Türkçe-Abazaca, Abazaca-Türkçe Sözlük Okurla Buluşuyor

İrfan Okuyucu (Ahocba)'nun kaleme aldığı Türkçe-Abazaca, Abazaca-Türkçe sözlük 21 Şubat Anadili Günü'nde okurla buluşuyor.

Kafdav Yayıncılık'ın yayına hazırladığı sözlüğün Abazaca-Türkçe kısmı Türkçe öğrenmek isteyen Abhazya'da yaşayanlar için bir kılavuz niteliğinde. Bu çalışmada, Ahçıpsı, Asadz, Abzıp, Aşuva kelimelerini de içermekle birlikte yazarın Apsuvaların Ahcıpsı boyundan olması nedeniyle Ahcıpsı diyalektiğinden alınmış örnekler ağırlıklı olarak yer alıyor. Sayısı 20 bin civarında olan bu söz varlığı yanında Sözlükte, 500'den fazla deyim ve mesele de yer verildi.

608 sayfadan oluşan sözlüğün tanıtım metninde şu ifadeler dikkat çekiyor:

"Tarihte ve günümüzde muhtelif isimlerle anılmakla birlikte Türkiye'de ve Ortadoğu coğrafyasında bilinen isimleriyle Abazalar, Güney Kafkasya'nın en eski otokton halklarından biridir. Bu halkın, kendi küçük ülkesi Abhazya dışındaki en kalabalık nüfus varlığı Türkiye'dedir.
Abaza adıyla bilinen halk esas olarak üç gruptan ve buna bağlı olarak Abazaca da üç ana lehçeden oluşur. Bunlar; tarihi anavatanları Abhazya'da yaşayan Apsuvalar; 13-14. yüzyıllarda Abhazya'dan Kafkas Sıradağları'nı geçerek kuzeye, Adıgeler'in arasına yerleşen Aşuvalar ve eskiden dağlık bölgelerde yaşayan, daha sonra (17-18. yüzyıl) Kuzey Kafkasya'nın düzlüklerine inerek yerleşen Aşharuvalar.

Sovyetler döneminde Abhazya'da Apsuva ve Kuzey Kafkasya'da Aşuva lehçeleri ayrı ayrı yazı ve edebiyat dili haline getirilmişlerdir. Aşharuva ise yazı ve edebiyat dili olarak Aşuva lehçesine dahil edilmiştir; Aşuva ve Aşharuva lehçeleri birlikte Abazaca olarak anılmaktadır. Bugünkü Rusya dil biliminde Abhazca ve Abazaca iki ayrı dil kabul edilirler ve alfabeleri farklıdır. Oysa bunlar aynı dilin iki lehçesinden ibarettir." (AÖ)