UAÖ: İnsan Hakları Olmadan Afganistan'da Kalıcı Barış Olmaz

Uluslararası Af Örgütü (UAÖ) "İnsan haklarına ilişkin somut kriterler içermediği sürece Afganistan'da Taliban'la barış planları, Afgan halkının ve özellikle Afgan kadınlarının haklarını riske atıyor" dedi.

Afganistan'da Taliban ve diğer silahlı örgütlerle barış süreci için plan geliştirmeyi amaçlayan "Kabil Konferansı"nda 70'ten fazla ülkeyle uluslararası örgütün temsilcilerinin katıldığı konferansta yolsuzluk, güvenlik, kalkınma ve iyi yönetim gibi Afganistan'ın en önemli sorunları olarak görülen konular ele alınıyor. Konferans'ta Taliban'a silahsız siyaset ve Afganistan'da barış sürecine destek çağrısında bulunuluyor.

UAÖ, konferansa katılan temsilcilere açık mektup gönderdi.

Örgüt mektubunda "UAÖ, Afgan hükümeti ABD ve NATO ile birlikte Taliban ve diğer silahlı örgütlerle yaşanan çatışmaya hızlı bir çözüm getirmeye çalışırken, başta kadın hakları olmak üzere tüm insan haklarının tehlikeye girmesinden korkuyor" dedi.

"Talibanlılar özellikle kadın hakları ve insan haklarını çiğnemiş olmakla tanınıyorlar. Eğer hükümetin yeni üyesi olmak istiyorlarsa, tutumlarını değiştirmek konusunda istekli olduklarını göstermek zorundalar.

"Bugün kontrol ettikleri bölgelerde Talibanlılar kız çocuklarını ve kadınları eğitim haklarından, çalışma hayatından, serbest dolaşım hakkından ve siyasette temsil haklarından yoksun bırakarak onların haklarını ciddi olarak sınırlandırmaktadır."

Afganistan'da Taliban ve onlara bağlı diğer grupların sivilleri, yardım görevlilerini ve sivil kurumları kasıtlı bir şekilde hedef alarak insan haklarına ve savaş hukukuna dikkat etmediğini belirten UAÖ, "Bu uzlaşma stratejisi, Afganistan'da insan haklarını ihlal edenlerin cezasız kalmasını meşrulaştırma riski taşıyor" dedi.

Örgütün yetkilisi Sam Zarifi "Afgan hükümeti ve onun uluslararası toplumdaki ortakları, eski Talibanlıların ve diğer silahlı örgütlerin aftan yararlanmayacağına, adalete teslim edileceklerine dair güvence vermelidir" diye ekledi.

"Daha önce Afganistan'da neler yaşandığını hatırlamalıyız : Geçtiğimiz 30 yıl boyunca Afganistan'da adalet ve insan hakları dikkate alınmadan sağlanan barış, daha fazla çatışma ve daha fazla insan hakları ihlaline yol açtı. İnsan hakları ve adalet olmadan sağlanan barış, gerçek barış değildir. Gerçek ve kalıcı bir güvenlik ancak insan haklarının ve hukuk devletinin yükselişi ile sağlanabilir."

Örgüt Kabil Konferansı'na katılan delegelere gönderdiği mektupta insan hakları konusunda şu önerilerde bulundu :

• Uzlaşma için öngörülen tüm planlar, başta kadın hakları olmak üzere, insan haklarına uygun olarak düzenlenmeli.
• İmzalanacak tüm anlaşmalar, tarafların insan hakları konusunda yükümlülüklerini yerine getireceğine dair kriterler içermeli
• Afgan kadınları, uzlaşma görüşmelerinde temsil edilmeli, barış planlarının her aşamasında yer almalı.
• Uzlaşma görüşmeleri, insan haklarını ihlal eden ve savaş suçu işleyenlerin cezasız kalmasına yol açmamalı. (EK/TK)

* Bu haberi Ezgi Kardeş derledi.