Türkiye’nin 16 dilinde annelere şarkılar
|
Bugün Anneler Günü... Bu özel günün tarihi oldukça eskiye dayanıyor. Öyle ki, tarihte ilk anneler günü kutlamaları, antik Yunan'da, tanrıların anası Rhea onuruna düzenlenen bahar kutlamalarına kadar uzanıyor. Anaerkil düzenin hüküm sürdüğü tarihin ilk çağlarından bu yana birçok dönemde anneleri onurlandırmak için kutlandığı biliniyor. 1600'lerde de İngiltere'de adı "Anneler Pazarı"ymış. Julia Ward Howe Amerika Birleşik Devletleri'nde ilk defa Anneler Günü'nü 1872'de barışa adanan bir gün olarak önerdi ve her yıl Boston'da Anneler Günü kutlamalarını organize etti. 1907'de Philadelphia'da Ana Jarvis ulusal bir Anneler Günü için kampanya başlattı. Jarvis, West Virginia eyaletinde, annesinin bağlı olduğu kiliseyi, annesinin vefatının ikinci yıldönümü olan mayısın ikinci pazarında, Anneler Günü'nü kutlamaya ikna etti. Ertesi yıl Anneler Günü, bütün Philadelphia'da kutlanmaya başladı. Jarvis ve onu destekleyenler, bakanlara, iş çevrelerine ve politikacılara, ulusal bir Anneler Günü ilan edilmesi için dilekçeler yazmaya başladılar. 1911'de arzuları gerçekleşti ve Anneler Günü tüm eyaletlerde kutlanır oldu. Başkan Woodrow Wilson, 1914'te resmi bir açıklama ile Anneler Günü'nü ulusal tatil ilan etti. Böylece Anneler Günü'nün, her yıl mayısın ikinci pazarında kutlanmasına karar verilmiş oldu. Türkiye'de de Anneler Günü 1955'den bu yana kutlanıyor. |
bianet olarak, Anneler Günü'nü Türkiye'nin 14 dilinde, Süryanice, Arapça, Zazaca, Kürtçe, Adıgece/ Batı Adigece, Gürcüce, Lazca, Ermenice, Ladino, Osetçenin Digor ve İron lehçesinde, Çeçence, İnguşça, Rumca ve Türkçe "anne" şarkılarıyla kutluyoruz.
Dil Hakları İzleme Belgeleme ve Raporlama Ağı'ndan (DHİBRA) Bülent Bilmez, İrfan Çağatay, İdil Özkan, Fehmi Gürcü, Erdoğan Yılmaz, Saniye Boran, Mevlüt Oğuz, Gül Yılmaz ile KOstas Eftimiyadis'e gönderdikleri şarkılar için teşekkürlerle.
Zazaca/ Aynur Doğan Daye Daye (Anne Anne )
Anne anne
Kimsesiz kızkardeşim
Felek kıymış
Gömmüş kara toprağa
Yıkılmış evim
Dersimin önünde
Mamekiye yurdu
Konuş anne
Ne gördün, neler çektin?
Neden küskünsün?
Diyor ki 38dir
Sonrası açlıktır hep
Oğul ne sorarsın
Bizim çektiğimizi kimse çekmedi
Ömrüm tükendi
Söyle baba bu nasıl devrandır
Yer gök tutuşmuş, tümden yanıyor
Alemin sahibi bize sesleniyor
Gidelim, Jelê saklasın bizi
Ermenice/ Civan Gasparyan Mayrig
Annem
Anamın beyaz saçları
Yüreğimin tellerini yaktı
Onun tatlı öğütleri
Gönlümün tellerini kopardı
Benim tatlı, nârin anam
Geceleri uyuyamamışsın
Uykunu hep bölmüşsün
Geceyi sabah eylemişsin
Ninniler söylemişsin
Benim tatlı, nârin anam
Bu şarkım sizler için
Bütün anneler için
Benim tatlı, nârin anam
Lazca/ Mariami Abdushelishvili- Nani Nana
ANNE
Anne
Bana gel anne
Eski Lazca sözlerinle
Bana ninni söyle anne
Anne
Bana gel anne
Bana ninni söyle anne
Ölmesin ninnimiz anne
Sen benimleyken hatırlıyorum
Bana Lazca şarkılar söylerdin
Öyle dertli dertli ninni söylerken
Nani nana
Güzel Laz kızı ben büyümez miyim?
