Papa ile Erdoğan Arasında Kudüs Diplomasisi
Haberin Kürtçesi için tıklayın
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, dün akşam Papa Francesco ile bugün Vatikan Sarayı Kütüphanesi'nde gerçekleştireceği buluşma için Vatikan'a gitti.
44 hektar yüzölçümüyle dünyanın en küçük kent devleti olan ve İtalya'nın başkenti Roma'nın sınırları içinde yer alan devlet, 1929 yılında İtalya ile imzalanan anlaşmayla kuruldu.
Türkiye Cumhuriyeti ile Vatikan arasındaki diplomatik ilişkiler 1960 yılında başladı, Türkiye'nin Vatikan Büyükelçiliği ise 1962 yılında faaliyete geçti. Ancak Papalık Papalık, Fatih Sultan Mehmet döneminden bu yana İstanbul'da temsilciliğe sahip.
Erdoğan, 1959'da Celal Bayar'ın ziyaretinin ardından Vatikan'a giden ilk Türkiye Devleti Cumhurbaşkanı. Bu tarihi ziyarette ABD Başkanı Donald Trump'ın Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıma kararının önemli rol oynadığı biliniyor.
2015'te ilişkiler maslahatgüzar seviyesine inmişti
Vatikan ile Türkiye arasında 1960 yılına dayanan ilişkiler, geçen yıl 12 Nisan'da Papa Francesco'nun Ermeniler için düzenlenen ayinde, 1915 ile ilgili "soykırım" ifadesini kullanmasıyla gerilmişti. Papa'nın açıklamaları üzerine Türkiye aynı gün Vatikan nezdindeki büyükelçisi Prof. Mehmet Paçacı'yı Ankara'ya çağırarak ilişkileri maslahatgüzar seviyesine indirmişti.
Ziyaret boyunca protesto yasağı
Fransız haber ajansı AFP'nin geçtiği habere göre ise Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Vatikan ziyareti sırasında, Roma'nın merkezinde 24 saatlik protesto yasağı ilan edildi.
AFP, yasağın Türkiye'nin Afrin harekatına karşı eylemleri engelleme amaçlı olduğunu öne sürdü.
Erdoğan'ı Vatikan'a 59 yıl sonra ilk kez yapacağı ziyarette 3500 İtalyan polisinin koruması bekleniyor.
Kudüs konusunda fikir birliği var
Almanya'nın yayıncılık kuruluşu ZDF'in Katolik kilisesi muhabiri, teolog ve siyaset bilimci Jürgen Erbacher ise Deutsche Welle'nin haberine göre Kudüs konusundaki gelişmelerin bu tarihi buluşmayı etkilediği görüşünü savundu.
Kudüs, Müslümanlar ve Yahudiler için olduğu kadar Hristiyanlar için de kutsal bir kent. Teolog Erbacher, Kudüs'ün Hristiyanlıkta Hz. İsa'nın çarmıha gerildiğine ve yeniden dirildiğine inanılan yer olduğunu hatırlatarak, "Kudüs Hristiyanlar için, Hristiyanlığın tarihi ve oluşumu açısından çok merkezi rol oynayan bir yer. Vatikan Kudüs'ün üç din için de önemli rol oynadığını hep vurgulamıştır. Her üç din açısından bu kadar önemli bir değer taşıyan kentin özel bir siyasi statüde olması gerektiğini düşünüyor" diyor.
Vatikan "İki devletli çözüm" diyor
Vatikan, İsrail-Filistin anlaşmazlığında iki devletli çözümü destekliyor. Papa yeniyıl mesajında da Kudüs'te statükoya saygı gösterilmesi talebini yineleyerek, karşıtlıkları tırmandıracak her tür girişimden uzak durulması çağrısı yaptı.
"Papa eleştiriden de kaçınmayacak"
Erbacher'e göre işbirliğinin genişletilebileceği konular arasında Suriye ve dinler arası diyalog öne çıkıyor. Ancak Vatikan uzmanı, açık sözlülüğüyle tanınan Papa Françesko'nun Türk hükümetine yönelik eleştirilerini de görüşmede gündeme getireceğinden emin.
STK'ler Türkiye'deki hak ihlallerini hatırlattı
Uluslararası Af Örgütü (Amnesty International) İtalya şubesi sözcüsü, "Erdoğan'la görüşecek herkesten, kendisini insan haklarına saygı göstermeye çağırmalarını talep ediyoruz. Eğer bunu yapmazlarsa feci bir mesaj verilmiş olur, Erdoğan her şeyin yolunda olduğuna ikna olmuş şekilde eve döner" açıklaması yaptı.
İtalyan Gazeteciler Sendikası ile ifade özgürlüğü derneği Articolo 21 öncülüğünde yapılan açıklamada da, tutuklu gazeteciler, Afrin operasyonu ve Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi üyelerinin gözaltına alınması hatırlatılarak, Papa ve İtalyan yetkililerden Erdoğan ile görüşmelerinde insan hakları sorunlarını da gündeme getirmeleri istendi.
Bu taleple başlatılan imza kampanyasına da yaklaşık 22 bin kişi katıldı.Ülkenin en çok satan gazetesi Corriere della Sera'da ise STK'ler ve Sınır Tanımayan Gazeteciler (RSF) imzalı bir eleştiri metni yayınlandı.
İtalya’da çıkan @Corriere gazetesi, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Papa’ya ziyareti dolayısıyla @RSF_inter dahil birçok ifade özgürlüğü örgütünün imza attığı eleştiri metnini yayımladı pic.twitter.com/FdnGAndYNR
— RSF Türkçe (@RSF_tr) 4 Şubat 2018
(PT)
Kaynak: Deutsche Welle, BBC Türkçe