Pornografi ve Kadına Şiddet
Öte yandan, yetişkin pornografisinin bilgisayarlarımızı ve hayatlarımızı işgali konusunda tam bir sessizlik söz konusu.
Oysa yetişkin pornografisi, içerdiği kadın temsilleri ve cinsellik kurgusuyla, toplumda cinsiyete dayalı hiyerarşilerin ve kadına yönelik şiddetin yepyeni biçimlerde yeniden üretildiği ve doğallaştırıldığı kritik alanlardan biri. Bu yönüyle, yetişkin pornografisiyle mücadele, kadına yönelik şiddetle mücadelenin önemli bir parçası. (1)
Pornografi, birçoğumuz için zararsız bir eğlence ya da masum bir fantezi kaynağı olabilir. Ancak pornografiyi böyle görmek, yaygın medyanın magazin programlarını ya da reality şovlarını zararsız eğlence olarak görmekten farksız.
Yaygın medya gibi, pornografi de küresel bir endüstri; bu endüstriden kâr eden patronlar, sömürülen işçiler ve endüstrinin ürünlerine talep yaratmak için kullanılan pazarlama stratejileri var.
Pornografi, tıpkı piyasa sisteminde rekabet eden yaygın medya kuruluşlarının ürünleri gibi, erkek-egemen toplumdaki ırkçı ve cinsiyetçi unsurları alıyor, bunları en doğal içgüdülerimizden biri olan cinselliğe bulayarak bize - ağırlıklı olarak da asıl müşterisi olan erkeklere - yeniden sunuyor.
Cinsiyetçi kadın temsilleri, cinsiyet hiyerarşisine dayalı bir cinsellik kurgusu ve kadın bedenine uygulanan şiddet, pornografinin temel özellikleri.
Seyirlik cinsel nesne
Pornografi içerikli ortalama bir İnternet sitesine göz atın: İnternet pornografisi tüketicisinin aşina olduğu standart kategorilere rastlayacaksınız. Bunlar, tüketicinin aradığı özellikteki kadına rahatça ulaşmasını sağlamak için hazırlanmış.
Kadınlar, fiziksel görünüm ("büyük kalça", "minik memeler", "boyalı saçlar", "şişko"); yaş ("olgun", "ergen kız"); etnik/ulusal aidiyet ("zenci", "Asyalı", "Latin", "Japon"); medeni hal ("evli", "hamile", "eski kız arkadaş", "anne") ve meslek ("öğretmen", "hemşire", "bebek bakıcısı", "liseli kız") gibi kıstaslar üzerinden sınıflandırılıyor, etiketlendiriliyor ve tüketicinin beğenisine sunuluyor. (2)
Kadınlar, pornografi tüketicisi için kimlikleri, kişisel tarihleri, doğal varlıkları olan "insan'lar değil; her zaman, her durumda ve her erkeğin seyri için cinsel nesneler.
İktidar ve şiddet
İnternet pornografisinde sunulan cinsellik, hiçbir zaman, kadın ile erkek arasında karşılıklılığa ve eşitliğe dayalı, hiyerarşiden bağımsız bir cinsellik değil.
Ortalama bir İnternet sitesinde, rızaya dayalı izlenimi veren bir cinsel ilişki kurgusunda bile, görüntülenen kadın "aptal f...e", "budala a...ık", "salak o...u" olarak nitelendiriliyor; görüntülenen ilişle ise "si...me", "becerme", "geçirme" gibi sözcüklerle anılarak, kadının cinsellikteki rolü pasif ve itaat eden nesne rolüyle sınırlandırılıyor.
Öte yandan, pornografi sitelerinde "çift kol", "çift si...ş", "çift vajinal", "ağız si...e", "arkaya kol solana", "dörtlü parmaklama", "döl yalatma" gibi başlıklarla ifade edilen cinsel ilişle kategorilerine de sıkça rastlamak mümkün.
