"Preze Hayat, Doxrî Yaşanmaz"

* S. Demirtaş'ın Nuçe Tv'de şarkı söyleyip terlediği anda, Özdal Üçer'in arkadan çıkıp su dökme ihtimaline karşı yoğun güvenlik önlemi alındı.

* Amed'te dün kurulan KAAKD-DER'e (Kürtçe Anlıyorum Ama Konuşamıyorum Diyenler Derneği) başvuru sayısının ilk gün 2 milyonu geçtiği öğrenildi.

* Hakkari'de sahne aldığı bir düğünde Oremar'ı söylemeyen Hozan Şoreş, KCK Düğün birimine şikayet edildi.

* Bahçeli'nin pasaportunda Kurdistan mührü olmasın diye Kerkük'e uçakla gideceğini öğrenen HPG'den açıklama: Havada da yol kontrolu yapacaz!

* Cizre'de davul sesini duyup govend tutmaya başlayan bir aile daha sahuru kaçırdı.

Bu haberler Tolaz.org'dan...

Tolaz, en basit anlatımıyla Kürt Zaytung'u.

Altı aydır yayında olan tolaz (serseri).org, değişmez karakteri "Şoreş"i, Osman Baydemir ve Selahattin Demirtaş'ın benimsemesiyle iyice sesini duyurdu.

Bir televizyon programına katılan Demirtaş'a "Şoreş Diyarbakır Belediye Başkanlığına aday olacakmış" diye soruldu. Demirtaş, "Yok öyle bir şey arkadaşlar şaka yapıyor" dedi. Bunun üzerine twitter üzerinden Şoreş'den jet açıklama geldi: "Selhedîn başqan'a rağmen adayım"

Programdan sonra Demirtaş, twitter üzerinden "Baydemir alınmasın ama Şoreş iyi bir siyasetçi, neden olmasın" dedi. Baydemir de, "Sn Başkan, perspektifiniz doğrultusunda sabah hastahaneye gitim.Tetkikler yapıldı. Nadiren görülen TOLAZOFOBİ tanısı konuldu" diye cevap attı. 

İnternet üzerinden iletişime geçtiğimiz tolaz.org ekibi sorularımızı yanıtladı.

"Merkez medyayla Kürt mahallesinden dalga geçiyoruz"

Size Kürt zaytungu diyoruz, doğru mu?

Evet, tolaz.org sitesi Zaytung formatını alıyor. Fakat özü itibari ile Kürt, kürdewar, kürdocul bir kollektif çalışma. Özellikle günlük yaşamın Kürdî ruhuna ironi yolu ile ulaşırken, merkez medyanın, sömürgesel dil yarasının görsel-işitsel haline de Kürt mahallesinden yaklaşarak dalgamızı geçiyoruz. Tamamen Kürdün algı dünyasına dönük bir alan. Kürdün o saklı ve güçlü/korkunç bilinçaltına oynuyoruz.

Siteyi "Preze hayat, doxrî yaşanmaz" cümlesiyle açıklıyorsunuz; doxrî'yi anladık ama preze ne demek?

Her kültürün kendine has kodları vardır. Misal bir Tük arkadaşıma "Errrııkkkk", "Quzzulqurt û kerratî" yada "Weeuuww" diye tepkiverdiğimde hiçbir şey anlamaz. Çünkü biz de ne anlama geldiğini bilmiyoruz. Kürdün "Neolitik" sevdası malum, oraya uzanır ve bir dağ yansıması der içinden çıkarız da, ayıp olmasın diye böyle bir anlam betimlemesine girişmiyoruz. İşte anlamını bilmediğimiz bu kelimeleri nerede ve nasıl kullanacağını biliyor olmak kültürel bir kod. Bir aidiyet...

Preze kelimesini de ilk olarak böyle algılamanızı rica ediyoruz. Preze (pembe yalan), parçalı bir vatandaşlığı ifade eden Qırık (Diyarbakır'da kullanılan bir tabir) kültürüne ait bir terim. Dawa, siyasi abê, halk, aile ve rol-model kekolar arasında gidip gelen bir kültürdür. Mahalle üstü bir yaklaşımı olduğundan kendine ait bir dili, hayat grameri var. Dürüstlük ve cesaretin kutsandığı mekânların müdavimi olan Qırıx, bu iki değerden ödün vermez, verene veya verme girişiminde bulunana da "prezecî" (yalancı) der.

"Madem böyle istenmeyen, doğru olmayan bir anlamı var; neden bu kelimeyi kutsuyorsunuz" diye haklı bir soru akıllara gelebilir. Bilerek yapıyoruz. Çünkü kaçak çay içtiğinden emin olduğumuz, Thales'ten (ilk filozof kabul edilen) de önce yaşayıp felsefeye ters kafa atmış Kürdistanlı ilk filozof  Zerdeşt'in (Zerdüşt) bize bahşettiği "çelişkiler" yöntemini kullanıyoruz.

Siteye gönderilen her preze kabul edilmiyor. Yakalanan detay iyi ise ve gerçekten hınzır bir yanı var ise yayınlıyoruz.

Kaç kişisiniz, nerede yaşıyorsunuz, genç bir ekip misiniz, site dışında neler yapıyorsunuz?

Tolaz projesini yöneten, tekniği ve tüm hamallığı ile uğraşan beş arkadaşız. Hepimiz internet üzerinden tanıştık; birbirimizi yakından tanırız. Farklı illerde yaşıyoruz. Beşimiz de üniversite mezunuyuz. Alanlarımız farklı; iletişim, mühendislik, akademisyenlik ve toplumsal yaşam alanları ile uğraş içindeyiz. Site sadece bir hobi ve gönüllü bir uğraş.

Şoreş'in, Osman Baydemir'in koltuğunda gözü olduğu söyleniyor; kimdir Şoreş?

Şoreş bizim prezelerim başkahramanıdır. Her prezenin olmazsa olmaz öznesi, kimliğidir. Bazen ciddi bir siyasetçi, bazen minik bir ergen, bazen siyasetçi, bazen müzisyen ve bazen de bilim insanıdır Şoreş.

Demirtaş ve Baydemir, Tolaz'ı Twitter'den takip ederler. Bilirler ve tanırlar Şoreş'i. O programdaki espriye ikisi de dâhil olunca mesele büyüdü. Çok fena dalga geçtiler kendileri ile. Güzel bir anı oldu...

Hem Türkleri, hem Kürtleri "ti"ye alma durumu var; tepkiler nasıl?

Ti'ye alma, ironi yapma ve dalga geçme büyük mücadele araçlarıdır. Mizah her şeyden önce "izah"tır. Biz güncel gelişmeleri ve iktidarın o ciddi imiş gibi görünen yüzüne Kürt cephesinden "ezik/sinik" değil de, ciddi bir ses tonu ile "hadi oradan" diyoruz.

Biz Türk'ün var olan süreç içinde düştüğü acıklı durumu da Kürt üzerinden ifade edip deşifrasyona uğratıyoruz. Genelde ilginin çok fazla olduğunu, her iki tarafın da Şoreş'e "güldüğünü" söyleyebiliriz. (NV)