O nani nani, nani nani na
Şimdi yine gel anne
Oturalım biz yine baş başa
Her şeyi söyle bana, konuşalım anne
Nani nana
Şimdi yine gel anne
Oturalım biz yine baş başa
Her şeyi söyle bana, konuşalım anne
Anne
Yaşasın Lazcamız
Korkma anne
Ölmeyecek ninnimiz anne
Anne
Ben hepsini biliyorum
Artık daha ağlama
Ninni söyle bana anne
Lazlar yine öyle şarkı söyleyecekler
Yine güzel çocuklar büyütecekler
Yine tulum çalacaklar
Nani nana
Atalarımız gibi horon oynayacaklar
O nani nani, nani nani na
O nani nani na
Bu yıl da sevinelim anne
Unutalım dertleri ve ağlamaları
Yeniden Lazca şarkılar söyleyelim anne
Nani nana
Bu yıl da sevinelim anne
Unutalım dertleri ve ağlamaları
Yeniden Lazca şarkılar söyleyelim anne
Bu yıl da sevinelim anne
Unutalım dertleri ve ağlamaları
Yeniden Lazca şarkılar söyleyelim anne
Bu sene de sevinelim anne
Unutalim dertleri ve ağlamaları
Yeniden lazca şarkılar söyleyelim anne
Ladino/ Janet & Jak Esim - Durme Durme Kerido ijiko
Kürtçe/ Nizamettin Ariç Dayê - Rojek Tê
Güzеlim annеm
hеlе söylе nasılsın
babamın еllеrindеn öpеrim
kardеşlеrimе sеlam olsun
Annеm uzak olmak zordur
ülkеmin davasını unutamam
gönül istеr ki dönеyim
nе yapayım, yapamıyorum
Oğlum artık yеtеr dönüm
gözlеrimiz yollarda kardı
bеn vе baban yaşlandık
еkşi vе acı oldu bizе hayat
oğlum artık yеtеr dönüm
sеni bеkliyorum
Hayran olduğum lе lе, kurban olduğum annеm bir gün gеliyor
gamsız savaşsız, mеmlеkеt özgür, bir gün gеliyor
aydınlık bir gün, mutlu bir gün, bir gün gеliyor
gamsız savaşsız, mеmlеkеt özgür, bir gün gеliyor
Türkçe/ Ahmet Kaya Şafak Türküsü
Beni burada arama
Arama anne
Kapıda adımı
Adımı sorma
Saçlarına yıldız düşmüş
Koparma anne ağlama
Saçlarına yıldız düşmüş
Koparma anne ağlama
Kaç zamandır yüzüm traşlı
Gözlerim şafak bekledim
Uzarken ellerim kulağım kirişte
Ölümü özledim anne
Yaşamak isterken delice
Ah verebilseydim keşke
Yüreği avucunda koşan her bir anneye
Tepeden tırnağa oğula
Ve kıza kesmiş
Bir ülkeye armağan
Düşlerimle sınırsız
Diretmişliğimle genç
Şaşkınlığımla çocuk devrederken sırdaşıma
Usulca açılıverdi yanağımda tomurcuk
Pir Sultan'ı düşün anne
Şeyh Bedrettin'i
Börklüce'yi
İnsanları düşün anne
Düşün ki yüreğin sallansın
Düşün ki o an güneşli güzel günlere inanan
Mutlu bir Yusufçuk havalansın
Beni burada arama
Arama anne
Kapıda adımı
Adımı sorma
Saçlarına yıldız düşmüş
Koparma anne ağlama
Saçlarına yıldız düşmüş
Koparma anne ağlama
Beste Ahmet Kaya/ Nejdet Çelik
Gürcüce
Süryanice / Shmouel Nahroyo - Emi Nafilno
Düştüm Anne kim kaldıracak
Kayboldum Anne kim bulacak
Mazlum vurulmuş, atılmış kaybolmuş
Sarhoş evsiz, bir yabancı gibi Ülkesinde yabancı, son asırda sonuncu bir Süryani (Kaynak: Sabro gazetesi)
Osetçenin İron Lehçesi/ Vladimir Ballaev Irina Mistulova eşliğinde söylüyor...
ANA
Ana evladın yıldızı, güneşidir, hey
Onunla yumuşak tonda konuş, hey
Çatık kaşla konuşma annenle, hey
O getirdi talihinle seni yaşama, hey
Ana eli bereket, armağandır, hey
Bu nedenle çocuk gibi ağırlayın, hey
Ana eli evladına yoldur, hey
O yolda iz aramayın, hey.
Ana bakışı buzları eritir, hey
Ayak izlerinde çiçekler açar, hey
Ana yüreğini sakın incitme, hey
Bil ki orada sen de saklısın, hey.
