Orman yangınlarında yüksek ısıya maruz kalan krom, zehirli hale gelebilir
Ekolojik zararın yanı sıra, orman yangını dumanına maruz kalmak önemli sağlık sorunlarını beraberinde getiriyor. Toprakta doğal olarak bulunan bazı metaller, yangınların etkisiyle zehirli hale geliyor.
Nature dergisinde yayımlanan yeni bir çalışmaya göre, orman yangınlarından az veya çok etkilenen alanlarda yapılan inceleme sonuçları, fazla yangından etkilenen bölgelerdeki zehirli krom miktarının diğer bölgelere kıyasla 6,5 kat daha yüksek olduğunu gösterdi.
Amerika Birleşik Devletleri'nin batısı, Brezilya, Avustralya, Güney Afrika, Avrupa ve Endonezya dahil olmak üzere Antarktika dışındaki tüm kıtalarda bulunan krom, genellikle zehirli bir etki sergilemiyor. Ancak, özellikle kontrol edilemeyen yangınların sebep olduğu aşırı ısı, kromun zehirli partiküllere dönüşmesine neden olarak canlı yaşamı için ciddi bir risk oluşturuyor.
Krom 6
Anadolu Ajansı’nın aktardığı araştırmaya göre, toprakta doğal olarak bulunan krom, 3 bin 200 derece sıcaklıkta zehirli formu olan hekzavalent kroma (krom 6) dönüşerek özellikle kanser, organ hasarı ve solunum yolu rahatsızlıkları gibi hastalıklara neden olabiliyor.
Alevlere müdahale sırasında, itfaiyeciler, sağlık ekipleri, arazi çalışanları ve bölge sakinleri için tehdit oluşturan krom 6, yangının söndürülmesinden sonra bile risk faktörü olarak devam ediyor. Yangının neden olduğu küllerde ve havadaki partikül maddelerde varlığını sürdüren krom 6, rüzgârın etkisiyle taşınarak tehdit ettiği bölgeyi de genişletiyor.
Çalışmada ayrıca, orman yangını dumanıyla taşınan ve PM2,5 olarak bilinen ince partikül maddelerin solunum yoluyla akciğerlere ve hatta kan dolaşımına geçerek astım, kronik bronşit, solunum ve kalp hastalıklarına yol açabileceği de vurgulandı.
Krom hakkında
Çeşitli endüstriyel uygulamalarda kullanılan, kimyasal simgesi "Cr" olan önemli bir metal.
Özellikle paslanmaz çelik üretiminde ve metal kaplamada kullanılıyor. Paslanmaz çelik, kromun çelikle alaşımıyla elde ediliyor ve dayanıklılığı, korozyon direnci ile biliniyor. Krom ayrıca pigment üretiminde (örneğin, krom oksit yeşili) ve deri işleme endüstrisinde kullanılıyor.
Buna ek olarak, kromun bazı bileşikleri tıbbi ve endüstriyel uygulamalarda kullanılıyor. Ancak, kromun hekzavalent formu (krom 6), özellikle yüksek sıcaklıklı süreçlerde ortaya çıkan ve sağlık için potansiyel olarak zararlı olan bir form.
Bu nedenle, krom 6'nın kontrolsüz salımı çevre kirliliğine ve sağlık sorunlarına neden olabiliyor. (TY)