Bu cinsel ilişkiler, karşılıklılığa, kadınla erkeğin tüm bedenleriyle yaşadıkları bir cinsel yakınlığa değil, erkeğin kadın bedeninin bir bölümü üzerinde tek taraflı olarak uyguladığı eylemlere dayanıyor.
Bu kurgularda yer alan kadınlar böyle bir cinsel ilişkiye rıza gösterse bile, ilişki sırasında yaşadıkları acı ve zorlanma pornografide erotik unsurlar olarak sunuluyor.
Örneğin, "acı", "ağlama" başlıklı kategorilerde, cinsel ilişki sırasında acı çeken ya da ağlayan kadınların görüntülerine yer veriliyor. Ayrıca, "bağlama", "bandajlama", "cezalandırma", "işkence", "kalça şaklatma", "popoya işkence", "tokatlama", "zincirlenmiş", "boğulan" kategorilerinde, kadınlar iple bağlanıyor, tavana asılıyor, dövülüyor ve bunlar erotik bir bağlamda sunuluyor.
Öte yandan, açıkça kadının rızası dışında gerçekleştiği vurgulanan cinsel eylemler, bir başka deyişle temsili tecavüz ve taciz görüntüleri ve yazıları da, İnternet pornografisinin önemli bir parçası.
Bazı İnternet sitelerinden, gizli çekim - yani gerçek - tecavüz ve taciz görüntülerine ulaşmak da mümkün. İnternet üzerinden ulaşılan gerçek ya da temsili cinsel şiddet görüntülerinde cinsel şiddetin erotize edilmesi, cinsel saldırının her şeyden önce bir hak ihlali ve suç olduğunu gözden saklamakla kalmıyor, aynı zamanda cinsel şiddet mağduru kadınlar için cinsel saldırının erotik değil, travma yaratan bir deneyim olduğu gerçeğini de yok sayıyor.
Pornografiye "Hayır!", kadına şiddete "Hayır!"dır
Pornografide cinsellik, erkeğin kadın bedenini ele geçirmesi, fethetmesi, kendi arzuları doğrultusunda kadın bedenine egemen olmasından ibaret. Seyreden için cinsel haz ise, kadının bu egemenliğe rızasıyla ya da rızası dışında itaat etmesi ve kendisine biçilen rolü kabullenmesiyle oluşuyor.
Pornografi, kadınların tüm varlığını cinsel fonksiyonlarına indirgiyor; erkek egemen toplumun, egemen özne erkek/itaat eden nesne kadın şeklinde tezahür eden toplumsal cinsiyet rollerini olumluyor ve kadın bedenine yönelik açık şiddet içeren görüntüleri erotik bir bağlamda sunarak, temel bir insan hakları ihlali olan kadına yönelik şiddeti yeniden üretiyor, sıradan ve doğal hale getiriyor.
Son yıllarda İnternet kullanımının artmasıyla hızla yaygınlaşan pornografinin, yetişkin ve çocuk pornografisi olarak ikiye ayrılması ve yetişkin pornografisi tüketiminin "bireysel özgürlük" ya da "ahlaki tercih" olarak toplumsal denetim ve mücadelenin dışına itilmesi ise, sadece milyarlarca dolarlık küresel pornografi endüstrisinin işine yarıyor. (AS/BA)
* Bu yazı, 25 Kasım 2006 tarihinde Birgün gazetesinde yayınlanmıştır.
(1) Yetişkin ve çocuk pornografisi arasında yapılan ayrımı politik olarak tehlikeli görüyorum. Bu anlamda, yetişkin pornografisiyle mücadeleden kastettiğim, tüm pornografi endüstrisiyle mücadele.
(2) İnternet pornografisinin içeriğine ilişkin olarak aktarılan bilgiler, bu sitelerde yapılan içerik analizlerine dayanıyor. Bu yazı akademik değil, politik kaygılarla yazılmış olduğu ve bahsi geçen İnternet sitelerinin adreslerinin yaygınlaşmasını istemediğim için, site adreslerine yer vermiyorum.