Tarihi Artuklu Hamamı Baraj ve HES Nedeniyle Taşındı
Fotoğraflar / Anadolu Ajansı
Haberin Kürtçesi için tıklayın
Batman'ın Hasankeyf ilçesindeki 650 yıllık Artuklu Hamamı, Ilısu Barajı sularının altında kalmaması için taşındı.
12. yüzyılın ortalarında, Artuklular döneminde inşa edilen eserin taşıma işlemini Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü (DSİ) gerçekleştirdi.
1500 ton ağırlığındaki hamam 256 tekerlekli "SPMT" adı verilen özel bir araç taşındı.
Hamam mevcut konumundan 3 kilometre uzaklıktaki Hasankeyf Yeni Kültürel Park Alanı'na götürüldü.
Taşıma işlemine bu sabah saat 5:00 sularında başlandı ve yaklaşık 6 saatlik uğraşın sonunda yeni yerine konuldu.
Tarihi hamamın taşınmasını işlemini devlet yetkilileri, çok sayıda sivil toplum örgütü temsilcisi ve gazeteciler izledi.
Hamamın taşınmadan önceki hali
Taşınacak tek eser değil
Batman Valisi Ahmet Deniz, yaptığı açıklamada tarihi hamamın yanı sıra altı tarihi eserin daha taşınacağı bilgisini vererek "Hasankeyf gerçek anlamda tarihi kimliğini koruyacak." dedi.
Vali Deniz'in bu sözlerine sivil toplum kuruluşları tepki gösterdi.
Alınan bilgi kapsamında 1407 yılında yaptırılan Sultan Süleyman Koç Cami'nin de Hasankeyf Yeni Kültürel Park Alanı'na taşınılacağı öğrenildi.
Tarihi eserlerin taşınma işini üstlenen inşaat firması, caminin etrafına iskele kurdu. Türbede 1432 yılında ölen Sultan Süleyman'ın mezarı da bulunuyor.
Daha önce Zeynel Bey Türbesi taşınmıştı
Hasankeyf'i sular altında bırakacak baraj suları ve HES projesi kapsamında daha önce 550 yıllık Zeynel Bey Türbesi 12 Mayıs 2017 tarihinde Artuklu Hamamı'nın taşınacağı bölgeye taşınmıştı.
TIKLAYIN - Bakan Eroğlu Taşınan Zeynel Bey Türbesi İçin Helallik İstedi
Sivil toplum örgütleri taşımanın gerçekleştiği tarihlerde türbenin Hasankeyf'in dokusunun ayrılmaz bir parçası olarak nitelendirmiş türbenin ancak kendi yerinde bir anlam ifade ettiğini başka bir alana taşınmasının anlam bütünlüğünü bozacağını belirtmişti.
Hasankeyf'e yapılan Ilısu Barajı ve HES Projesi nedir?Ilısu Barajı; Mardin ve Şırnak İl sınırları arasında Dargeçit ilçesinin 15 Km. doğusunda, Dicle Nehri üzerinde yer alacak. Barajın kurulu gücü 1200 megavat, kurulu güç ve yıllık enerji üretim kapasitesi bakımından, Atatürk Barajı, Karakaya Barajı ve Keban Barajı'ndan sonra Türkiye'nin dördüncü büyük HES'i olacak. Projeyi, Avusturya, İsviçre, Türkiye, Almanya konsorsiyumu yapıyor. Projeye göre, nehirden 40 metrelik bir su yükselecek ve karşısındaki dağ yamacında yeni bir Hasankeyf inşa edildi. Evlerinden edilenlerin TOKİ'nin yaptığı evlere borçlandırılarak taşınması planlanıyor. TIKLAYIN - HASANKEYF'İN TAKLİDİNİ BİLE ALAMIYORLAR Ilısu Barajı'nın olacağı bölgede Hasankeyf dahil 289 arkeolojik SİT alanı bulunuyor. Bölgenin sadece yüzde 40'ında yüzey araştırması yapıldı. Araştırma tamamlanırsa bu sayının iki katına çıkacağı düşünülüyor. Hasankeyf, zamanın en büyük taş köprüsü özelliğini taşıyan köprüsü dışında özellikle El Rizk Camii, Zeynel Bey türbesi ve hamamı, yaklaşık 6 bin mağara, özellikle kaya üzerindeki kalesi ile biliniyor. Baraj yapıldığında sadece kültürel ve tarihi bir alan yok olmayacak. Proje, Batman, Siirt, Diyarbakır, Mardin ve Şırnak illerinde toplam 199 köy ve Hasankeyf ilçesinden resmi rakamlara göre 55 bin insan etkileyecek. 90'lı yıllarda zorla göç ettirilmiş insanları eklenince bu sayı 80 bine ulaşıyor. Bunun yanında soyu tükenmekte olan hayvanların besin ve habitatlarının yok edilmesi (yalnızca Hasankeyf ve 12 km uzunluğundaki batı çevresini kapsayan bölgede 123 kuş türü gözlemlendi, soyu tükenme tehlikesi altındaki Fırat kaplumbağaları), sıtma gibi su kaynaklı hastalıklarda artış, su kalitesinde ciddi düşüş de olumsuz etkiler arasında yer alıyor. |
(HA)