Rusya, Suriye, Türkiye ve DSM’den Astana Açıklamaları

Kazakistan’ın başkenti Astana’da 23 Ocak’ta yapılması planlanan Suriye’de çözüm görüşmelerine katılacak taraflar netleşiyor.

ABD’ye davet gittiği de açıklanırken, taraflardan Rusya, Suriye ve Türkiye’den görüşmelere dair yorumlar paylaşıldı.

Demokratik Birlik Partisi'nin (PYD) de bağlı olduğu Demokratik Suriye Meclisi (DSM) Eş Başkanı İlham Ehmed ise Suriye sorununun Kürtler olmadan çözülemeyeceğini, Türkiye'nin Kürt siyasi temsiliyetinin masaya oturmasını kabul etmesi gerektiğini açıkladı.

Görüşmelere şu ana kadar Suriye, Rusya, İran, Türkiye ve Özgür Suriye Ordusu’ndan (ÖSO) bazı muhalif gruplar katılacağını açıkladı.

Şimşek’ten “Esad’sız anlaşma” açıklaması

Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, Türkiye’nin, Mart 2011’den bu yana devam eden Suriye krizinin çözümü için “Esad’sız anlaşma” seçeneğinde ısrarcı olamayacağını söyledi.

Reuters’ın haberine göre, İsviçre’nin Davos kentinde yapılan Dünya Ekonomi Forumu’nda yaptığı konuşmasında “sahadaki durumun dramatik şekilde değiştiğini” söyleyen Şimşek, “Türkiye, artık (Suriye Devlet Başkanı Beşar) Esad'sız bir anlaşmada ısrar edemez, bu gerçekçi de değil” dedi.

AP’nin haberine göre de Şimşek, Astana’da yapılacak Suriye görüşmeleriyle ilgili “büyük umutları olduğunu” belirtti.

Esad: Öncelik ateşkesin sağlanması

Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, Astana’da önceliğin, insani yardımların ulaştırılmasını garantiye alacak bir ateşkesin sağlanması olacağını söyledi.

Beşar Esad, Japonya'nın TBS kanalına yaptığı açıklamada, “Astana görüşmeleri Suriye’nin bütün kesimleri arasında her şeyi görüşmemiz için bir umut olacak. Düşüncem o ki öncelik ateşkesi sağlamak olacak” dedi.

Esad, Astana'da geçici hükümet kurulmasının gündeme gelmesi halinde tavrının ne olacağının sorulması üzerine, Anayasa’da geçici hükümet kavramı bulunmadığını söyledi.

Bunun yerine farklı grupları içine alan bir ulusal birlik hükümetinin söz konusu olabileceğini öne süren Esad, böylesi bir hükümetin kurulmasının ardından parlamento seçimlerine gidilebileceğini açıkladı.

Esad, “Ülkede barışın sağlanması için istifa edecek misiniz?” sorusuna, bu konuyu muhaliflerle ya da diğer ülkelerle konuşmayacağı yanıtını verdi.

Suriye Devlet Başkanlığı'nın Twitter hesabından da aktarıldığına göre, Esad'ın açıklamalarından satırbaşları şöyle:

“(Astana görüşmelerinde) Gördüğümüz kadarıyla başlangıçta önem sırasına dizecek ve ateşkes sağlanmasına odaklanacaklar. Bu, Suriye'nin belirli bölgelerine insani yardım ulaştırılmasına olanak tanıyacak ve insanların hayatını koruyacak.

“Gelecek ABD yönetiminin terörle mücadelede gerçek bir ittifak kurmakta samimi olmasını umuyoruz. Trump'ın söylemlerinin güzel tarafı, terörle mücadeleyi öncelikli kabul etmesi.”

DSM: Kürtler olmadan çözülmez

Kazakistan'da pazartesi günü başlayacak olan Suriye barış görüşmelerinde yer almayan PYD'nin de bağlı olduğu Demokratik Suriye Meclisi Eş Başkanı İlham Ehmed, konuyla ilgili Sputnik’e konuştu.

PYD, YPG ve Demokratik Suriye Güçleri’nin (DSG) de bağlı olduğu Demokratik Halk Hareketi (TEV-DEM) ile Demokratik Suriye Meclisi Eşbaşkanı olan Ehmed, Suriye sorununun Kürtler olmadan çözülemeyeceğini, Türkiye'nin Kürt siyasi temsiliyetinin masaya oturmasını kabul etmesi gerektiğini söyledi.

Astana görüşmelerine davet edilmediklerini belirten Ehmed, şu açıklamayı yaptı:

“PYD ve Demokratik Halk Hareketi'ne (TEV-DEM) herhangi bir davet gelmedi. Biz inanıyoruz ki Rusya bu yanlışlığı bir daha yapmaz. Bu Astana görüşmelerinden çözüm çıkacağına inanmıyoruz.

“Türkiye Kürtlerin Astana'ya katılmasını istemiyor, bu konuda pazarlık yürütüyor. Bizim kanaatimize göre Kürt siyasi tarafların olmadığı bir toplantıdan sonuç çıkmaz. Eğer ki onlar da (Rusya) bu görüşte iseler, ısrarcı olmaları gerekiyor.

“(Rusya'nın) Türkiye, İran ve diğer güçlere, Kürtler'in katılmasını şart koşması gerekiyor. Ya da Kürtler'in katılımı için onları ikna etmeye çalışmalı. Ancak şimdiye kadar pazarlık meselelerinin olduğu görülüyor. Onlar da bu toplantının son toplantı olmadığını biliyorlar. Bütün taraflar var olan durumu kendi amacı için kullanmak istiyor.”

Lavrov: Barış süreci olumlu

Rusya'nın başkenti Moskova'daki Şanghay İşbirliği Örgütü toplantısında konuşan Sergey Lavrov, “Suriye'deki barış sürecinde pozitif gelişmeler görülmesi, en azından herkesin ulusal diyalog üzerinden siyasal çözümün alternatifsizliği konusunda hemfikir olması umut veriyor” dedi.

Sputnik’in haberine göre, Lavrov, Astana görüşmelerinin Şubat ayında Cenevre'de devam etmesi planlanan barış sürecinin parametrelerinin ortaya çıkarılmasına önemli bir katkı sağlayacağını söyledi.

Lavrov, ABD ile yapıcı bir diyalog kurmak için kendi paylarına düşeni yapmaya hazır olduklarını da yineledi.

“Yeni ABD Başkanı Donald Trump'ın, seçim kampanyaları döneminde IŞİD'le ortak mücadeleye hazır olduğuna ilişkin açıklamalarına dikkat ettik. Rusya Devlet Başkanı (Vladimir) Putin, başta terör olmak üzere mevcut tehditlere etkili yanıtlar bulunabilmesi için Washington'la olan diyaloğu yapıcı bir hâle getirme konusunda kendi payına düşeni yapmaya hazır olduğunu defalarca söyledi.”

ABD daveti değerlendiriyor

ABD Dışişleri Bakanlığı Astana görüşmelerine katılım için yapılan daveti değerlendiriyor.

Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Bogdanov, Astana davetinin ABD Büyükelçisine teslim edildiğini açıkladı. Reuters’e konuşan ABD’li bir yetkili de “Daveti aldık, değerlendiriyoruz” dedi.

(AS)