Operasyonun Maliyetini Kim Karşılayacak: Yine Emekçiler

Doç. Dr. Aziz Konukman ve iktisatçı Mustafa Sönmez Kuzey Irak'a olası bir operasyonun bütçede değişiklik yapılması anlamına geleceğini, maliyetin yine sağlık, eğitim, adalet kalemlerinden karşılanabileceğini, hatta yeni dolaylı vergilerin ve zamların da kullanılabileceğini söylüyorlar.

Bu operasyonun maliyetini özellikle emekçilerin karşılaması anlamına geliyor. Sönmez "Dolaylı vergiler tüketicilerden alınır. Bu nüfusun ana gövdesini de çalışan kesim oluşturur"; Konukman "Operasyonun boyutu ne olursa olsun, hükümet bunu bütçelemek zorunda. Ek paketler her zaman emekçilerden karşılanır" dedi.

Bir F-16'nın bir saatlik uçuş maliyeti: 6-12 bin dolar

Uğur Cebeci'nin Temmuz 2007'de Hürriyet'te yayınlanan yazısına göre, bir F-16 uçağının bir saatlik uçuşunun maliyeti 6-12 bin dolar arasında. Bu maliyete kullanılan silahlar dahil değil.

Güngör Uras bugün Milliyet'te "Terörle mücadele için 2007 yılında (yıl içinde artırılan) ödenekler bile harcamaları karşılayamayacak. 2008 için 2007 ödenek rakamlarının gerisinde belirlenen rakamlar ise hiç mi hiç yetmeyecek. Bunun anlamı, 2008 bütçe taslağının daha TBMM'de müzakeresine başlanılmadan dengesinin bozulması demektir. Bütçe açığının büyümesi demektir" diye yazdı.

Uras'a göre 2007 merkezi hükümet bütçesinde Milli Savunma Bakanlığı'na (MSB) 13,1 milyar, Jandarma'ya 3,1 milyar, Emniyet'e 6,5 milyar YTL ödenek ayrılmıştı; ama yıl içinde bu rakamlar yükseltildi ve MSB ödeneği 18.2 milyar, Jandarma'nınki de 3,2 milyar YTL'ye çıkarıldı.

Sönmez'se sosyal harcamalarla ilgili bütçe kalemlerinin payının zaten gülünç derecede düşük olduğunu söylüyor.

Konukman: Hükümet hazırlıksız, adımını sıcak paraya göre atmaya çalışıyor

Konukman 22 Temmuz seçimleri nedeniyle sapan 2007 bütçesi gerçekleşme hedeflerinin şimdi daha büyük sapma ihtimali olduğunu söylüyor.

Büyük bir operasyon beklemediğini söyleyen Sönmez, hükümetin ekonomiyi sıcak para akışının kesilmemesine dayandırdığını anımsatıyor.

Konukman da operasyonla, tezkereyle ilgili adımlarını bu yapının bozulmamasına yönelik attığını söylediği hükümetin, geneldeki hazırlıksızlığına dikkat çekiyor.

Sönmez: Çatışma topluma kaybettiriyor, çözüm barış

Yakın zamanda "Doğu-Güneydoğu'nun Artan Yoksulluğu ve Çözüm: Barış" raporunu yayınlayan Sönmez çatışma ortamının bütün topluma kaybettirdiklerini özetliyor:

• Eğitimden, sağlıktan kısılan kaynaklar güvenlik harcamalarına yöneliyor. Toplum vergileriyle savaşı finanse ediyor.
• Bölge daha çok mağdur oluyor. Kaynaklar ülkenin herhangi bir yerinden daha fazla asker ve polis harcamasına ayrılıyor.
• Şiddet ikliminden dolayı geçim kaynakları kaybediliyor. Tarım çökertilmiş durumda. Göç sonucu Diyarbakır, Van, Urfa işsiz dolu.
• Bölgenin ihtiyacı olabilecek sermaye de Batı'ya göç ediyor.

Sönmez raporunda çözümün barıştan geçtiğini vurguluyor: "Çeyrek yüzyılı bulan 'düşük yoğunluklu savaşın' gerekçesini oluşturan harcamaların, barışın tesisiyle sivil harcamalara dönüştürülmesi, iş ve aş yaratan yatırımlara dönüştürülmesi, bölge insanının beklentilerine daha çok cevap verecektir." (TK)