Ana kucağı çocuğun evidir, hey
Orada yeşerir gücü, idealleri, hey
Anaya en iyi sözleri seçin, hey
Ona en iyi şarkılarını söyle, hey
Solist: Владимир валлаеу
Söz: Дзантемыр дзедаеу
Çeviri: Muammer Tekin
Adıgece/ Gülcan Altan Sinane (Anneciğim)
ANNECİĞİM
Wori wori worira anneciğim güzel anneciğim
Deremizin sesini dinlediğimde
Seni duyuyorum
Gür ormanların yaprakları
Adını bana fısıldıyor
Annem, güzel annem
Dünyamı güzelleştiriyorsun
Mutluluğu bana sen verdin
Dünyamı sen seçtin
Sevgili annem
Senin merhametin
Bana doğruyu gösteriyor
Senin içindeki güzellik
Dünyayı yeniliyor
Annem, güzel annem
Dünyamı güzelleştiriyorsun
Mutluluğu bana sen verdin
Dünyamı sen seçtin
Yıldızlarda seni görüyorum
Ovamızda seni görüyorum
Hep senin gölgendeyim
Beni kolluyorsun
Annem, güzel annem
Dünyamı güzelleştiriyorsun
Mutluluğu bana sen verdin
Dünyamı sen seçtin
Söz: Jana Kırımız
Müzik: Thabısım Umar
Arapça/Fairouz Oummi Ya Malaki
Çeçence
Söz: Madina Dzhabrailova
Müzik: Arbi Tsuraev
Şarkı adı: "Nana" / "Anne"
Yorumlayan: Alisa Supronova
Şarkı düzenleme: Ismail Khasimikov
ANNE
Gitme! Anne, tek isteğim senden, lütfen gitme!
Hayat ne çabuk eskitiyor seni, ağartıyor saçlarını
Gün gün buluştuğun uzaklık, sızlatıyor kalbimi
Yokluğundaki dünyaya ihtiyacım yok benim de!
Anne, anne dünyada senden daha tatlı şey yok
Sana olan minnetimi ne ile ödeyebilirim ki
Anne, anne tek isteğim, uzun yaşa benim için
Yatacak bir mezarı bile olmaz derler ya hani,
bir insanı eğer bağışlamazsa annesi!
Yorgun iç çekişlerin, zorlanıyorsun yürümekte bugün
Geçip gitti işte küçüklüğümüzün o güzel günleri de
Asla yaşlanmayacağını sanarak yaşadım hayatı
Gitme, koyup da aramıza ayrılığı, anne gitme!
Sensizliğin divaneliğinde, alıp götürmüş beni zalim zaman
Anne, anne uzak bir ülkede koruyor sevgin beni
Sevgili anne, dileğim, uzun yaşa benim için
Yatacak bir mezarı bile olmaz derler ya hani,
bir insanı eğer bağışlamazsa annesi!
Sensizliğin divaneliğinde, alıp götürmüş beni zalim zaman
Anne, anne uzak bir ülkede koruyor sevgin beni.
Sevgili anne, söyle ne yapabilirim mutluluğun için
Yatacak bir mezarı bile olmaz derler ya hani,
bir insanı eğer bağışlamazsa annesi!
Batı Adıgece
İnguşça Grup LKN
ANNE
Ilık rüzgâr
Yerden geçer.
Yıldızları kendisiyle getirir,
Akşam gelir...
Açık pencereli bir ev görüyorum...
İçinde annemi görüyorum...
Bana gülümseyerek "Geç kalma" dedi.
Allah annemi korusun
Kalbinde sonsuza kadar... Anne...
Allah annemi korusun.
Evden uzakta, evden...
Geceleri rüyalarımda onu görüyorum... Annem...
Sıcaklığını özledim anne.
Duyuyorum...
Annenin yumuşak sesi...
Onun akışı bana
Soğuk suyla geldi.
Kuşlara bağırıyorum,
Gökyüzüne.
Orada annemle karşılaşırsanız,
Ona selam verin.
Allah annemi korusun
Kalbimde sonsuza kadar... Anne...
Allah annemi korusun.
Evden uzakta, evden...
Geceleri rüyalarımda onu görüyorum... Annem...
Sıcaklığını özledim anne.
Osetçe Digor lehçesi
Rumca
Dünyanın en iyi annesi
Dünyanın en iyi annesi
Dünyanın en iyi annesi
Tüm annelerin arasında
Beni kucaklayan ve beni öpen; annemdir
Ah seni ne kadar çok seviyorum anne...
Bana ne olursa olsun hep yanımda
Ne istediğimi daha ona söylemeden bilir gibi
Her gizli dileğimi gerçekleştirir
Canım anneciğim seni çok seviyorum
Dünyanın en iyi annesi
Dünyanın en iyi annesi
Tüm annelerin arasında
Beni kucaklayan ve beni öpen; annemdir
Ah seni ne kadar çok seviyorum anne...
Bir gece gökyüzüne yıldızlardan oluşan kelimelerle
Seni ne kadar çok sevdiğimi yazacağım
Ve bir kış günü üşüdüğünü hissedersen
Güneşi davet edeceğim bu hissi alsın diye
Tüm annelerin arasında
Beni kucaklayan ve beni öpen; annemdir
Ah seni ne kadar çok seviyorum anne...
(RT)