu tarihten sonra Hazine'ye aktarıldı. 

Dünyanın ayakta kalan en eski Süryani Ortadoks Manastırı olan Mardin'in Midyat ilçesine bağlı Güngören köyündeki Mor Gabriel Manastırı Vakfı Başkanı Kuryakus Ergün ve KHK ile kapatılan Mardin Süryanileri Derneği eski Başkanı Yuhanna Aktaş son gelişmeleri bianet'e anlattı.

30 parçadan 12'si iade edildi

Mardin'deki Mor Gabriel Manastırı Vakfı Başkanı Kuryakus Ergün, "Manastırın etrafındaki arazilerle ilgili 2008'de anlaşmazlıklardan dolayı sorunlarımız vardı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2013'te başbakanken 'demokratikleşme paketi' içinde bu malların iadesine dair bir açıklama yapmıştı.

"Bu kapsamda vakfımıza ait 30 parçadan sadece 12'si iade edildi. Geri kalan 18 parçanın davaları hala devam ediyor. Bu sadece Mor Gabriel Manastırı'nı ilgilendiren kısmı, diğer Süryani kiliseleri için de durum aynı.

"Hazine bir an önce devretmeli"

Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile kapatılan Mardin Süryanileri Derneği eski Başkanı Yuhanna Aktaş ise, son KHK'lar ile mağduriyetlerinin artığını kaydederek "Hazine'nin bunu bir an önce sahiplerine devretmesi gerekiyor. Vakıfların gelir kaynağının ellerinden alınması olacak iş değil" ifadelerini kullandı.

"Amaç saldırılarla bizi sindirmek"

Aktaş, geçen hafta Süryani köyüne yapılan saldırıyı da hatırlatarak, "Dargeçit'e bağlı köyde halamın çocuklarının da olduğu köylüler güvenlik korucularının saldırısına uğradı. Şikayette bulundular ancak henüz sonuç yok, amaç Süryaniler'i tamamen sindirerek bölgeden uzaklaştırmak" şeklinde konuştu.

HDP'li Dora soru önergesi verdi

Halkların Demokratik Partisi (HDP) Mardin Milletvekili Erol Dora da, dört gün önce İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'nun yanıtlaması istemiyle erdiği soru önergesinde "Mardin ili Midyat ilçesine bağlı Süryani halkının yaşadığı Karagöl (Derkube) köyü sakinlerinin, geçtiğimiz günlerde asker ve korucuların baskı, tehdit ve hakaretlerine maruz kaldığı iddia edilmektedir" diyerek bu konuda başlatılan bir soruşturma olup olmadığını ve alınacak tedbirleri sormuştu.

"Hiçbirinizi sağ bırakmayacağız" tehdidi

Söz konusu iddiaya göre korucular köylüyü, "Bu civarlarda bizden bir damla kan aksa veya herhangi bir mermi gelirse [bu] başınızın fermanıdır. Hiçbirinizi sağ bırakmayacağız.

"Çocuk, kadın demeden hepinizi tarayacağız!" diyerek tehdit etti ve ardından "Bu arazide herhangi bir izlerine rastlarsak, ki rastlayacağız, bu araziyi size ve hayvanlarınıza yasaklayacağız artık örgütü size beslettirmeyeceğiz" diye devam etti.

Türkiye genelinde 20 bin Süryani var

Alman Katolik Haber Ajansı KNA'nın derlediği kayıt altındaki son verilere göre, Türkiye'de Mardin bölgesinde 2 bin, ülke genelinde 20 bin Süryani yaşıyor.

Avrupa Birliği ülkeleri genelinde ise yaklaşık 350 bin Süryani var.

Şu an Hazine'de bulunan ibadethaneler

Mor Gabriel Manastırı, Mor Afrem ve Mor Teodoros Kilisesi, Mor Lozoor Manastırı, Mor Gogo Kilisesi, Mor Melke Manastırı, Mor Aho Kilisesi ve Mor Yakup Manastırı, Mardin'deki Süryaniler'in Hazine'de bulunan ibadethanelerinden bazıları.

Azınlıkların 'mülk edinme' süreci

Türkiye'deki azınlıkların mülk edinme hakkı 2008 yılına kadar hakkı yoktu. Süryanilere ait taşınmazlar ise köy tüzel kişiliği adına kayıtlı bulunuyordu.

Mardin Büyükşehir statüsü kazanınca, köyler tüzel kişiliğini kaybederek mahalleye dönüştü. Yasa gereği köylere ait malların da tasfiye edilmesi gerekiyordu.

Mardin Valiliği bünyesinde Devir Tasfiye ve Paylaştırma Komisyonu, mülklerin tasfiyesine başladı. Bu kapsamda Süryanilere ait mallar da, Hazine'ye devredildi. Mor Gabriel Manastırı Vakfı bu karara itiraz etti. Ancak itirazları reddeden tasfiye komisyonu mülkiyeti hazineye aktarılan kilise ve manastırları Diyanet İşleri Başkanlığı'na tahsis etti. Mezarlıklar ise Mardin Büyükşehir Belediyesi'ne devredildi. İtirazlar üzerine ise taşınmazların Diyanet'e tahsisi iptal edilerek, tekrar Hazine'ye devredildi. (PT)