Türkiye'deki Suriyelilerin En Önemli İhtiyacı Gıda

* Fotoğraf: Çiçek Tahaoğlu

KAMER’in Güneydoğu Anadolu’da yedi ilde Suriyeli kadınlarla yaptığı anket çalışması, kamplar dışında kalan mültecilerin sadece yüzde 3,7’sinin kamu yardımlarıyla gıda temin edebildiğini, ciddi bir beslenme sorunu yaşadıklarını ortaya koyuyor.

KAMER, mültecilere düzenli gıda paketlerinin sağlanması gerektiğini belirtiyor.

Ankete göre mültecilerin yüzde 39’u çalışarak elde ettiği gelirle gıdasını temin ederken, yüzde 42’si komşularının yardımıyla, yüzde 11’i ise dilencilikle gıda temin edebiliyor.

Ayrıca kadınların yüzde 46,3’ü genellikle yeterli gıda alamadığını, yüzde 21’i genellikle aç kaldığını, yüzde 21,5’i daha az öğün yediklerini belirtiyor.

Mültecilerin yüzde 49’u savaş biterse kendi ülkelerine geri dönme isteklerini ifade ederken, Türkiye’de iş imkanı yaratılırsa burada kalmayı düşünebileceğini söyleyenlerin oranı yüzde 63.

Yüzde 21’i harabelerde yaşıyor

Mülteciler için beslenmenin yanısıra barınma da önemli bir sorun.

Kiralık evlerde oturanların oranı yüzde 63,6, boş harabe evlerde yaşayanların yüzde 21,5, çadırlarda yaşayanların oranı ise yüzde 10,3.

Ancak kiralık evlerde oturanların koşulları bile oldukça kötü. Konutların yüzde 23,8’inde tuvalet, yüzde 29’unda banyo bulunmuyor.

Giyim konusunda çoğunlukla hep aynı elbiselerin giyilmesi, temiz elbise giyilememesi, sağlık problemlerini doğuruyor.

Mülteciler tarafından en az önemsenen konu giyim olsa da, özellikle kış ayları için kalın elbise ve kışlık ayakkabıya ihtiyacı olanların oranı yüzde 96’yı buluyor.

İlaç ve doktor ihtiyacı var

Ankete katılan kadınların ailelerinde sağlık açısından acil olarak müdahale edilmesi gereken problemleri olanların oranı yüzde 28.

İhtiyaçları ise yüzde 36, 7 ile doktor, yüzde 31,7 oranında ilaç gereksinimleri oluşturuyor.

Sağlık hizmetlerine erişim konusunda en önemli problemlerin başında ise, hastaneye gittiği halde ilaç alamayanlar geliyor. Yüzde 39’u hastaneye gittiklerinde ilaç alamadıklarını, yüzde 15’i sağlık hizmetlerine hiçbir şekilde ulaşamadıklarını söylüyor.

Çocukların eğitime erişimi çok az

Kilis, Antep ve Adıyaman’da yaşayan Suriyeli Türkmenler Türkçe bildikleri için hem daha kolay destek alabiliyor hem de çocukları eğitim olanaklarından yararlanabiliyor.

Ancak eğitim olanaklarına sahip olmayanların oranı yüzde 78.

En büyük ihtiyaç gıda

Ankete katılanlar, en öncelikli ihtiyaçlarının gıda olduğunu dile getiriyor. Bunu giysi, ısınma ve barınma ihtiyaçları takip ediyor.

Ayrıca ankete katılanların yüzde 30’u buzdolabına ihtiyaçları olduğunu dile getiriyor.

“Hayat her yerde zor”

KAMER uzun süredir yürüttüğü çalışmalardan edinilen sonuçların Türkiyeli erkeklerin Suriyeli kadınları ikinci eş/kuma olarak aldıklarını söylerken, “Bu tespit hem Suriyeli kadınların çeşitli sebeplerle KAMER’e yaptığı başvurulardan hem de Türkiyeli kadınların resmi olarak evli olduğu erkeğin imam nikâhı ile ikinci bir kadınla evlenmesine razı olmadığı için yaptıkları başvurulardan elde edilmiştir” diyor.

Kadınların çoğu “Türkiye'de kadın olarak yaşamanın en zor tarafları nelerdir?” sorusuna “kadınlar için hayat her yerde zor” yanıtı veriyor.

“Bilmiyorum” diyen kadınlarla yapılan uzun görüşmeler, kadınların savaşın ve yaşadıkları zor yaşam koşullarının yarattığı ağır travmanın etkisinde olduklarını ortaya koyuyor. Kadınlar “Ben kadın olduğumun bile farkında değilim, biri taciz etse bile fark etmezdim, yaşadığımın farkında değilim ki” gibi cümleler kuruyor. (ÇT)

* KAMER’in anketi, Adıyaman, Diyarbakır, Antep, Kilis, Mardin, Siirt ve Urfa’da farklı mahallelerde yaşayan, 12-70 yaş arası 214 kadınla gerçekleştirildi.