Ruh Sağlığı Dernekleri: Şizofreni Hastalarının Damgalanması Suçtur

Ruh sağlığı uzmanları, basında yer alan cinayet haberlerinde şizofreni hastalarının hedef gösterilmesine tepki gösterdi, “Şizofreni hastalarının damgalanması, insan hakları ihlalidir, suçtur” dedi.

Şizofreni Dernekleri Federasyonu, Türkiye Psikiyatri Derneği, Türk Psikologlar Derneği’nin ortak açıklamasında, şizofreni hastalarını damgalayan beyanlarda bulunan ruh sağlığı çalışanlarına da tepki gösterdi.

Dernekler, 12 Aralık’ta “Büyük Tehlike” başlığı ile Gaziantep Güneş gazetesinde yayımlanan ve Nisa Engelli Bakım Merkezi Kurucusu Uzman Psikolog Nizamettin Aksakal’ın değerlendirmelerine yer verilen habere değindi. Aksakal’ın açıklamalarını “talihsizlik” olarak yorumlayan derneklerin açıklamasında şu ifadelere yer verildi:

“Özellikle ruh sağlığı çalışanlarının ruhsal bozukluğa sahip bireylerle ilgili düşünce ve davranışları, topluma örnek oluşturması açısından çok önemlidir. Ruh sağlığı çalışanları bile bilgisizce konuşur, hastaları dışlayıcı ve damgalayıcı bir tutum içinde olursa; ruh hastalığının nasıl bir olgu olduğu konusunda yeterince bilgisi olmayan ve zihinlerinde birçok olumsuz önyargı taşıyan insanlara söyleyecek sözümüz kalmaz. Böylece ruhsal hastalıkların tedavisinin önündeki en büyük engel olan damgalama, dışlama ve ayrımcılık sürüp gider.”

“Saldırganlık 10 hastadan 1’inde çıkar, tedaviyle azalır”

“Öteden beri şizofreni hastalığının suç ve cinayet ile ilişkili olduğu söylencesine inanılmaktadır.  Bilimsel araştırmalar, böyle bir ilişki varlığının inanılandan çok daha az olduğunu ve bu ilişkinin de sadece tedavi görmeyen şizofreni hastalığı için geçerli olduğunu ortaya koymuştur.

“10 şizofreni hastasından birinde saldırganlık ortaya çıkmaktadır. Bunu tüm şizofreni hastalarına genellemek ağır bir yanlıştır. Hastalığın toplumdaki görülme oranı gibi faktörler göz önünde tutulduğunda, herhangi birimizin bir şizofreni hastası tarafından öldürülme olasılığı 14 milyonda 1’dir. Eğer hasta tedavi ediliyorsa saldırganlık riski oldukça azalır. Tam tersi, toplumun şizofreni hastalarını dışlaması saldırganlık riskini arttırabilir. Toplumun şizofreni hastalarından korkmaması, onlara sahip çıkması gerekmektedir. Onlara destek olmak ve toplum içinde tedavi anlayışı iyileşmede çok önemlidir.

“Şizofreni hastalarının birçoğu, başlangıçta tedaviden uzak durmaktadır. Bunun en önemli nedeni, şizofreni hastalarının damgalama sonucunda toplum dışına itilmeleri, hastalıklarından utanmaları, tedavi olmaya giderlerse hastalığının herkes tarafından öğrenileceğine dair kaygı duymalarıdır.”

Aksakal’a kınama

“Sadece şizofreni değil, tüm ruhsal rahatsızlıkların bir utanç ve damgalama malzemesi olmaktan çıkartılmasını istiyoruz.

“Nisa Engelli Bakım Merkezi Kurucusu Uzman Psikolog Nizamettin Aksakal’ı bir ruh sağlığı çalışanı olarak damgalayıcı tutum ve söylemlerinden ötürü kınıyoruz.

“Bize göre asıl büyük tehlike, şizofreni hastaları değil, ruh sağlığı çalışanlarının bu tür geçersiz ve damgalayıcı söylemleridir.” (ÇT)